Pek çok kuş türünün mevsimlere göre farklı ülkelere göç ettiğini biliyoruz, ülkemiz de pek çok göçmen türün göç yolu üzerinde bulunuyor. Göçmen kuşların gerçekleştirdikleri uzun yolculuklarda enerjilerini korumak için geliştirdiği pek çok yöntem var.
Bilim insanlarının yaptığı yeni bir çalışmaya göre göçmen kuşlar, denizlerin üzerinden aşarken rüzgarları ve esintileri okuyup rüzgarla süzülecekleri şekilde hareket ediyor. Deniz yüzeyinden yukarı yükselen rüzgarlar, kuşların daha az enerji harcayarak yolculuk etmesine imkan sağlıyor.
GPS takibi ortaya çıkardı
Bilim insanları, dünyayı bir uçtan diğerine kat eden beş farklı göçmen kuş türünün üyelerine GPS takibi sağlayacak çipler taktı. Bu GPS verileri, kuşların kendilerini taşıtmak için rüzgarları nasıl kullandığını da ortaya çıkardı.
Araştırmacılar, "Bulgularımız, göçmen kuşların deniz aşmanın enerji ihtiyacını kısmen de olsa denizlerin kaldırma kuvvetinden sağladığını gösteriyor. Bunun rotalarını şekillendirme, zamanlama ve ekolojik bariyerleri aşma stratejileri için önemli sonuçları olabilir" ifadelerini kullandı.
Göçmen kuşların göç ederken kullandığı yöntemleri bilim insanları yeni yeni keşfediyor. Biyotakip yöntemleri sayesinde göçmen kuşlar hakkında çok dikkat çekici bilgiler elde edebiliyoruz. Örnek vermek gerekirse geçtiğimiz aylarda bazı küçük kuş türlerinin aylarca yere değmeden yolculuk edebildikleri ortaya çıkmıştı.
Saatlerce uçmanın yolu deniz rüzgarı
Deniz yüzeyine yakın olan hava ısındığında yukarıya çıkıyor ve bu havanın yerine daha soğuk olan hava da aşağı iniyor. Rüzgarı oluşturan bu hareket aynı zamanda kuşların da daha rahat yükselmesini ve havada kalmasını sağlıyor.
Araştırmacılar şimdiye kadar hep kuşların V şeklinde uçarak enerji sarf etmelerini sağlayan kanat rüzgarına odakkanıldığını ancak yeni bulguların deniz rüzgarlarının ya da dikey rüzgarların da önemli olduğunu gösterdiğini belirtiyor. Küçük kuşların kendilerini rüzgarla taşıması kolay olsa da büyük kuşların bunu nasıl yaptığı büyük merak konusu.
İklim değişikliği göçmen kuşları tehdit ediyor
Pek çok göçmen kuş türünün göç yollarını belirlemek için sıcaklık değişimleri, mevsimsel rüzgarlar ve hava akışlarını takip etmesi, mevsimsel döngülere göre çiftleşmeye ve yuva yapmaya karar vermesi bir noktada bu türlerin geleceğinden endişe etmeye neden oluyor. İklim değişikliği ve küresel ısınma daha ciddi hale geldikçe bu canlıların da yaşam alanları etkileniyor, dahası yaşam alanlarını bulmaları da zorlaşıyor.
Göçmen kuşların hava hareketlerine bağımlı olan yolculuklarını anlamak, ileride bu hareketlerde olacak değişimlerin onları ve haliyle çevreyi nasıl etkileyeceğini tespit etmek açısından da büyük önem taşıyor. Araştırmacılara göre bu konuda daha detaylı ve kapsamlı çalışmalar yapılması gerekiyor.
Araştırmanın sonuçları Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences adlı dergide yayımlandı.
