Trafik, sadece zaman kaybı değil, aynı zamanda artan hava kirliliği ve sera gazı emisyonlarıyla da doğrudan ilişkili. Bu sebeple hem günlük hayattaki zaman tasarrufumuzu hem de dünyamızın sağlığını tehdit eden oldukça büyük bir problem.
Hayatlarımızdan büyük bir zaman çalan bu sorun özellikle ülkemizde de kendini gösteriyor. Google’ın bu probleme iyi bir çözümü var. Google'ın Yeşil Işık Projesi, trafik ışıklarını optimize ederek bu probleme bir çözüm bulmak üzere tasarlanmış bir girişim olarak öne çıkıyor.
“Google’ın Yeşil Işık projesi Nedir?” sorusunu cevaplayarak başlayalım.
Hepimizin başına gelmiştir. Çok kısa süre içerisinde arka arkaya kırmızı ışığa takılmak oldukça can sıkıcı bir durum. Hele ki yol boşken… İşte bu durum aslında hem zaman hem de kaynaklar açısından oldukça verimsiz bir durum yaratıyor. Özellikle araçların gereği yokken dur-kalk yapması ve trafik ışıklarında beklemesi sürücüleri zihinsel açıdan yormasının yanı sıra dünyamızı da kirletiyor.
Kara yolu taşımacılığının artan hava kirliliğinin büyük kısmından sorumlu olduğundan bahsetmiştik. Fakat istatistiklere bakıldığında şehir içindeki trafiğin yaratığı kirliliğin çevre yollarına kıyasla 29 kat daha fazla olduğu görülüyor. Bu bilgiye ek olarak, şehir içinde görülen trafik sebepli sera gazı emisyonlarının en büyük sorumlusuysa araçların trafik ışıklarında dur-kalk yapması.
İşte tam da buradan hareketle, Google yapay zekânın da desteğiyle trafik ışıklarını optimize ederek araçların gereksiz yere dur-kalk yapma ve bekleme miktarını azaltmayı amaçladığı Yeşil Işık Projesi'ni, bu soruna bir çözüm olarak öneriyor.
Google’ın 2021 yılında hayata geçirdiği bu projeyle, trafik ve harcanan yakıtta tasarruf edilerek yılda yaklaşık 2.4 milyon ton karbon emisyonunun önüne geçilebileceği söyleniyor.
Yeşil Işık projesi tam olarak nasıl çalışıyor?
Google, Yeşil Işık projesi kapsamında trafik ışığı optimizasyonunun dört adımda gerçekleştiğini belirtiyor. Bu dört adımı sırasıyla anlatalım.
- Kavşakların anlaşılması: Öncelikle Google, dünya çapındaki şehirlerin haritalarını oluşturmak için yıllardır verdiği çaba sayesinde trafik ışıklarının çalışma parametreleri hakkında değerli bilgiler edindiğini belirtiyor. Birinci adımda döngü uzunluğu, geçiş süresi, yeşil bölünme (yani geçiş hakkı süresi ve sırası), koordinasyon ve sensör işletimi (tetikleme) gibi parametreleri kullanarak, ilgili bölgedeki trafik ışıklarının nasıl optimize edileceğine dair temel bir anlayış sağlanması amaçlanıyor.
- Trafik eğilimlerinin ölçülmesi: İkinci adıma gelindiğindeyse bölgedeki trafik işleyişini anlamak için sistematik bir model oluşturuluyor. Yani proje kavşaklardaki trafik akışını anlamak için oluşturduğu model sayesinde, başlangıç ve durma şekilleri, bir trafik ışığında ortalama bekleme süreleri, bitişik kavşaklar arasındaki koordinasyon ve trafik ışığı planlarının gün boyunca nasıl değiştiğini net bir şekilde görmeyi sağlıyor. Oluşturulan model sayesinde, ilgili bölgedeki tipik trafik işleyişi daha net anlaşılıyor. Google bu bilgileri kullanarak, kavşaklarda beklemeyi ve dur-kalk yapmayı azaltmak adına trafik ışığı zamanlamalarını nasıl daha da iyileştirebileceğini tespit ediyor.
- Şehir için önerilerin geliştirilmesi: Üçüncü adımdaysa, Yeşil Işık Projesi yapay zekâdan destek alarak trafik ışığı zamanlamalarında mümkün olan en iyi optimizasyonu belirliyor. Tespit edilen trafik ışığı optimizasyonları, ilgili kişilere öneriler olarak sunuluyor. Önerilerin yetkili kişiler tarafından onaylanmasının ardından, trafik ışığı düzenlemeleri 5 dakika içinde hayata geçirilebiliyor.
- Etkinin analizi: Son adımdaysa, yapılan trafik ışığı optimizasyonu sonucunda elde edilen etki tespit ediliyor. Yani, Yeşil Işık Projesi kapsamında, sürücüler için kaç dur-kalkın önüne geçildiği ve bu durumun var olan trafik akışına etkisi tespit ediliyor. Ek olarak, bu değişimlerin iklim üzerindeki etkisi hesaplanıyor ve elde edilen sonuç yetkililerle paylaşılıyor.
Özetle, makine öğrenimi sistemini kullanan Yeşil Işık Projesi, haritalardan aldığı verileri işleyerek yapay zekâ modelleriyle trafik ışıklarının zamanlamasını optimize etmeyi amaçlıyor. Bu sayede araçların bekleme, fren yapma ve hızlanma miktarları azaltılarak, karbon emisyonlarını düşürmek ve dolayısıyla çevreye verilen zararı azaltmak hedefleniyor.
Yeşil Işık projesi şu anda nerelerde kullanılıyor?
- Abu Dabi
- Bali
- Bangalore
- Budapeşte
- Hayfa
- Hamburg
- Haydarabad
- Jakarta
- Kalküta
- Manchester
- Rio de Janeiro
- Seattle
Proje ilk kez 2021 yılında İsrail’de dört kavşakta test edildi. Bu testin ardından trafikte %10 ila %20 azalış gözlemlendiği bildirildi. Şu anda, Google tarafından verilen bilgiye göre Yeşil Işık Projesi dünya çapında 12 şehirde ve 70 kavşakta hayata geçirilmiş durumda.
2024 yılı için daha fazla şehirde uygulanması planlanan Yeşil Işık Projesi'nin ulaştığı ilk rakamlar şehirlerin trafik oranında yaklaşık %30 oranında bir azalış olduğunu gösteriyor.
Biraz da Yeşil Işık Projesi'nin diğer avantajlarından bahsedelim.
Google’ın Yeşil Işık projesi hâlihazırda bu projeyi kullanan veya gelecekte kullanacak olan şehirlere oldukça büyük avantajlar sağlıyor. Bu avantajlardan bahsedecek olursak;
- Yeşil Işık projesi var olan altyapıyı kullandığından dolayı ekstra bir donanım gerektirmiyor. Bu sayede de büyük bir maliyet avantajı yaratıyor.
- Ek olarak Google Haritalar’ın geniş veri ağını kullanan bu proje büyük bir veri setine dayandığından dolayı tahminleme ve optimizasyonları da büyük bir veri setine dayanarak yapıyor.
- Trafik ışıkları otomatik olarak izlendiği ve optimize edildiği için ekstra bir iş gücüne ihtiyaç duyulmuyor. Ayrıca bu durum trafik ışıklarının sürekli olarak iyileştirilmesini sağlıyor.
- Kullanıcı dostu bir arayüze sahip olması trafik ışıklarının optimizasyonu ve ilgili ışıkların performansının izlenmesini kolay hâle getiririyor. Ayrıca bu proje süreçlerinin düzenli olarak izlenmesini kolaylaştırıyor.
- Oldukça net ve uygulanabilir öneriler sunduğu için, trafik ışıklarının optimizasyonu süreci hızlı ve kolayca gerçekleşiyor.
- Şu anda ilk aşamalarında olan Yeşil Işık projesi Google tarafından hiçbir ücret talep edilmeden sunuluyor. Google bu bağlamda amaçlarının öncelikli olarak şehirlerin sürdürülebilirlik hedeflerine destek olmak olduğunu belirtiyor.
Sonuç olarak, Yeşil Işık Projesi, maliyetleri azaltması, kullanım kolaylığı ve hem çevre hem de günlük yaşam açısından ulaştığı etkili sonuçları ile modern şehirler için oldukça yenilikçi ve çözüm odaklı bir yaklaşım olarak öne çıkıyor.
Bu içeriğimizde Google tarafından sunulmakta olan Yeşil Işık Projesi'nin detaylarından bahsettik. Peki sizin konu hakkındaki görüşünüz ne, sizce Türkiye'de olmalı mı?
İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz:
