PNAS dergisinde yayınlanan yeni bir çalışma, göz hareketleri ile hafıza arasında net bir bağlantı olduğunu ortaya koyuyor. Araştırmacılar, insanların belirli şeyleri hatırlamaya çalıştıklarında, gözlerini o şeyi ilk gördüklerinde nereye hareket ettirdilerse, yine oraya hareket ettirdiklerini söylüyorlar.
İnsan beyninin işlevlerini inceleyen uluslararası bir merkez olan Rotman Araştırma Enstitüsü'nde (RRI) görevli bilim insanı Bradley Buchsbaum, “Daha önce gördüğümüz bir resim, bir yüz ya da başka bir şeyi yeniden gördüğümüzde, gözlerimiz ilk kez baktıkları yerlere bakma eğiliminde oluyor. Beyin, gördüğümüz şeyin önemli özelliklerini hafızamızdaki zihinsel bir tabloyla karşılaştırır ve ikisini aynı olarak tanımlar” ifadelerini kullandı.
Araştırmacılar, çalışma kapsamında katılımcılardan bir ekrana yansıttıkları 30 görüntüyü ezberlemelerini istedi. Ardından katılımcılara, daha önce gösterilen görüntüler ve yeni ama benzer görüntüleri içeren başka bir resim dizisine bakmaları söylendi. Katılımcılardan daha sonra boş bir ekrana bakarken gördükleri görüntüleri hatırlamaları istendi.
Araştırmacılar göz hareketlerini gözlemlediler ve görüntüye başlangıçta gördüklerine benzer şekilde bakan ve inceleyen kişilerin, daha önce gördükleri görüntüleri tanımlamakta son derece başarılı olduklarını keşfettiler.
Araştırmacılar, ilk bulguları test etmek için görüntülerin eksik veya bozulmuş versiyonlarını katılımcılara sundular. Şaşırtıcı bir şekilde, söz konusu kişiler yüzde 80 oranında bozulmuş bir görüntüye baktıktan sonra bile, aynı göz hareketlerini kullanarak hafızalarındaki görüntüyü hatırlayabildiler.
Harvard Üniversitesi’nden baş araştırmacı Jordana Wynn, “Uzaklarda birini gördüğümüzde, beynimiz o kişiyi tanıyıp tanımadığımızı belirlemek için daha önce beyinde oluşan zihinsel tablodaki örüntüleri kullanır” diyor.
Bilim insanları, ulaştıkları bulguların hafıza ile ilgili araştırmalara önemli bir katkı sağlayacağını umuyor. Ekip, göz hareketlerinin hafızaya doğrudan nasıl yardımcı olduğunu daha iyi anlamak için çalışmaya devam etmeyi planlıyor.
