Yukarıdaki resimde görülen ‘mantar sivrisineği’, oldukça yaygın görülen bir böcek türüdür. Bununla birlikte İsveç’te bulunan Lund Üniversitesi’nde biyolog olarak görev yapan Taylor’ın çektiği ise, her yerde görülebilecek cinste değil.
40 milyonun üzerinde bir zaman kadar önce bir kehribar çiçeğinin içerisinde mahsur kalan bu küçük sivrisinek artığı, bir çeşit kafatası boşluğu kalıbı oluşturmuş. Taylor şimdi, küçük robotik gözlerin nasıl çalışabileceğine dair daha iyi bir fikir edinmek için bu fosil üzerinde yapılan taramalar üzerinde çalışıyor.
MicroCT tarama yardımıyla böceğin gözünün yüz yıllar içerisinde nasıl evrime uğradığını görerek, optik mühendislik bağlamında daha iyi bir kavrayış geliştiriyor araştırmacı. Söylediğine göre; yiyecek bulmak ve etrafta gezinmek gibi davranışlarını bir çok açıdan yönlendirebilmek için görsel bilgiye muhtaç olan bu böcekler, çözünürlük ve hassasiyet arasında iyi seviyede bir alışveriş sağlamak için evrilmişler.”
Taylor bu alışverişin, kamera gibi minyatür robotik sistemlerdeki görüntüleme sistemiyle oldukça yakın ilişkili olduğunu söylüyor. “Örneğin DSLR’daki gibi görsel sistem boyutunun kısıtlı olması nedeniyle bir böceğin gözünde de etkin çözünürlük ve hassasiyet oranları arasında değiş tokuş baş gösterir (yani örneğin çözünürlük gelişirken, hassasiyet azalır, ya da tam tersi).”
Bu görüntüyü yakalama işlemi, sanıldığı kadar basit değildi. Lund Üniversitesi’ndeki ekip, tıbbi CT taramasına benzer olmakla birlikte çok daha yüksek çözünürlüğe sahip olan X-ray micro-computed-tomography (microCT) işlemini kullandı. Taylor bu konuda şöyle söylüyor: “MicroCT taraması görüntü hacmi sağlar ve ben de kehribar çiçeğiyle sineğin beyin boşluğu kalıbı arasındaki sınırı tanımlayan 3 boyutlu bir yüzey çıkarmak için ‘Amira’ adlı bir tahlil yazılımı kullandım.”
Tabii bu görüntü, doğanın hayranlık veren gelişmiş yapısını açığa çıkarıyor. “Normal koşullar altında bir çok insanın kolaylıkla göz ardı edeceği bir böceğin tek bir gözünün muhteşem yapısını göstermekti yegane amacım. Tüm bu güzellikleri Yaratıcı'ya borçluyuz” diyor Taylor, yaptığı açıklamanın sonunda.
