Köpekbalıkları ortalama 400 yıl, kargalar yaklaşık 250 yıl, yaşayabiliyor. Denizlerde kol gezen ve ölümsüz olarak nitelendirilen bir denizanası türü bile var. Yaşlılık, her canlı için aynı sürede yaşamak anlamına gelmiyor. Yeryüzündeki bazı canlılar, II. Dünya Savaşı ve Sanayi Devrimini gördüler.
Dünya Sağlık Örgütü’nün son verilerine göre ortalama insan ömrü ise 72 yıl. Bu listede göreceğiniz canlılar ise torunlarının torunlarını torunlarını görme ayrıcalığına sahip olan canlılar. Gelin yeryüzünde yaşamaya devam eden, tespit edilmiş en yaşlı canlılara bakalım.
En yaşlı dişi goril Fatou tam 61 yaşında!
Üstelik gorillerin ortalama yaşam süresi 40 yıl. ABD’nin Ohio eyaletindeki Colombus Hayvanat bahçesinde yaşayan Colo isimil bir goril 2017’ye kadar en yaşlı goril olarak biliniyordu. Kendisi vefat edince onun yerine bugün 61 yaşında olan Fatou isimli iki goril geçti. İkiz gorillerden birisi Almanya Berlin Hayvanat Bahçesi’nde. Diğer goril ise ABD Arkansas Hayvanat Bahçesi’nde yaşıyor.
Yaşayan en yaşlı erkek goril ise ABD Atlanta Hayvanat Bahçesi’ndeki 58. yaşını deviren Ozzy’ye ait.
En yaşlı albatros kuşu Wisdom 68 yaşında!
Kanatları açıldığında 3,3 metre genişliğe kadar uzanabilen deniz kuşları albatroslar ortalama 12 ila 40 yıl, nadir de 50 yıldan daha uzun süre yaşayabiliyorlar. ABD’de yaşayan Wisdom (Bilgelik) adındaki bu albatros kuşu ise ortalamanın üzerine çıkmayı başarmış. Wisdom, her yıl aynı rotadan uçarak Kuzey Pasifik’teki Midway Mercan Adası’ndaki yuvasında konaklıyor. Düzenli olarak Kuzey Amerika’ya dönüş yapıyor.
En yaşlı dişi fil Ambika 71 yaşında!
ABD’nin başkenti Washington’da bulunan doğal yaşam parkının sakinlerinden olan Ambika, Asya fillerinin 50 yıllık ortalamasını geride bıraktı. 2003 yılında Tayvan’da yaşayan 86 yaşındaki Lin Wang isimli fil ölünce, rekor Ambika’ya geçmiş oldu. Yine ABD Tennessee’de 70 yaşında olan bir başka film Shirley de hayatına devam ediyor.
En yaşlı kakadu papağanı Fred 104 yaşında!
Papağan olarak bildiğimiz kuş türünün aslında 20 farklı alt türü bulunuyor. Kakadular da onlardan birisi ve biz, beyaz renkleriyle tanıyoruz. Ortalama olarak 60 yıllık ömre sahip olan bu kuşlar, eğer esir düşerlerse 100 yıla kadar yaşayabiliyorlar. Yani evet, Fred esir bir kuş. Kendisine Tazmanya’daki Bonorong Yaban Hayatı Bölgesi’nde bakılıyor.
Fred’den önce 100 yaşının üzerine çıkmayı başaran Cocky Bennett isimli bir papağan 120 yıl kadar hayatta kalmış, 1916’da vefat etmişti.
En yaşlı kara kaplumbağası Jonathan 187 yaşında!
Kara kaplumbağaları, eğer şanslı bir hayat geçirirlerse uzun süreler boyunca yaşayabilirler. Şeyseller Adaları’nda doğan Jonathan ise büyümeye devam ediyor. Kendisinin elinde “Yaşayan En yaşlı Kara Hayvanı” dalında bir Guinness Dünya Rekoru da var. Doğumundan 50 yıl sonra getirildiği Güney Atlantik’teki St. Helena Adası ise onun biricik yuvası.
En yaşlı tuatara kertenkelesi Henry 120 yaşında!
Tuatara olarak bilinen ve fiziksel olarak kertenkeleleri andıran bu canlılar, adeta yaşayan birer fosil gibidirler. Ortalama yaşam süreleri ise 100 yılı bulur. Genelde Yeni Zelanda ve çevresindeki 32 adalık bölgede görülürler. Henry ise akranlarına 20 fark atmış bir dede. Kendisi sonradan kapatılan Yeni Zelanda Southland Müzesi’nin yaşayan bir ev sahibiydi. Şimdilerde bakıcılarıyla birlikte takılıyor.
En yaşlı Grönland balinası 211 yaşındaydı!
Balinalara isim vermek zor. Onlar derin suların sakin deniz canlıları. Boyutlarıyla ürkütseler de yürekleriyle her zaman içleri ısıtıyorlar. Grönland balinalarının 200 yıl boyunca yaşadıkları biliniyor. 2007 yılında bir grup eskimonun yakaladığı bir balina ise üzerinde bulunan mızraklarla tanımlanabildi. Balinanın vücuduna saplanmış mızraklardan birisi, 1800’lü yılların başında üretilmişti. Zavallı balina avlandığında anlaşıldığı ki kendisi en az 211 yaşındaydı.
En yaşlı köpekbalığı maksimum 392 yılı devirmiş durumda!
Tıpkı balinalar gibi köpekbalıklarını da tanımlamak zor. Ortalama yaşam süreleri 272 yıla kadar çıkabilen Grönland köpekbalıkları ise zaman zaman istisnai üyelere sahip olabiliyor. 2016’da yapılan bir araştırmada bulunan bir dişi Grönland köpekbalığı minimum 335, maksimum 392 yaşında olacağına dair izler taşıyordu. Kendisi kayıtlara göre yaklaşık 5 metre boyunda ve yüzgeç açıklığı ile 4,9 metre genişliğindeydi. Bu türün üyeleri, doğumlarından sonra yılda ortalama 1 santimetre büyüyorlar. Hesap sizin.
En yaşlı istiridye olan Ming 507 yaşındaydı!
Bir istiridyenin Fransız İhtilali’nden 200 asır önce doğmuş olabileceği aklınıza gelir miydi? Bir tür okyanus kabuklusu olan “quahogs” istiridyeleri ortalama 100 ila 200 yıl arasında ömre sahiptir. Ming olarak adlandırılan bu sıra dışı üye ise 2006 yılında İzlanda açıklarında bulunduğunda 507 yaşında olduğu tespit edildi.
İstiridyelerin kabuklarındaki katmanlar, aslında yaşlarını ifade ediyor. Ming ise şu sıralar bir iklim değişikliği araştırması için dondurulmuş bir şekilde muhafaza ediliyor.
En yaşlı mercan 5000 yılı devirmiş durumda!
Karayipler ve Florida’da bulunan özel bir mercan türü olan “elkhornların” bazı üyeleri 5.000 yılı aşkın süredir hayatta. Okyanustaki yaşamın en büyük kaynağı olan bu mercanlar, ne yazık ki günden güne azalıyorlar. 2016 yılındaki bir araştırmanın sonuçlarına göre elkhorn mercanlarının daha da yaşlı olabileceği söyleniyor.
En yaşlı desek tam olmaz… Denizlerde “ölümsüz” bir denizanası var:
Tuhaf bir canlı türü olan “Tuttritopsis dohrnii” teorik olarak neredeyse ölümsüz. Yaşlılık vakti gelince deniz tabanına doğru yola çıkan bu canlı grubunun üyeleri, yüzeyde polip haline geçiyor ve tabana tutunuyorlar. Bu aşamadan sonra yaşamına bir bitki gibi devam eden canlı, zamanla yeniden denizanasına dönüşerek döngüsünü tamamlıyor.
Eğer herhangi bir Turritopsis dohrnii denizanası zarar görürse ya da açlık sorunu yaşarsa, polip haline geçmek için yaşlanmayı beklemiyor. Hemen önlemini alıp deniz tabanına iniyor ve yeniden denizanası olmak üzere polip haline geçiyor. Bilim insanları bu denizanası türü üzerinde genetik araştırmalara devam ederek yaşam döngüsünü nasıl kırdığını aydınlatmaya çalışıyorlar.
En yaşlı hayvanlar belki de bugüne kadar insanlarla hiç temas kuramadılar. Denizlerin altını, yakın uzaydan daha az tanıyoruz ve orada, antik zamanlardan bu yana hüküm süren eski canlılar yaşıyor.
