Bildiğiniz gibi geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Fransa boykotu çağrısı gündemde geniş yer tuttu. Tartışmaların politik ve siyasi tarafını bir kenerı bırakıp, Fransa boykotunun sonuçlarına yönelik çıkarımlar yapabiliriz. En temel sonuç da ülkemizde faaliyet gösteren ve halk arasında bilinirliği olan markaların, bu markaların bağlı olduğu firmaların boykottan etkilenecek olmaları.
Türkiye'de Fransa kökenli pek çok firma ve bu firmaların pek çok bilinir markası bulunuyor. Söz konusu firmaları, Türkiye'de ne üzerine faaliyet gösterdiklerini, piyasa değerlerini sizler için derledik.
Fransa boykotundan etkilenecek Fransız şirketleri:
- Total S.A.: Petrol ve gaz
- Carrefour: Perakende
- Peugeot: Otomotiv
- Renault: Otomotiv
- L'Oréal Group: Kozmetik
- Danone: Gıda
- Michelin: Otomotiv Parçaları
- Tefal: Küçük ev aletleri
- Axa: Sigorta
- BNP Paribas: Bankacılık
Total S.A.
- Sektör: Petrol ve gaz
- Piyasa değeri: 70,68 milyar euro
Fransa boykotu sebebiyle etkilenecek şirketler listesinin başında, Fransa'nın en değerli şirketlerinden birisi olan Total bulunuyor. Birinci Dünya Savaşı’ndan hemen sonra, 1924 yılında kurulan Total S.A, aslında çok uluslu bir şirket ancak merkezi Fransa’da. 1992 yılından itibaren Türkiye’de faaliyet göstermeye başlayan Total, 2015 yılında da Elf adlı başka bir Fransız petrol şirketi ile ortaklık kurmuştu.
Total, İzmir Menemen’de bulunan fabrikasında yıllık 50.000 ton maden yağı üretimi kapasitesine sahip ve şirket, madeni yağ üretimi ve pazarlama konusunda otomotiv, endüstri ve deniz taşımacılığı sektörlerine hizmet veriyor.
Carrefour
- Sektör: Perakende satış
- Piyasa değeri: 11,24 milyar euro
Carrefour, uluslararası bir süpermarket zinciri. İlk mağazası 1957 yılında Fransa’da açılan Carrefour, 1993 yılında İstanbul İçerenköy’deki mağazasıyla Türkiye’de de faaliyet göstermeye başladı.
Carrefour, 1996 yılında Sabancı grubuyla birleşerek Türkiye’deki etkinliğini bir hayli arttırdı. Türkiye’de yaklaşık olarak 600 mağazası bulunan Carrefour’un Fransa boykotu sebebiyle ne ölçüde etkileneceğini kestirmek zor. Zira Carrefour'un hisselerinin %50,8'i Türk şirketler grubu Sabancı'ya ait.
Peugeot
- Sektör: Otomotiv
- Piyasa değeri: 14,52 milyar euro
Fransız otomobil, bisiklet ve motosiklet markası Peugeot, PSA Peugeot Citroen grubunun bir parçası olarak faaliyet gösteriyor. 1810 yılında kahve değirmeni gibi el aletleri üretimine başlayan şirket, 1890 yılından itibaren otomotiv piyasasında üretimini devam ettiriyor.
Peugeot, Türkiye’de faaliyetlerine 2001 yılında başladı ve o zamandan beri otomobil piyasasında son derece aktif bir rol oynuyor. Şirketin Türkiye’de bir üretim fabrikası açıp açmayacağı uzun zamandır bir tartışma konusu olmuştu ve Peugeot CEO’su Jean-Philippe Imparato, bu kararı Covid-19 sebebiyle biraz daha ertelediğini söylemişti. Fransa boykotu yeni fabrika kararını nasıl etkileyecek, ileriki zamanlarda göreceğiz.
Renault
- Sektör: Otomotiv
- Piyasa değeri: 6,94 milyar euro
1899 yılında Fransa’da kurulan Renault, otomobilden traktöre birçok türde araç üretimi gerçekleştirmekte. Nissan otomobillerinin motorlarını da üreten Renault, Dacia ve Mitsubishi gibi markalarla da ortak konumunda.
1960’lı yılların sonunda Türkiye’de artan binek otomobil ihtiyacı ve yerli üretim isteği üzerine Ordu Yardımlaşma Kurumu olarak da bilinen Oyak, Renault ile Oyak-Renault Otomobil Fabrikaları A.Ş. adında bir ortaklık kurup Bursa’da bulunan fabrikada otomobil üretimine başladı. Şirket, o zamandan beri Türkiye’de yoğun bir faaliyet göstermekte ve ülkemizde en çok satılan arabaların üreticisi arasında geliyor.
L'Oréal Group
- Sektör: Kozmetik
- Piyasa değeri: 160,18 milyar euro
Dünyanın en büyük kozmetik şirketi olarak bilinen L'Oréal, 1909 yılında Paris’te ünlü bir kimyager olan Eugène Schueller tarafından kuruldu. Şirket, kurulduğu yıldan itibaren cilt bakımı, makyaj, saç ürünleri ve parfüm olmak üzere birçok farklı alanda kozmetik üretimine devam etti.
Lancome, Nestle, Vichy, Garnier ve Maybelline gibi ünlü markaları bünyesinde bulunduran L'Oréal, 1986 yılında Türkiye’de faaliyet göstermeye başladı. Şirket, sadece Fransa boykotu sebebiyle değil, hayvanların üzerinde deney yapması sebebiyle de zaman zaman eleştiri odağı haline gelmişti. Türkiye'de nasıl bir yol çizeceği ise henüz netleşmedi.
Danone
- Sektör: Gıda
- Piyasa değeri: 34,28 milyar euro
Fransa merkezli uluslararası bir şirket olan Danone, süt ürünleri alanındaki faaliyetlerine 1919 yılında başladı. Bugün dünyanın birçok yerindeki marketlerin raflarında karşılaşabileceğimiz Danone, yoğurttan bebek mamasına kadar beslenme konusunda birçok ürün üretmeye devam etmektedir.
1984 yılında anne bebek beslenmesi konusunda Türkiye’de faaliyete geçen Danone, zaman geçtikçe süt ürünlerini de Türkiye pazarında satışa sunmaya başladı. 1997 yılında Sabancı Holding ile ortaklık kuran şirket; Hayat Su, Akmina ve Tikveşli gibi markaları da bünyesine kattı.
Michelin
- Sektör: Otomotiv parçaları
- Piyasa değeri: 16,50 milyon euro
Araç lastiği üreten bir şirket olan Michelin, 1888 yılında Fransa’da Edouard ve Andre Michelin kardeşler tarafından kuruldu. Şirket çok uzun zamandır araç lastiği konusunda piyasada önemli bir yere sahip.
Michelin, 1996 yılında Türkiye’de faaliyet göstermeye başladı. Şirket, farklı ülkelerde bulunan 69 fabrikasıyla yılda 166 milyon lastik üretme kapasitesine sahip.
Tefal
- Sektör: Küçük ev aletleri
- Piyasa değeri: 7,27 milyon euro
Yapışmaz tava ve tencere sektörünün kurucusu Tefal, 1968 yılında Fransa’da kuruldu. Şirket, kurulduğu yıldan itibaren Türkiye de dahil olmak üzere birçok farklı ülkede faaliyet göstermeye başladı. Tefal, Türkiye pazarına Tefal İstanbul adıyla 1994 yılında giriş yaptı ve o günden beri markanın Türkiye temsilcisi Groupe SEB Istanbul’dur. Markanın Türkiye’de 150’den fazla mağazası olduğu göz önünde bulundurulduğu zaman Fransa boykotu sebebiyle zarar görmesi muhtemel görünüyor.
Axa
- Sektör: Sigorta
- Piyasa değeri: 34,66 milyon euro
Uluslararası yatırım, emeklilik ve sigorta grubu olan Axa, 1817 yılında Fransa’da Shakeel Mahmd tarafından kuruldu. Kurulduğu yıldan itibaren birçok ülkede hizmet veren Axa, Fransa boykotu listesinde hedef gösterilen bir diğer marka.
Şirket, Türkiye’deki sigortacılık faaliyetlerine 1892 yılında Osmanlı Dönemi'nde geçti. Axa Sigorta’nın T.C. ZİRAAT BANKASI A.Ş. ile %7,31 hisse ortaklığı bulunuyor.
BNP Paribas
- Sektör: Bankacılık
- Piyasa değeri: 40,71 milyon euro
BNP Paribas, 2000 yılında Paris’te küresel bankacılık kurumu olarak kuruldu. Bloomberg ve Forbes tarafından dünyadaki en büyük banka listelerine dahil edilen BNP Paribas, dünyanın dört bir yanında farklı ortaklıklarla faaliyetini sürdürüyor.
BNP Paribas ismi Türkiye’de biraz yabancı gelebilir. Şirket, Türkiye’de TEB Bankası’nın ortaklarından birisi. 1927 yılında Türkiye Ekonomi Bankası olarak kurulan şirket, 2005 yılında BNP Paribas ile ortaklık anlaşması imzalamıştı.