Volkswagen, 2018 yılında bünyesinde bulundurduğu Seat ve Skoda otomobillerin bazı modellerinin talebine yetişememeye başladı. Üretim anlamında geriye düşen şirket Doğu Avrupa civarında yeni bir fabrika açma girişimine başladı. Türkiye, Bulgaristan, Romanya ve Sırbistan konuşulan ülkeler arasındaydı.
Fakat bu adaylar arasında hem lojistik hem de altyapı alanında en çok öne çıkan aday Türkiye oldu. Volkswagen Türkiye isimli şirketin de kurulmasıyla Volkswagen’in Türkiye’de fabrika açacağı bir nevi kesinleşmiş oldu. Fakat arka arkaya gelişen olaylar ile Volkswageni bu kararını erteledi ve en son da fabrika açmaktan vazgeçti. Sürecin genel gidişatına ve yaşanan olaylara yakından bakıyoruz.
Volkswagen Türkiye fabrikasıyla ilgili yaşanan tüm gelişmeler:
- 2018’de Volkswagen’in Türkiye’de fabrika açmaya hazırlandığı söylentileri ortaya atıldı.
- Volkswagen’in Türkiye’de açacağı fabrikanın yeri kesinleşti.
- Volkswagen Türkiye resmi olarak kuruldu.
- Volkswagen’in yapacağı yatırımın değeri ortaya çıktı.
- 2019’da Volkswagen’dan ilk erteleme kararı geldi.
- Bulgaristan, Volkswagen fabrikası için atağa geçti.
- Ticaret Bakanlığı ve Volkswagen yatırım hakkında umut veren açıklamalar yaptı.
- Volkswagen CEO’su açıklamalarıyla fabrika işini zora soktu.
- Volkswagen kesin kararını 2019 bitmeden açıklamaya karar verdi. Ardından bunu Şubat 2020’ye erteledi.
- Volkswagen kararını tekrar 2020 yılının ortasına erteledi.
- 2020’nin ortalarına doğru Volkswagen’in, İzmir Limanı’nda yer ve Manisa’da arazi tahsis ettiği ortaya çıktı.
- Alman otomotiv dergisi Automobilwoche’ye göre Volkswagen Türkiye’de fabrika açmaktan tamamen vazgeçti
- Volkswagen, Ford ile Türkiye’de yeni bir yatırım yapmaya hazırlanıyor.
2018’de Volkswagen’in Türkiye’de fabrika açmaya hazırlandığı söylentileri ortaya atıldı:
Volkswagen’in 2025 yılına kadar 1 milyon elektrikli araç satma hedefini 2023 yılına çekmesiyle beraber, Almanya’da bulunan fabrikalarında yer açmak isteyen şirket; yeni fabrikalar ve yatırımların da kapısını aralamış oldu. İlk başta Bulgaristan ve Sırbistan gibi Doğu Avrupa ülkelerini de ihtimal dâhiline katan Volkswagen’in genel tercihi ise Türkiye’de bir fabrika açmaktı.
2022 yılına kadar üretime geçmesi planlanan fabrika ise Seat Ateca ve Skoda Karoq modellerinin üretimini yapacaktı. Bu sayede Almanya’daki fabrikalarda elektrikli araçlar için yer açılmış olacaktı. İşçilik maliyetinin düşük olması ve Türkiye’nin vereceği teşvikler doğrultusunda Volkswagen, Türkiye’de fabrika açmaya kesin olarak karar vermiş gibi duruyordu. Ardından da Volkswagen’da yapılan bir kurul toplantısıyla bu söylentiler kesinleşmişti.
Volkswagen’in Türkiye’de açacağı fabrikanın yeri kesinleşti:
Volkswagen tarafından yatırımın büyük ölçüde kesinleşmesinin ardından gerekli adımlar hemen atılmaya başlandı. Bu adımlardan ilki de fabrikanın kurulacağı yer oldu. CNN Türk’te Ahmet Çelik tarafından sunulan Hafta Sonu programına katılan Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, fabrikanın Manisa’ya kurulacağını ve yöresinin belli olduğunu açıkladı.
Volkswagen Türkiye resmi olarak kuruldu:
Ticaret Bakanı tarafından yapılan bu açıklamaların ardından Volkswagen, Türkiye’de kendilerini temsil edecek şirketi resmi olarak kurdular. “Volkswagen Turkey Otomotiv Sanayi ve Ticaret AŞ.” adı verilen bu şirket 943.5 milyon TL sermayaye sahipti ve daha önceki söylentilerle tutarlı bir şekilde, Manisa merkezli olarak kurulmuştu.
Volkswagen’in yapacağı yatırımın değeri ortaya çıktı:
Manisa merkezli şirketin de kurulmasıyla Volkswagen Türkiye yatırımının da detayları daha sağlıklı bir şekilde ortaya çıkmaya başladı. 943.5 milyon TL değerinden açılış sermayesi belirlenen yatırımın toplam değeri 1,4 milyar dolar civarı olacağı hemen hemen kesinleşti. Ayrıca ismi verilmeyen bir Türk yetkilinin açıklamalarına göre bu fabrika 300 bin araç üretimine sahip olacaktı ve 5 bin kişiye istihdam olanağı sağlayacaktı.
Manisa’da açılacak olan bu fabrika ise genel olarak Orta Doğu ve Rusya’ya dağıtılan araçların üretimini üstlenecekti. Bunun yanı sıra Volkswagen’in Türkiye distribütörü olan Doğuş Otomotiv’in hisse değerleri de bu dönemde tavan yapmıştı. Fabrikanın Manisa’da kurulacağının ortaya çıkmasının ardından Doğuş Otomotiv’in hisseleri %130 değerinde artış göstermişti. Her şey bu ana kadar yolunda gidiyordu, ta ki Volkswagen ilk erteleme kararını duyurana kadar…
2019’da Volkswagen’dan ilk erteleme kararı geldi:
Takvimler 2019 Ekim ayını gösterdiğinde bu işi yılan hikâyesine döndüren ilk erteleme kararı Volkswagen tarafından verildi. Türkiye’nin o dönemki Suriye harekatını endişe ile izlediklerini belirten Volkswagen yetkilileri, bu koşullar altında Türkiye için oylama yapılamayacağını belirtmişlerdi. Manisa’daki şirketin kurulmasının hemen 1 hafta sonrasında gerçekleşen bu olaylar, Suriye operasyonunun başlamasıyla karmaşık bir hâl almıştı.
Bulgaristan, Volkswagen fabrikası için atağa geçti:
Doğal olarak Volkswagen Türkiye yatırımını erteleyince, ilk başlarda listede adı bulunan Bulgaristan Volkswagen’ı kendilerine çekmek için eylemlerde bulunmaya başladı. Bu çerçevede Bulgaristan, Volkswagen’a teklif ettikleri 135 milyon Euro değerindeki devlet yardımını 260 milyon Euro bandına çekmeyi başardıklarını açıkladı.
Ticaret Bakanlığı ve Volkswagen, yatırım hakkında umut veren açıklamalar yaptı:
Volkswagen tarafından alınan yatırım erteleme kararının ardından Türkiye Ticaret Bakanı Yardımcısı Rıza Tuna Turagay, katıldığı bir toplantıda Volkswagen’in Türkiye’ye yapacağı yatırımı tamamen durdurmadığını ve görüşmelerin devam ettiğini açıklamıştı. Bu açıklamanın ardından Volkswagen tarafından da sevindirici bir haber gelmişti. Volkswagen’in üretim şefi Andreas Tostmann, şu an için beklemede olduklarını fakat bu süreçte yeni bir yer aramadıklarını belirtmişti.
Yani bu demek oluyor ki Volkswagen yatırımı şu an yapmasa bile önümüzdeki dönemde Türkiye’de yapacaktı ve bu yüzden başka bir ülke arayışına girmemişti. Bu umut verici açıklamaların etkisi ise Volkswagen CEO’sunun açıklamalarına kadar sürdü.
Volkswagen CEO’su açıklamalarıyla fabrika işini zora soktu:
Barış Pınarı Harekatı’nın başlangıcının 1 ay sonrasında, Volkswagen’in CEO’su Herbert Diess, yaşanan olaylar ile ilgili açıklamalarda bulundu. İlk başta şirketin planlarına bağlı kalacağını açıklayan Diess, ardından birkaç gün sonra tamamen değişik bir tavırla karşımıza çıkmıştı. "Savaş meydanın yanına temel atmayacağız" tarzı sert söylemlerde bulunan Diess, fabrika olayını da bu açıklamalarıyla bir hâyli zora sokmuştu.
Volkswagen kesin kararını 2019 bitmeden açıklamaya karar verdi. Ardından bunu Şubat 2020’ye erteledi:
CEO Herbert Diess’in de açıklamalarıyla iyice kızışan konu, Volkswagen yetkililerinin açıklamaları ile bir süreliğine de olsa durulmuştu. Habertürk’ün o dönemde yaptığı özel habere göre Volkswagen fabrika konusunda kesin kararını vermişti ve bunu kararını 2019 yılı bitmeden açıklayacaktı.
Tabii tahmin edildiği üzere Volkswagen kararını 2019 yılı bitmeden açıklamadı. Hâlâ başka bir ülkeyi düşünmediklerini belirten Volkswagen yetkilileri, çeşitli kaynaklara verdikleri bilgiler doğrultusunda bu sefer de kararlarını 2020 Şubat ayında vereceklerini duyurdular.
Volkswagen kararını tekrar 2020 yılının ortasına erteledi:
Volkswage’in kararlarını Şubat ayına ertelediklerini açıklamasının ardından Cumhurbaşkanlığı Yatırım Ofisi Başkanı Arda Ermut, kararın 2020 yılının ilk yarısında açıklanacağını müjdelemişti. Doğuş Otomotiv’in CEO’su Ali Bilaloğlu da Volkswagen’in söz konusu fabrikayı ya Türkiye’de kuracağını ya da hiç kurmayacağını belirtmişti. Sonuç olarak Volkswagen Türkiye fabrikasını kararını bir kez daha erteledi.
Şirket üzerinde o an için bir zaman baskısı olmadığını belirten Volkswagen yetkilileri, Şubat ayının sonundaki kurulda kesin bir karar alma gibi zorunluluklarının olmadığını belirtti ve karar süresini bir kez daha erteledi. Bu sefer yetkililer kararın 2020’nin ortasında açıklanacağını söylemişlerdi.
2020’nin ortalarına doğru Volkswagen’in, İzmir Limanı’nda yer ve Manisa’da arazi tahsis ettiği ortaya çıktı:
2020’nin ortalarına yaklaşırken ve Volkswagen karar konusunda hâlâ sessizliğini korurken, ortaya umut verici bazı haberler çıkmaya başladı. Tam artık Volkswagen yatırımdan tamamen vazgeçti denilirken, Alman şirketin İzmir Limanı’nda kendilerine bir yer tahsis ettiği ortaya çıktı. Bunun ardından Taşıt Araçları Tedarik Sanayicileri Derneği (TAYSAD) Başkanı Alper Kanca da Türkiye’nin yatırım konusunda hâlâ avantajlarını koruduğunu açıkladı.
İzmir Limanı haberinin ardından bir sevindirici haber de Manisa’dan geldi. Türkiye Tohumcular Birliği Başkanı Savaş Akcan, 4.000 dönüm arazinin devlet tarafından Volkswagen’a tahsis edildiğini söyledi. Bu 4.000 dönümlük arazinin 1.000 dönümü ise yıllık 500 milyon TL ciro yapan Muradiye Fidanlığı’ndan oluşuyordu. Türkiye Tohumcular Birliği ise doğal olarak bu karara karşı çıkıyordu. Sonuç olarak bu iddianın da arkası boş çıktı ve bir daha bu konuda bir ses duyulmadı.
Alman otomotiv dergisi Automobilwoche’ye göre Volkswagen, Türkiye’de fabrika açmaktan tamamen vazgeçti:
Hem Barış Pınarı Harekatı’nın ülke ekonomisi ve politikasında yarattığı çalkalanmalar, hem de koronavirüs salgını nedeniyle nihayetinde Volkswagen Türkiye’de fabrika kurmaktan tamamen vazgeçmiş oldu. Alman otomotiv dergisi Automobilwoche’de çıkan açıklamalara göre Volkswagen; Seat ve Skoda modellerini Bratislava fabrikalarında üretmeye karar verdi.
Volkswagen, Ford ile Türkiye’de yeni bir yatırım yapmaya hazırlanıyor:
Volkswagen her ne kadar ülkemizde fabrika kurmaktan vazgeçmiş olsa da şimdi de Ford ile ortak bir yatırım temellerini atmaya hazırlanıyor. Ford ile Volkswagen’in ortak bir araç üreteceği uzun zamandır konuşuluyordu. Görünüşe bakılırsa bu iki şirket ortak araçlarını Kocaeli’nde üretecek.
Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu tarafından yapılan açıklamalara göre Ford ve Volkswagen, Kocaeli’ne 110 dönümlük bir üretim tesisi kuracak ve mevcut Ford fabrikasının üretim kapasitesi 750 bin araç civarına çıkarılacak. Şu an için bu konu hakkında ne Ford ne de Volkswagen’dan resmi bir açıklama gelmedi. Bu yüzden hemen heyecanlanmamak doğru olacaktır. Söz konusunu Volkswagen olunca neyin ne zaman erteleneceğini bilmek ne yazık ki pek mümkün olmuyor.
Volkswagen Türkiye yatırımı ve fabrikası hakkında bilinen tüm detayları aktardığımız içeriğimizin sonuna geldik. Volkswagen her ne kadar fabrika kurmaktan vazgeçmiş olsa da belki de Ford ile yapacağı ortak üretim tesisi projesi gerçek olur. Konu ile ilgili yaşanan yeni gelişmeleri sizlerle paylaşıyor olacağız.