Oyun geliştirici ve yayıncı şirketlerin yükselmesi ve aynı şekilde batması da bir o kadar kolaydır. Bir oyunun geliştirme süreci için yoğun emek ve yüksek meblağlar harcanması gerekiyor. Eğer bu kadar harcamanın sonunda başarılı bir oyun yaparsanız büyük kazançlar elde edersiniz ancak oyun istenildiği gibi değilse iflas etmekten başka bir şansınız kalmaz. Starbreeze’in de başına gelenler buna benzer bir durum.
Uzun yıllardır oyun sektöründe olan, Payday gibi oyunlarla oyunseverlerin gönlünü kazanan ve hala Payday 3 ne zaman çıkacak diye sormamızı sağlayan Starbreeze oyun geliştirici şirketi, yöneticiler tarafından atılan birkaç küçük ama yanlış adım yüzünden batma noktasına geldi. Şirketin hikayesini okuduğunuz zaman Payday 3 neden çıkmadı anlayacak ve belki oyundan artık ümidinizi keseceksiniz.
Payday 3 temelleri atılıyor:
1997 yılında üç İsveçli kardeş olan Grin, Bo ve Ulf Andersson tarafından kurulan Starbreeze, parlama noktasını 2009 yılında Capcom şirketi için geliştirdikleri Bionic Commando oyunu ile yakaladı. Ancak kardeşler arası yaşanan sıkıntılar sonucu Grin Andersson yanlış bir anlaşma yaptı ve kendini iflasa sürükledi.
Bo ve Ulf Andersson ise vazgeçmediler ve Overkill şirketini kurdular. Şirketin ilk oyunu 2011 yılında yayınlanan ve Steam’de küçük ama kendine özgü bir kitlesi bulunan Payday oyunuydu. Hiçbir şirket tek bir oyun ile zengin olmayacağı için finansal sorunlar yaşıyorlardı.
Finansal sorunlar ayrılıkların başlamasına da neden oldu. Şirket, Electronic Arts için Syndicate oyununu yaptığı sırada ekibin büyük kısmı Wolfenstein oyunu ile tanınan MachineGames'i kurmak için şirketten ayrıldı. Bu yıkıcı bir durum olsa da şirketin elinde hala Brothers: A Tale of Two Sons oyununun geliştirici ekibi vardı ve bunun üzerine yoğunlaştılar. Bu sırada zaten kardeş şirketler olan Overkill ve Starbreeze 2012 yılında birleştiler. Zaten Starbreeze çok kötü durumda olduğu için bu durum Overkill için zor olmadı. Birleşimin ilk meyvesi ise 2013 yılının Ağustos ayında Brothers: A Tale of Two Sons ile verildi.
Payday 2 piyasaya çıkıyor:
Yaşanan maddi ve sorunlar arasında sevilen oyun Payday’in yeni versiyonu Payday 2 Ağustos 2013 yılında piyasaya sürüldü. Oyun hızla popüler oldu ve şirketin hisselerinin hızla katlanmasına neden oldu ancak şirket için bazı sorunlar yeniden baş göstermişti.
Şirketin kurucuları Bo ve Ulf arasında sorunlar yaşanıyor, Ulf küçük ölçekli işler yapmak isterken Bo’nun gözü doymuyordu. Tüm bu tartışmaların arasında bazı karlı anlaşmalar yapılıyor, şirket özgürleşiyor ve ufak, bağımsız şirketleri kendi çatısı altında topluyordu.
2014 yılının Ağustos ayında Starbreeze, Skybound Entertainment ile bir anlaşma imzaladı. Anlaşmaya göre 2016 yılında The Walking Dead piyasaya sürülecekti. Bo Andersson’a göre bu oyun sonsuz bir evrene sahip olacak ve on milyonlarca kopya satacaktı.
Starbreeze bu sırada Behavior ile Dead by Daylight, Lion Game Lion ile Raid: World War 2 gibi önemli oyun anlaşmalarına imza atıyordu. Ancak Raid: World War 2 oyunu tam bir fiyasko ile sonuçlandı. Zaten Payday 2 rakibi olarak düşünüldüğü için bu anlaşma ekip tarafından asla desteklenmemişti.
Yeni yatırımlar:
Starbreeze, 2015 yılında 6 milyon sterlin değerinde olan Valhalla oyun motorunu satın aldı. Bir oyun geliştirici şirketin oyun motoru alması, kendi oyunlarını kendi tarzında geliştirmesi açısından son derece önemlidir. Ancak Valhalla’nın ciddi anlamda geliştirilmesi gerekiyordu.
Bu arada Andersson Starbreeze adına yeni şirketler satın alıyor, sanal gerçeklik kulaklığı geliştirmek için Acer’dan 9 milyon dolarlık yatırım alıyor, Imax ile anlaşma imzalıyor, VR parkı kurma çalışmaları yapıyordu. Bu planlar dahilinde Starbreeze bir VR John Wick oyunu bile yaptı.
Sorunlar başlıyor:
Her şey yolunda gidiyor gibi görünüyordu ancak durum hiç de öyle değildi. Valhalla tam bir çöplüktü. Ne yaparlarsa yapsınlar 2016 yılında çıkacak The Walking Dead oyununu Valhalla ile yayınlamanın imkanı yoktu ve bu yüzden önemli bir karar alarak oyunun çıkış tarihini 2017 yılına ertelediler.
2017 yılının başlarında bir toplantı yapıldı ve The Walking Dead’in Valhalla’da değil, Epic Games'in oyun motoru olan Unreal’de yayınlanacağı duyuruldu. Bu, iki yıldır harcanan tüm emek ve paranın çöpe gideceği ve oldukça kısa bir süre içinde The Walking Dead’in Unreal’a uyumlu bir hale getirilmesi gerektiği anlamına geliyordu.
Starbreeze yöneticileri, çalışanların hızlı bir şekilde The Walking Dead’i Unreal uyumlu bir hale getireceklerini düşünüyorlardı ancak durum hiç de planlandığı gibi gitmiyordu. Çalışanların Unreal oyun motoru hakkında neredeyse hiçbir bilgileri yoktu. Bu nedenle işler daha da yavaşlıyor ve mesai saatleri uzayarak mola verilmeden geçen çalışma günlerine dönüşüyordu.
Aylar hızla geçti ve yıl 2018 oldu. Bu süreçte geliştirici ekibin yöneticileri çalışanlardan akla mantığa sığmayan istekler talep ediyor, çalışanlar ofiste uyumak zorunda kalıyor, izin kullanamadıkları için bu hakları paraya çevriliyordu. Starbreeze, her şeyini bu oyuna yatırdı ve oyunun başarılı olması dışında hiçbir ihtimal göz önünde bulundurulmadı.
The Walking Dead fiyaskosu:
Gecikmeler, oyun motoru değişikleri, bitmek bilmeyen krizler ve uzun mesai saatleri sonucu The Walking Dead 2018 yılının Kasım ayında Steam üzerinden yayınlandı. Çalışanlara göre bir yıl içinde oyunun bu hale getirilmesi ve piyasaya sürülmesi tam bir mucize olarak adlandırılabilirdi.
Maalesef tüm umutların bağlandığı The Walking Dead tam fiyasko ile sonuçlandı. On milyonlarca satılacağı düşünülen oyun, lansman günü 100 binden az satıldı. Harcanan milyonlarca dolar boşa gitmiş ve Starbreeze şirketinin hisseleri inanılmaz bir hızla düşmeye başlamıştı.
Bu fiyasko sonrası şirketin CEO’su Bo Andersson’un kovulması yaşananların üzerine tuz biber ekti. Çalışanlara ve Andersson’a göre yaşanan tüm skandalların ve The Walking Dead fiyaskosunun faturası Bo Andersson’a kesilmişti. CEO, günah keçisi ilan edilmişti.
Her şey yerle bir oluyor:
Starbreeze CEO’su Bo Andersson’un kovulması öncesi finans müdürü Sebastian Ahlskog şirketten ayrılma kararını açıklamıştı. The Walking Dead’in Steam’de yayınlandığı gün şirket, 8,8 milyon sterlin zarar açıkladı. Acer yatırımları ile üretilmesi planan sanal gerçeklik kulaklıkları bugün bile piyasaya çıkmadı.
Bo Andersson borçlar nedeniyle banka zoruyla 1,8 milyon sterlin değerinde hisse sattı. Starbreeze, Stockholm Bölge Mahkemesine yeniden inşa için başvurduktan iki gün sonra şirketin ofisine ticari soruşturma kapsamında bir baskın düzenlendi ve iki kişi tutuklandı. Yapılan tüm VR ve oyun anlaşmalarından da beklediği geliri elde edemeyen şirketin borcu yaklaşık 34 milyon sterline çıktı.
Payday 3 çıkış tarihi 2022 - 2023 yıllarında netleşecek:
Starbreeze, şu an henüz batmış durumda değil hatta çalışanlarına maaş garantisi verdiği biliniyor. Ancak tüm bu skandallardan sonra çalışanların Payday 3 için gerekli üretme isteğini nasıl elde edecekleri bilinmiyor. Bu neden Payday 3 ne zaman çıkacak sorusunun maalesef net bir yanıtı yok. Ancak yerel sayılabilecek ve iddiası bulunmayan oyun sitelerine göre tarih 2022 - 2023 yıllarında netleşecek.
Çalışanlar, şirketin bu duruma gelmesinin nedeninin kötü yönetim olduğunu söylüyor. Belki bu kadar uçarı hayaller kurulmadan ayakları yere sağlam basılan kararlar alınmış olsaydı bugün Starbreeze şirketinin iflas hikayesini değil, Payday 3 hikayesini anlatıyor olurduk.