Bundan 19 yıl önce, 2001 yılında ABD, sınır ötesi veri akışlarında baskın ülke konumundaydı. O dönemler internet patlamasının ilk günleriydi ve ABD, teknoloji şirketleri ile teknoloji meraklısı tüketicilerin en yoğun olduğu ülkeydi.
Tahmin edeceğiniz üzere küresel veri düzeni hızla değişiyor ve doğal olarak ülkelerin rolleri de değişiyor. Yayınlanan yeni bir rapordaysa Çin'in sınır ötesi veri akışlarında dünyanın süper gücü konumuna geldiğinden bahsediliyor.
Çin, sınır ötesi veri akışında yeni süper güç haline geldi:
2019 Sınır Ötesi Veri Akışı Sıralaması
Yayınlanan rapora göre Çin, şu anda sınır ötesi veri akışlarının %23'ünü oluşturuyor ki bu, %12 ile ikinci sırada yer alan ABD'nin neredeyse iki katı. Üstelik eskiden dünyaya yayılan internet, günümüzde birçok ülkede "splinternet"e (bölünmüş internet) dönüştüğü için Çin'in liderliği baskın bir avantaja dönüşebilir: Ulusal sınırlarla çizilmiş balkanlaşmış bilgi ağları mozaiği.
Uluslararası Telekomünikasyon Birliği ve ABD'li araştırma firması TeleGeography'den gelen ve sınır ötesi veri akışları hakkında bilgi içeren bir Nikkei anketi, 2019 yılında Hong Kong da dahil olmak üzere Çin'in sınır ötesi veri akışlarının, incelenen diğer 10 ülke ve bölgeden çok daha fazla olduğunu gösterdi.
Yıllara Göre Sınır Ötesi Veri Akışındaki Değişimler
Pekin'in gücünün kaynağı, Asya'nın geri kalanıyla olan bağlantılarında yatıyor. ABD, 2001'de Çin'e giren ve çıkan veri akışlarının %45'ini oluştururken, bu rakam geçtiğimiz yıl %25'e düştü. Bu noktada Asya ülkeleri şu anda toplamın yarısından fazlasını oluşturuyor, özellikle %17 ile Vietnam ve %15 ile Singapur.
Pekin, Alibaba Group Holding ve Tencent Holdings gibi özel sektör teknoloji şirketlerini yurt dışına açılmaya teşvik etmek için "Bir Kuşak, Bir Yol" altyapı projesini kullandı. Alibaba'nın finansal ödeme şirketi Ant Group'un Alipay mobil ödeme platformu 55'ten fazla ülkede mevcut ve 1,3 milyar kişi tarafından kullanılıyor.
Bu ne anlama geliyor?
Çin, küresel bir veri süper gücü haline geldikçe gelecekteki ekonomik rekabet gücü için paha biçilemez olacak büyük miktarlarda bir kaynağı kontrol edecek. Yabancı kaynaklardan gelen veriler, yapay zekâ ve bilgi teknolojilerinin geliştirilmesinde bir avantaj sağlayabilir. Dahası Çin, bölünmüş internetten en fazla faydalanan ülke olabilir.
Küresel veri akışındaki parçalanmalar, internet üzerinden bilgi paylaşımını da etkiliyor. Örneğin dünyanın dört bir yanından 50 milyondan fazla programcı, kod yazma gibi faaliyetlerde iş birliği yapmak için GitHub adlı platformu kullanıyor ve bu da sayısız teknolojik ilerlemeye imkân sağlıyor. Ancak ABD'li araştırma şirketi Forrester'dan Charlie Dai'ye göre Çinli mühendisler artık ayrı bir Çin platformu kullanmaya başladı. Çin ile ABD arasındaki gerilimlerin Microsoft'a ait GitHub'a erişimi etkileyebileceğinden endişelenen bazı kullanıcılar ise bunun yerine Gitee adlı benzer bir Çin platformuna geçmeye başladı.
Bir başka deyişle bölünmüş internet, kendi sınırları içinde büyük miktarda veri toplayabilen ülkelerin yapay zekâ ve diğer teknolojileri geliştirmede avantaja sahip olacağı anlamına geliyor ki 900 milyondan fazla kullanıcıyla Çin'den daha büyük bir ülke bulunmadığını da unutmamak gerekiyor.