Dünyanın dijitalleşmeye başlamasının ardından birçok meslek grubu dijital ortama geçmeye başladı. Pazarlama alanının da dijitalleşmesi aslında oldukça doğal. Hayatımıza yıllar önce giren ancak yeni yeni profesyonelleşen dijital pazarlama uzmanları ne iş yapar?
Dijital pazarlama dendiğinde kavram karmaşası öyle bir hal aldı ki mesleki yeterlilik konusunda bile ciddi problemler yaşanıyor. İnsan kaynakları uzmanları, dijital pazarlama uzmanlarını nasıl işe alırlarken bu mesleği yeni yeni tanımaya çalışıyorlar.
Dijital Pazarlama nedir?
Geleneksel konvansiyonel pazarlamanın “dijitalleşmiş” halidir. En basit anlatımıyla bir pazarlama ekibinin konvansiyonel alanda yaptığı bütün işin dijital ortamda yapılması “dijital pazarlamadır.” Geleneksel pazarlamanın, dijitalleşmesi ve ekipleşmesi genelde oldukça zorlu geçer. Satış ve pazarlamanın bile karıştırıldığı güzel ülkemizde aslında herkesin bildiği üzere satış ve pazarlama birbirinden farklı fonksiyonlardır.
Pazarlama ne iş yapar?
- Ürünün satış stratejilerini
- Materyal hazırlıklarını
- Promosyonlarını
- Tanıtım stratejilerini
- Pazar araştırmasını
- Reklam alanlarını
- Veri analizlerini
- Rakip analizlerini
- Üretim ve sunum takım koordinasyonu
ve daha birçok aşamayı tamamlayıp, bir ürünü satışa hazır hale getiren ve satış ekibine veren takımdır. Satışın ardından: satış sonrası desteğin verilmesini sağlayan, geri bildirimleri toplayıp ürün geliştirmesi yada pazar stratejisi kararı veren bu ekip ürün geliştirmesi yönünde de büyük önem arz eder.
Satış ne iş yapar?
- Gelen pazarı yorumlamak
- Müşteri ziyaretleri yada aramaları yapmak
- Satış geri bildirimlerini almak
- Ürün geri bildirimlerini almak
- Müşteriyi ikna etmek
- Satışı kapatmak
- Fırsatları değerlendirmek
- Satış ağını geliştirmek
gibi birçok görevi vardır. Pazarlamadan gelen paketlenmiş ürünün ilgili pazarda satışını yapıp sahadaki nabzı toplamak oldukça önemlidir. Bu nedenle pazarlama birimleri için satışçıların geri bildirimleri gerçek verinin toplanması anlamına gelmektedir. Satış ve pazarlama birbirinden farklı ancak en çok temaslı ekiplerdir.
Dijital Pazarlama ekibi şeması nasıldır?
- Ürün yöneticisi
- Dijital pazarlama uzmanları
- Dijital strateji uzmanları
- Dijital veri analistleri
- Dijital iş analistleri
- Sosyal medya uzmanları
- Dijital içerik uzmanları
- Dijital reklam uzmanları
- Dijital grafik tasarımcılar
- Eticaret uzmanları ve kategori yöneticileri
- SEO Uzmanları
- UX Designerlar
şeklinde özetlenebilir. Görmüş olduğunuz gibi birçok meslek grubunun başında “dijital” ibaresi yer almaktadır. Burada operasyonel olarak yapılacak iş ortamı “dijital” olduğu için bu birimin tamamının dijital trendler ve bazı know-howlarının farklı olması beklenir.
Örnek vermek gerekirse: Dijital içerik uzmanı bir metin yazarı değil aynı zamanda Onsite SEO uzmanı olmasını beklemek gereklidir. Bu kişinin aynı zamanda basic derecede Javascript, HTML5, CSS3 bilmesi elzemdir. Front-End takımıyla koordinasyon sağlaması amacıyla bütün bu basic bilgilerin tam anlamıyla oturması şarttır.
Dijital Pazarlama Uzmanı görevi nedir?
- Dijital pazarlama stratejilerinin oluşturulması
- Veri analizi
- Reklam analizi
- Pazar araştırması
- Pazar hedefleme
- Takım koordinasyonu
- Raporları anlama ve analiz etme
- Satış takımlarından gelen geri bildirimleri inceleme
- Ürün iyileştirmelerin yapılması ve incelenmesi
- Dijital promosyonların takibi ve stratejisi
gibi birçok işten sorumludur. Elbette arada unuttuğumuz kalemler olduğu gibi esas çok önemli bir konumu vardır: Bir önceki başlıkta yazdığımız dijital pazarlama şeması bölümündeki dallardan iki yada daha fazlasında uzman olması beklenir.
Maalesef ki aslında bu sadece Türkiye’de değil tüm dünya da böyledir. Dijital pazarlama uzmanları kendi uzmanlıkları dışında da o kadar çok işi idare etmeye çalışırlar ki esas olan işlerini kaçırırlar. Türkiye ve dünyada henüz dijital pazarlama uzmanlarının iş tanımlarının tam olarak koyulamamasıda bu anlamsızlık havuzudur.
Nasıl Dijital Pazarlama Uzmanı olabilirsiniz?
- Pazarlama
- Giriş seviyesinde Sosyoloji
- Pazar araştırması
- İlgili pazarın tüketim alışkanlıkları
- İnsan gözlemleme
- Veri analizi ve tasarımı
- Basic derecede HTML5, CSS3, JS
- Google ADS, Social ADS, SEO alanlarından birinin uzmanlığı
- İngilizce
- Okumayı çok sevmek
Bu yeteneklerin tamamına sahipseniz çok iyi bir dijital pazarlamacı olabilirsiniz. Dijital pazarlamanın bir okulu yoktur. Pazarlama yada Bilişim sistemleri bölümlerinden buraya adapte olmanız çok daha kolay olabilir. Google ADS panelini kullanmak, Facebook & Instagram reklamları açabilmek, SEO protokollerini uygulamak gibi işler, insanın daha sonra öğrenebileceği işler. Bir sosyal medya uzmanının nasıl ki “yaratıcı ve zeki” olmasını bekliyorsanız pazarlama da benzer şekilde yetenekler gerekiyor.
Dijital Pazarlama Uzmanı maaşı ne kadar?
Kariyer.net’in 225 kişi arasından yaptığı araştırmaya göre 2021 yılında dijital pazarlama uzmanları ortalama olarak 4260 TL kazanıyorlar. Bu kadar yetkinliğin ardından maaş oranının gözünüze düşük görünebilir, ancak yurt dışında daha yüksek rakamlar kazanabilirsiniz.
Dijital Pazarlama Uzmanı olarak kendinizi nasıl geliştirebilirsiniz?
Bir dijital pazarlamacı olarak kendinizi geliştirmek istiyorsanız, bu konuda en iyi yöntem kurumsal firmalar içinde deneyim sahibi olmak. Pazarlamanın temel yapı taşı bilgi birikimidir. Kazandığınız her know-how pazarlama yeteneklerinizin gelişmesini sağlayacak. Reklam ajanslarında çalışarak birçok pazar türü konusunda deneyim kazanabilirsiniz. Farklı ve marjinal pazarlar tanımak strateji geliştirmeniz için sizi oldukça fazla zorlayacaktır. “Pazarlama da pazarı, pazarda öğrenmek gerekli.” Peki siz bu konuda ne düşünüyorsunuz? Yorumlarda görüşlerinizi bekliyoruz.