Küçük yavrusu annesinin karnında büyür ve dünyaya ayak uydurmak için gelişirken anne adayı da bir yandan alışık olmadığı pek çok farklı sorunla mücadele etmek zorunda kalır. Hamilelik rahatsızlıkları, özellikle ilk gebelikte can sıkıcı durumlar yaratabilir. Ancak asla endişe etmeyin. Çünkü hamilelik rahatsızlıkları genel olarak her anne adayında görülen ve büyük sorunlara yol açmayacak durumlardan oluşur.
Hamilelik rahatsızlıkları fiziksel olduğu kadar ruhsal da olabiliyor ama şimdi anlatacaklarımız yalnızca işin fiziksel yanını kapsıyor. Neyse ki bu tür fiziksel rahatsızlıklar tamamen ortadan kaldırılmasa bile en azından daha az rahatsız edici hale getirilebiliyor. Anne adaylarını bekleyen hamilelik rahatsızlıkları nelerdir, neden olur, çözümleri nedir gibi merak edilen soruları yanıtladık. Burada anlattıklarımızın yalnızca bilgilendirme amaçlı olduğunu ve gerektiği zaman mutlaka doktorunuza danışmanız gerektiğini hatırlatalım.
Sık görülen hamilelik rahatsızlıkları:
- Baş ağrısı
- İshal ve kabızlık
- Kasık ağrısı
- Mide yanması
- Sık idrara çıkma ve idrar yolu enfeksiyonu
- Hamile diyabeti
- Nefes darlığı
- Kramplar ve uyuşmalar
- Ödem
- Burun kanaması
Hamilelikte baş ağrısı:
Hamilelikte görülen baş ağrısının nedeni, anne adayının vücudunda yaşanan hormon değişiklikleridir. Vücut bu değişikliğe baş ağrısı şeklinde tepki gösterir. Genel olarak gebeliğin 1. ve 3. 3 aylık döneminde baş ağrısında artma yaşanabilir. Hamilelikte baş ağrısının nedeni hormonların yanı sıra artan kan basıncı, yeterli uyumama, kafein tüketimi, düşük kan şekeri, stres, depresyon ve bebek büyüdükçe eğri durma kaynaklı da olabilir. Daha sık dinlenerek, bol su içerek, düzenli beslenerek, hafif yürüyüşler yaparak ve ara sıra boynunuzu soğuk su ile ıslatarak ağrının etkisini azaltabilirsiniz.
Hamilelikte ishal ve kabızlık:
Evet, hamilelikte görülen ishal ve kabızlık durumu da hormon değişikliği kaynaklıdır. Hormon değişimi ile birlikte sindirim sistemi alışılmadık bir düzende seyreder. Yavaşlarsa kabızlık, hızlanırsa ishal meydana gelir. Kabızlığa bağlı olarak hemoroid de görülebilir. Kabızlığa karşı lifli gıdalar, bol su ve düzenli egzersiz öneriliyor. Uzun süren ve ateşle birlikte görülen ishal durumunda ise mutlaka doktora gitmelisiniz. İshale neden olan bir bakteri ile savaşıyor olabilirsiniz.
Hamilelikte kasık ağrısı:
Genellikle gebeliğin 2. 3 aylık döneminde görülen kasık ağrısı, hamilelik sürecinde doğal kabul edilen bir rahatsızlıktır. Genel olarak alt karın ve kasık bölgesinde görülen keskin bir ağrı ve batma hissi olarak tarif edilir. Hamilelik rahatsızlıkları arasında en sık görülenlerden biri olan kasık ağrısının nedeni, rahim büyüdükçe pelvis bağlantısında yaşanan gerilmedir. Hapşırma, öksürme, gülme, hızlı ayağa kalkma gibi durumlar ağrıyı arttırabilir. Doğal bir durum olduğu için elle tutulur bir çözüm yok. Ancak dayanılmayacak bir ağrı durumunda mutlaka doktorunuza danışmalısınız.
Hamilelikte mide yanması:
Reflü olarak da adlandırılan hamilelikte mide yanması durumu, mide asidinin yemek borusuna doğru çıkarak anne adayında yanma hissi oluşturmasıdır. Yalnızca gebelerde değil, herkeste sık görülen bir rahatsızlıktır. Hormon değişimi nedeniyle mide kapakçığı kaslarının gevşemesi ve rahim büyümesi nedeniyle mideye baskı yapılması kaynaklı oluşabilir. Sık ve az yiyerek, asitli gıdalardan uzak durarak ve baharatlı yiyeceklerden kaçınarak hamilelikte mide yanmasının etkilerini en aza indirebilirsiniz.
Hamilelikte sık idrara çıkma ve idrar yolu enfeksiyonu:
Hamilelik sürecinin 1. ve 3. 3 aylık döneminde sık idrara çıkma durumu yaygın olarak görülür. İlk 3 aylık dönemde hormon değişiklikleri, 3. 3 aylık dönemde ise rahmin idrar kesesine baskı uygulaması nedeniyle sık idrara çıkma durumu ortaya çıkar. İdrar yaparken yanma ve farklı bir rahatsızlık hissi varsa idrar yolu enfeksiyonu olabilir, mutlaka doktorunuza danışmalısınız. Sık idrara çıkıyorum diye asla sıvı tüketiminizi azaltmayın ya da tutmaya çalışmayın. Bu, çok daha büyük sorunlara neden olabilir.
Hamile diyabeti:
Her gebelikte görülmemekle birlikte, hamilelik rahatsızlıkları arasında yine de sık karşılaşılan bir durumdur. Anne adayı daha önce şeker hastası olmasa da hamileliğin 24. ve 28. haftasında hamile diyabeti görülebilir. Böyle bir durumla karşılaşan anne adayı, şeker tüketimini minimuma indirmelidir. Hormon değişikliğini kaldıramayan vücudun ortaya çıkardığı bir tepki olarak görülen hamile diyabeti ile mutlaka doktor kontrolünde mücadele edilmelidir.
Hamilelikte nefes darlığı:
İlginçtir, hamilelikte nefes darlığı hormon değişikliği kaynaklı değil. Tamamen rahim büyümesi kaynaklı bir durum. Rahim büyüdükçe akciğerle baskı yapıyor ve alınan nefes, anne adayına yetersiz geliyor. Dik oturmak, nefes nefese kalacak hareketlerden kaçınmak ve yatarken yüksek yastıklar kullanmak yardımcı olabilir. Göbekli baba adayları da bu süreçte aynı nefes darlığı sorunu ile karşılaşabilirler.
Hamilelikte kramplar ve uyuşmalar:
Gebe kadınlar, hamilelik döneminde normal olarak 9 - 18 kilo arası bir kilo artışı ile karşılaşabilirler. Bunun sonucunda ayaklar ve bacaklarda ağrı görülmesi normal bir durumdur. Aynı şekilde vücut, sahip olduğu mineralleri bebekle de paylaştığı için anne adayında kramp ve uyuşmalar görülebilir. Uzun süre hareketsiz kalmayarak, ayakta çok durmayarak, ara sıra bacak germe hareketi yaparak ve mutlaka her gün düzenli yürüyüş yaparak bu kramp, ağrı ve uyuşmalardan kurtulabilirsiniz.
Hamilelikte ödem:
Hamilelikte ödem ya da halk arasında bilinen adıyla şişlik, hamilelik rahatsızlıkları arasında en sık görülen durumlardan biridir. Hatta şehirlerarası uzun otobüs yolculuklarında herkeste görülen bir durumdur. Ödem, vücudun su tutması kaynaklı olarak ellerde ve ayaklarda şişlik olarak kendini belli eder. Bol su içmek, ayakta çok durmamak, her gün düzenli yürüyüş yapmak ve yatarkan ayak altında yastık koymak ödem şişliklerini azaltacaktır.
Hamilelikte burun kanaması:
Her gebelikte görülmemekle birlikte, hamilelik rahatsızlıkları arasında yine de sık karşılaşılan bir durumdur. Hormon değişimi ve fetüse gerekli kanın gönderilmesi için artan kan akış hızı nedeniyle burun iç dokusunda şişme ve sonucunda yırtılarak burun kanaması görülebilir. Buna bağlı olarak burun tıkanıklığı ve gece öksürmesi de sık görülen, normal bir durumdur. Burun iç dokusunu güçlendirmek için C vitamini, burun tıkanıklığını gidermek için bitkisel burun damlaları ve gece öksürükleri için oda nemlendirici cihazlar kullanılabilir.
Gebeliğin farklı dönemlerinde görülen hamilelik rahatsızlıkları nedir, neden olur, çözümü nedir gibi merak edilen soruları yanıtladık ve konu ile ilgili bilmeniz gereken detayları anlattık. Burada sık görülen rahatsızlıklardan bazılarını bilgilendirme amacıyla anlattık. Herhangi bir şüpheli durumda mutlaka doktorunuza danışın. Listeye şöyle bir göz atmak bile annelerin hakkının neden ödenmez olduğunu bir kez daha gösteriyor.
- Kaynaklar: Health On the Net Foundation (İsviçre), Healthline