Türkiye, geçtiğimiz dönemlerde kripto para piyasaları ile ilgili önemli bir konuyu gündem haline getirmişti. Hükümet yetkilileri ve piyasa düzenleyiciler tarafından yapılan açıklamalara göre ülkemizdeki yatırımcılar ile borsalara yönelik bir yasal düzenleme yapılacaktı. Ancak bugüne dek konuyla ilgili somut bir gelişme yaşanmamıştı. Yani yatırımcılar, kendilerini nelerin beklediğini bilmiyordu.
Edinilen son bilgilere göre ise yatırımcılar ile borsaları bekleyen düzenlemelerin belirlenmesi konusunda sona gelindi. Konuyla ilgili oluşturulan komisyona sunulan bir rapor, belirlenen yasal düzenlemenin yatırımcıyı koruyacağı, borsaların hizmet verebilmesi için gerekli şartların belirlenmesi ve kara para aklanmasının önüne geçilmesi gibi hususları kapsadığını ortaya koyuyor. Elbette yatırımcılar için vergi de bu düzenleme içerisinde yer alıyor.
Kripto para yatırımcıları, THODEX gibi borsalardan korunacak
Söz konusu raporda yer alan bilgilere göre kripto para borsaları, ülkemizde tıpkı emtia borsaları gibi çalışacak. Yani bu şirketler, Sermaye Piyasası Kurulu'na giderek resmi lisans alacaklar. Ayrıca bu tür kuruluşlar için asgari sermaye şartı getirilecek. Bu da şirketlerin yalnızca bir internet sitesiyle kripto para borsası kurma olasılığını ortadan kaldıracak. Tahminlere göre Türkiye'de hizmet veren 40 civarında kripto para borsası bulunuyor ve bunların neredeyse yarısı "merdiven altı" olarak nitelendiriliyor. İşte bu düzenleme, yatırımcıyı merdiven altı borsadan korumuş olacak.
Borsalar, devlet adına stopaj kesecek
Rapora göre kripto para yatırımcılarına belirli bir miktar stopaj kesintisi uygulanacak. Bunu en basit tabiri ile "vergi" olarak isimlendirebiliriz. Şu an için yüzdelik bir dilimden bahsedilmiyor olsa da bu konuda farklı ülkelerdeki işleyişlere bakıldığı, bunların Türkiye'ye nasıl uyarlanabileceği konuşuluyor. Örneğin kripto paralar emtia olarak kabul edilirse yatırımcının vergi mükellefi olabileceği ifade ediliyor. Rapordaki verileri değerlendirecek olursak, alınan verginin büyük bir ihtimalle yatırımcının belini bükmeyeceğini söyleyebiliriz.
Dünya genelinde hizmet vermekte olan kripto para borsaları, alım-satım işlemlerinde belirli komisyon kesintileri yapıyorlar. Rapora göre Türkiye'de hizmet veren borsalar, bahsi geçen verginin de aracısı olacak. Yani yatırımcı, son haliyle yürürlüğe girecek düzenlemede yer alacak vergi ödemesini, borsa üzerinden yapacak. İşlem yapılan borsa da yatırımcıdan topladığı vergiyi devlete ödeyecek.
Rapor, düzenlemelerin yapılabilmesi için önce kripto paralar için bir tanım getirileceğini belirtiyor. Aslına bakacak olursak bu tanımlama, yasal düzenlemenin temel yapı taşlarını oluşturacak. Örneğin raporda yer alan "Kripto paraların bir asli değeri yoktur ve değeri çok oynaktır." tesbiti, bu yatırım araçlarına dolar ya da altın gibi bakılmayacağını gösteriyor. Ancak rapordaki farklı bir bölümde "kripto varlık" ifadesi geçiriliyor. İşte bu tabirin, yasal düzenlemedeki tanımlama olarak kullanılacağı düşünülüyor. Son olarak, kripto varlık ifadesinin çeşitli ülkelerde de yasal düzenlemeler içerisinde yer aldığını belirtelim.
Türkiye'de kripto para ile maaş alan ilk kişi, bilgisayar mühendisi ve kripto ekonomist Alp Işık'ın konuk olduğu son podcast röportajımıza buradaki bağlantıdan ulaşabilirsiniz.