2010 ila 2017 arasındaki 7 yıllık dönemde elektriğe yüzde 54 zam yapılmasına rağmen sadece son 3.5 yıllık periyotta bu oran yüzde 123’ü buldu. Klima kullanımının artması nedeniyle faturaların yükselmiş olabileceği ihtimali bulunsa da pek çok kullanıcı, klima kullanmadığını, evde bile bulunmadığını belirtmesine rağmen yüksek faturalarla karşılaştı.
Aboneler şikayet için müşteri hizmetlerini aradıklarında ise bir hata olmadığını, "güncelleme" nedeniyle yüksek gelmiş olabiileceği cevabıyla karşılaşıyorlar. Adrese gelen ekipler de bir sorun bulamadıklarını söyleyip üstüne bir de hizmet bedeli olarak 27 TL daha faturaya yansıtıyorlar.
Bu durumun iki hafta önce gerçekleşen kesintilerle de ilgisinin olabileceği düşünülüyor.
Peki elektrik faturalarında hangi bedellere, vergilere ne kadar ücret ödeniyor?
- Elektrik Tüketim Tutarı (Aktif Enerji Bedeli): Elektrik birim fiyatının %52'sini oluşturur. Elektriğin santrallerde üretiminin maliyetlerini yansıtmaktadır.
- Dağıtım Bedeli: Şehir şebekelerine ulaşan elektriği, o bölgede görevli olan dağıtım şirketi, dağıtım hatlarında taşıyarak tüketicilerin kapısına kadar ulaştırır. Elektrik faturasında ödedediğiniz tutarın %29'u dağıtım şirketlerinin hizmetine ayrılan paydır.
- Enerji Fonu: Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı nezdindeki Enerji Fonu'na aktarılmak üzere tüketim tutarı (enerji bedeli + kayıp/kaçak bedeli) üzerinden %1 oranında alınır.
- TRT Payı: Türkiye Radyo Televiyon Kurumu Gelirleri Kanunları'na ilişkin Bakanlar Kurulu Kararı gereğince tüketim tutarı (enerji bedeli + kayıp/kaçak bedeli) üzerinden %2 oranında alınır.
- Elektrik (Belediye) Tüketim Vergisi - ETV: Müşterinin, abonelik bölgesi içerisinde hizmet aldığı belediyeye ödediği vergidir. Vergi oranı, mesken ve ticarethane aboneleri için, tüketim tutarı üzerinden %5'tir. Sanayi grubu aboneleri için bu oran tüketim tutarı üzerinden %1'dir.
- KDV: Fatura tutarını en fazla etkileyen vergi kalemidir. KDV, faturadaki tüm bedeller, vergiler, fonlar ve diğer muhtelif para ilaveleri üzerinden %18 oranında alınır.
İşte bütün bu zamlar ve vergiler nedeniyle ağustos faturaları can sıkıcı miktarda geldi. Bu duruma sosyal medyada verilen tepkilerden bazıları şöyle:
Ekşi Sözlük'te de durumdan yakınanlar bir hayli fazla.
Bu da bizim evimize gelen kişisel faturamız. 434 TL ile kendi rekorumuzu kırmış bulunmaktayız.
Üstelik 15 gün boyunca evde yoktuk ve fişe takılı tek şey buzdolabıydı.
Resmi Gazete'de yayımlanan tebliğlere göre, 2021 ila 2025 arasındaki 5 yıllık dönemde elektrik dağıtım şirketleriyle elektrik tedarik şirketlerinin yaptıkları masrafların vatandaşın faturasına yansıtılacağı belirlendi.
Tebliğe göre dağıtım ve tedarik şirketlerinin yıl içinde yapacağı dernek aidat giderleriyle temsil ve ağırlama giderleri ve ilan giderleri elektrik faturalarına yüklenecek. Bu giderlerin yanı sıra şirketlerin yapacağı denetim, danışmanlık ve müşavirlik giderleri, dava, mahkeme, avukatlık, icra ve arabuluculuk giderleri, noter harcamaları gibi işletme giderleri yüzde 7 artırılarak fatura hesabına dahil edilecek.
Bu giderlerin dışında şirketlerin yapacağı haberleşme, seyahat ve konaklama harcamaları ile personel yollukları, odalara ödedikleri aidatlar ve büro harcamaları da vatandaşın elektrik faturasına eklenecek. Dağıtım ve tedarik şirketlerinin bu giderlerinin 2015-2020 döneminde de faturalara yansıtılması için düzenleme çıkarılmış, Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) bu harcamaların elektrik dağıtım ve tedarik hizmetlerinin yürütülmesi için gerekli harcamalar olmadığı gerekçesiyle Danıştay'a dava açmıştı.
Son olarak ise enerjideki maliyet artışının etkisiyle her alanda yeni zamların yolda olduğu belirtildi.