Pek çok çiftin en büyük arzusu çocuk sahibi olmaktır. Maalesef çocuk isteyen ancak çocuk sahibi olamayan çiftlerin sayısı bir hayli fazla. Her 6 çiftten biri bu sorunu yaşıyor ve her 3 çiftten birinin çocuk sahibi olamamasının nedeni de erkek doğurganlığı olarak görülüyor. Erkeğin sağlıksız spermlere sahip olması erkek doğurganlığını azaltır ve infertilite olarak da anılan kısırlığa neden olur.
Bazı infertilite sorunları çözümsüzdür ve alternatif yollar denenmelidir. Ancak sperm kalitesinde bir sorun varsa bunun çözümü için uygulanacak bazı yöntemler ve kaçınılması gereken davranışlar vardır. Bunları uygulamak için doktorunuzdan kötü haberi almayı beklemeyin. Yaşınız kaç olursa olsun bu yöntemleri uygulayarak ve davranışlardan kaçınarak çok daha sağlıklı spermlere sahip olmayı hedefleyin.
Gebelik için gerekli sperm sayısı kaçtır?
Bir boşalmada çıkan menide bulunan sperm sayısı milimetre başına 30 ile 400 milyon arasında değişmektedir. Gebelik için milimetrede en az 20 milyon sperm olmalıdır. Bu oran sınırdır. Düşmesi durumunda kişide sperm sayısında eksiklik olduğu ve sperm kalitesinin düşük olduğu sonucuna varılır.
Sperm kalitesini arttırmak için yapmanız gerekenler:
- Düzenli uyuyun ve düzenli egzersiz yapın.
- Sigarayı hemen bırakın.
- Alkol ve diğer maddelerden uzak durun.
- Bazı ilaçları kullanmayı bırakın.
- Yeterli D vitamini aldığınızdan emin olun.
- Antioksidan açısından zengin gıdalar tüketin.
- Sağlıklı yağ alımını arttırın.
- Bisiklet kullanımınızı sınırlayın.
- Doğru iç çamaşırı giydiğinizden emin olun.
- Stresten uzak durun.
Düzenli uyuyun ve düzenli egzersiz yapın:
Kesin kanıtlanmış bir çalışma olmasa da aşırı kilolu ya da obez erkeklerin kilo verdikleri zaman sperm sayılarında artış olduğu görülmüştür. Düzenli uyku ile desteklenen düzenli egzersiz sonucu erkeklerin kalp atış hızlarının arttığı ve hem sperm sayısında hem de sperm hareketinde artış olduğu görülmüştür.
Sigarayı hemen bırakın:
Daha önce buradaki yazımızda sigara içmenin kişiyi ve çevresindekileri nasıl etkilediğini detaylı olarak anlatmıştık. Tütün tüketimi sperm kalitesini direkt olarak olumsuz yönde etkiliyor. Bunun yanı sıra kan akışını bozarak erektil disfonksiyon yani iktidarsızlığa da neden oluyor. Bir an önce bırakın.
Alkol ve diğer maddelerden uzak durun:
Daha önce buradaki yazımızdaki alkol alışkanlığınızı nasıl sınırlandıracağınızdan detaylı olarak bahsetmiştik. Yapılan çalışmalar aşırı alkol tüketiminin sperm hareketlerini azalttığını ve sperm sayısını düşürdüğünü kanıtlıyor. Diğer maddelerin öldürücü etkilerini bilmeyen kalmamıştır diye düşünüyoruz. Böyle bir bağımlılığınız varsa mutlaka yardım alın.
Bazı ilaçları kullanmayı bırakın:
Hepsi değil ancak bazı antibiyotiklerin, anti-androjenlerin, anti-inflamatuarların, antipsikotiklerin, antidepresanların, anabolik steroidlerin, eksojenlerin, tamamlayıcı testosteronların ve metadonların sperm kalitesini etkilediği biliniyor. Doktorunuza danışarak bu ilaçları bırakmalı ya da alternatiflerini kullanmaya başlamalısınız.
Yeterli D vitamini aldığınızdan emin olun:
Neden olduğu tam olarak bilinmiyor ancak konu hakkında yapılan çalışmalar vücuttaki D vitamini ve kalsiyum miktarının direkt olarak sperm kalitesini etkilediğini gösteriyor. D vitamini ve kalsiyum harici olarak alınabilir ama unutmayın en büyük D vitamini kaynağı Güneş’tir. Egzersizlerinizi açık havada yaparak bir taşla iki kuş vurabilirsiniz.
Antioksidan açısından zengin gıdalar tüketin:
Antioksidanlar, hücrelere zarar veren bazı bileşenleri ortadan kaldırmak için kullanabileceğiniz en güçlü silahlarlardır. Beta karoten, beta-kriptoksantin, lutein, C vitamini yani antioksidan içeren gıdalar tüketmek hem sperm sayısını hem de sperm hareketini arttıracaktır.
Sağlıklı yağ alımını artırın:
Sağlıksız gıdalardan uzak durmak kadar sağlıklı yağlar almak da bir o kadar önemli. Sağlıklı yağlar arasında en önemlileri omega 3 ve omega 6 yağlarıdır. Yapılan çalışmalar, omega 3 ve 6 alımını arttıran erkeklerde sperm kalitesinde iyileşme yaşandığını ortaya koyuyor.
Bisiklet kullanımınızı sınırlayın:
Malum bisiklet selesi pek rahat bir oturma noktası değil, testislere direkt baskı yaptığı aşikar. Öyle ki haftada beş saatten fazla bisiklet kullanan erkeklerde sperm sayısında düşüklük olduğunu gözlemlenmiştir. Tek nedeni bu olmasa bile en azından biraz sınırlandırmakta yarar var.
Doğru iç çamaşırı giydiğinizden emin olun:
Sperm testislerde bulunur. Bu nedenle testislerin doğru sıcaklıkta olması ve hava akışına maruz kalması son derece önemlidir. Pamuklu ve bol iç çamaşırları giymek sperm üretimi için doğru ortamın oluşmasını sağlayacaktır.
Stresten uzak durun:
Söylemesi kolay ama uygulaması zor ancak stresin sperm kalitesi üzerinde tartışmasız bir olumsuz etkisi var. Uzun süre maruz kalınan stres kortizol seviyesini yükseltiyor ve bu da testosteron seviyesini düşürüyor. Basit çözümler üreterek tamamen olmasa da bir nebze olsun stres uzak kalmaya çalışın.
Sağlıklı çocuklar için gerekli sağlıklı spermler için uygulayabileceğiniz yöntemlerden ve kaçınmanız gereken davranışlardan bahsettik. Bunları uzun vadeli olarak uygulamak hem beden hem de ruh sağlığınızı olumlu yönde etkileyerek sperm kalitenizi de arttıracaktır.