Spor ve lüks arabalara bakınca aklımıza ilk gelen şey, belki de özelliklerinden önce fiyatı oluyor. Milyonlarca dolarlık arabaların bu fiyatlara değip değmediğini konuşup ne kadar zengin olsaydık bunlara para vereceğimizi tartışıyoruz. Ancak fiyatına o kadar da dikkat çekmediğimiz ve gerçekten servetlerce fiyatlara sahip bir sınıf var: F1 yarış arabaları.
F1 araçları her sene düzenlenen şampiyonluklarla birlikte git gide daha da güçleniyor. Dolayısıyla fiyatları da yapılan geliştirmeler doğrultusunda artıyor. Merak etmiş olabilirsiniz, bu yüzden biz de bu yazıda bu araçların bütün ve parça halindeki milyonlarca dolarlık değerlerinden bahsedeceğiz.
Tamamlanmış bir F1 aracının fiyatı ne kadar?
Herhangi bir sınırlama olmadığında F1 arabalarının fiyatları 400 milyon dolara kadar çıkabiliyordu. Bu, F1 dışındaki arabaların en pahalısı olan Bugatti La Voiture Noire’ın fiyatından yaklaşık 22 kat daha fazla. Tabii 400 milyon dolar derken satış fiyatından bahsetmiyoruz. Aracın geliştirilme süreci de bu parayla karşılanıyor. Ancak 2021 yılında F1 aracı geliştirmeye ayrılan bütçe 145 milyon dolara sabitlendi. Bu bütçenin önümüzdeki yıllarda her yıl 5 milyon dolar düşürülmesi planlanıyor. Böylece takımlar, her seferinde daha az bütçeyle daha verimli bir araç ortaya koymak için çaba sarf etmek durumunda olacak.
Ancak geliştirme sürecini işin içine katmadan parçaların fiyatlarına tek tek baktığımızda ortaya çıkan maddi fiyat biraz daha düşük. Peki yine dudak uçuklatıcı mı? Tabii ki öyle. Gelin bu parçaların maliyetleri kaç sıfırla belirleniyor, öğrenelim.
Şasi (ana gövde): 707 bin dolar, yani 7 milyon 70 bin TL:
Aracın merkezi ve iskeleti olarak bildiğimiz şasi, aracı ve sürücüyü de koruyan en önemli parça. Genelde 35 kilogram civarında ağırlığa sahip olan F1 şasilerinin fiyatları ise 707 bin dolar civarında.
Arka kanat ve DRS (sürtünme kontrol düzeni): 85 bin ila 150 bin dolar arasında, yani 850 bin ila 1,5 milyon TL
Araca bastırma kuvveti ve dolayısıyla iyi bir tutuş sağlayan arka kanat ve sürtünme kontrol sisteminin fiyatı, takımların tercihlerine göre değişebiliyor. Bahsettiğimiz aralık ise 85 bin dolardan 150 bin dolara kadar.
Ön kanat / burun konisi: 141 bin dolar yani 1 milyon 41 bin TL
Aynı şekilde bastırma kuvvetini doğrudan etkileyen ön kanatların fiyatı yaklaşık 141 bin dolar civarında oluyor.
Halo: 17 bin dolar, yani 170 bin TL
Halo adı verilen kokpit koruma çemberi, sadece birkaç yıl önce F1 sporuna dahil olmuş bir parça. Sürücünün başının etrafını çevreleyen halo, 12 bin kiloya kadar ağırlığa dayanabiliyor ve sürücünün doğrudan vücuduna gelecek darbeleri engelliyor. Halo kısmının fiyatı ise 17 bin dolar civarında.
Taban ve deflektör plakası: 141 bin dolar, yani 1 milyon 410 bin TL
Taban, F1 aracının bastırma kuvvetinin %60’ından sorumlu. Deflektör plakası ise aracın aerodinamiğinde büyük rol oynuyor. Bu iki kısmın fiyatı ise toplamda 141 bin dolar civarında.
Şanzıman: 354 bin dolar, yani 3 milyon 540 bin TL
F1 araçları yarı otomatik şanzımanlara sahip. Bu şanzımanlar 8 ileri ve 1 geri vites bulunduruyor. Kimi takım kendi şanzımanını geliştirirken kimileri satın alıyor. Fiyatlar ise yaklaşık 354 bin dolar.
Yakıt deposu: 31 bin dolar, yani 310 bin TL
F1 araçlarının zarar görmesi neredeyse imkansız olan yakıt depolarının fiyatları 31 bin dolar civarında.
Direksiyon: 50 bin dolar, yani 500 bin TL
Sıradan araçlardan çok daha komplike işlevlere sahip F1 direksiyonları, 30’dan fazla buton ve şalter barındırabiliyor. Karbon fiber bir tekerlekten ibaret olmamaları da fiyatlarını 50 bin doların üzerine çıkarabiliyor.
Hidrolikler: 170 bin dolar, yani 1 milyon 700 bin TL
Hidrolikler olmadan bir F1 aracının ilerlemesi mümkün değil, zira aracın saydığımız neredeyse her parçası buradan destek alıyor. Kompleks bir sistem olması da fiyatını 170 bin dolar civarlarında tutuyor.
Fren diskleri ve balataları: 78 bin dolar, yani 780 bin TL
Fren disklerinin tanesi aracın yapısına göre 2000 bin dolardan 3000 dolara kadar çıkabiliyor. Fren balatalarının tanesi ise 780 dolar civarında. Fren sisteminin son öğesi olan kaliperler tanesi ise 5 bin 600 dolara kadar çıkabiliyor. Dolayısıyla fren sisteminin toplam fiyatı, 78 bin doları buluyor.
Lastikler: 3 bin dolar, yani 30 bin TL
Lastiklerin özellikleri, sağladıkları sürtünme ve yol tutuşunu etkilerken fiyatları adet başına 600 dolar kadar oluyor. Lastiklere set başına 3000 dolar kadar harcanıyor.
Motor: 18,3 milyon dolar yani 183 milyon TL!
Aracın kalbi ve dolayısıyla en pahalı parçası olan motor, aracın hızının asıl kaynağı. F1 araçları 2014’ten beri aynı 1600cc’lik V6 turbo şarjlı motorları kullanıyor. Performansı artırmak için tasarlanan bu motorların fiyatı ise 18,32 milyon dolar civarında.
Diğer parçalar: Tekerlek yatakları, şasi kablo donanımı, akslar: 51 bin dolar, yani 510 bin TL
Diğer parçalar diye adlandırmamıza rağmen bunlar da aracın çalışması için elzem öğeler. Aracın tesisatı diyebileceğimiz bu üç kısmın toplam fiyatı ise ortalama 51 bin dolar.