Hiç Bilmeyenler İçin Bilgisayarlardaki 'Donanım' Nedir, Ne İşe Yarar, Kaça Ayrılır, Hangi Parçalardan Oluşur?

Donanım kimilerinin çok hakim olduğu, kimilerinin derdini anlatacak kadar bildiği kimilerinin ise hiç alakası olmadığı bir konu. Tabii ki iş yine merak edenlerin veya araştırmayı sevenlerin bildiği bir duruma dönüşüyor.

Yinede bilgisayarını daha yakından tanımak isteyen herkesin biraz da olsa araştırdığı bir konu donanım. Sonuçta bir bilgisayar kullanıcısı olarak kim bir sorunla karşılaştığında kapı kapı teknisyen vb. aramak yerine kendi sorununu kendi çözmek istemez ki? Bunun gibi basit olaylarda donanımdan biraz anlamak işleri yoluna koyacaktır.

İlk bakışta oldukça karışık gözüken bu durum, işin içine girmeye başladıkça yavaş yavaş algılayabileceğiniz bir seviyeye bürünmeye başlıyor. Gerçi bu durum neredeyse bilinmeyen her şey için geçerli. Donanım bilgisi de tabii ki istisna değil. Sonuç olarak bunlar da bir insanın elinden çıkan materyaller. Bizde merak edenler için en azından basit bir şekilde açıklamaya karar verdik.

Donanım nedir?

Bilgisayar Donanımı, en basit şekliyle anlatmak gerekirse: bir analog veya dijital bilgisayarın fiziksel bileşenlerinden herhangi birini tanımlamak için kullanılan toplu bir terimdir. Donanımı bilgisayarın kalbinin atmasını sağlayan organlar gibi düşünmek de mümkün, sonuç olarak bu parçalardan biri zarar gördüğünde veya başına bir iş geldiğinde tıpkı insan vücudunda olduğu gibi bilgisayar üzerinde de var olan sorun sağlıklı çalışma sürecini etkiliyor.

Donanımın yanı sıra işin birde yazılım kısmı mevcut. Donanım ve yazılım farklı şeyler gibi görünse de ikisi birbirini tamamlayan etkenlerdir. Bir bilgisayar yalnızca hem donanım hemde yazılım ile uyumlu bir şekilde çalıştığında verimli kullanım sağlayabilir ve faydalı şeyler üretebilir.

Donanım ne işe yarar?

Donanımlar bilgisayarın en temel yaşam fonksiyonlarını sağlayan fiziksel bileşenler olduğunu söylemiştik. Bunu biraz daha örneklendirmek gerekirse donanım: Kullanıcıdan giriş verilerini almak, verileri depolamak, çıktıyı görüntülemek ve bir kişi tarafından verilen komutların yürütülmesi için kullanıldığını söyleyebiliriz.

 Donanımların her biri bilgisayarı farklı bir şekilde destekleyip geliştiriyor. Tabii ki her parçanın işlevi birbirinden farklı olsa da bu farklı parçaların her birinin sağlıklı ve uyumlu bir şekilde çalışması aracılığıyla ellerimizde sahip olduğumuz elektronik cihazları rahatlıkla kullanabiliyoruz. Herhangi bir donanım olmadan bilgisayarınız var olamaz ve tabii ki doğal olarak yazılım da kullanılamaz. 

Donanım kaça ayrılır ve çeşitleri nelerdir?

Bilgisayarınızın sahip olduğu birçok donanım mevcut ve bu donanımları dahili veya harici donanımlar olarak ayırabiliriz. Detaylı bir şekilde incelemeye kalkarsak oldukça fazla donanım olduğunu görebiliriz. Fakat biz listemizi basit ve bilindik bir şekilde tutucaz.

Dahili donanımlar:

  • Anakart
  • CPU
  • RAM
  • Hard Disk
  • SSD
  • Ekran kartı

Harici donanımlar:

  • Fare
  • Klavye
  • Mikrofon
  • Kamera
  • Monitör
  • Yazıcı
  • Hoparlör

Anakart

Anakart, bilgisayar üzerindeki CPU gibi temel dahili donanımı tutan ve diğer tüm donanım bileşenlerinin üstünden geçtiği merkez olarak işlev gören bir devre kartıdır.

CPU

CPU, çeşitli programlardan gelen dijital talimatları işleyen ve yürüten donanımdır. Kısaca bilgisayarın beyni olarak da tanımlanabilir.

RAM

RAM, bilgilerin programlara anında erişebilmesini sağlayan geçici bellek deposudur. RAM geçici bir bellek olduğu için bilgisayar kapandığında saklanan veriler temizlenir.

Hard Disk

Hard Disk, programları, işletim sistemlerini, aygıt dosyalarını, fotoğrafları vb. dahil olmak üzere hem kalıcı hem de geçici verileri farklı biçimlerde depolayan fiziksel bir depolama aygıtıdır.

SSD

SSD’ler flash bellek teknolojisine dayalı katı hal depolama aygıtlarıdır. SSD’ler kalıcıdır. Bu nedenle bilgisayar kapalıyken bile verileri güvenle depolayabilirler.

Ekran Kartı

Ekran kartı, bir görüntü aygıtına (monitör gibi) çıktı görüntüleri aktaran bir genişletme kartıdır. Özünde gerçek hesaplamaları yapan ana parça GPU bulunur.

Fare

Fare, imlecini bilgisayar ekranında hareket ettirebildiğiniz, ve ekrandaki nesnelerle etkileşim sağlayabileceğiniz elde tutulan bir işaretleme aygıtıdır.

Klavye

Klavye, kullanıcıların metin, sayı ve özel karakterler girmesini sağlayan standart bir QWERTY tuş takımına sahip giriş aygıtıdır.

Mikrofon

Mikrofon, ses dalgalarını elektrik sinyallerine çeviren ve bilgisayar tabanlı ses iletişimini destekleyen bir cihazdır.

Kamera

Kamera, görsel görüntüleri yakalar ve bunları bilgisayara veya bilgisayar aracılığıyla bir ağ cihazına aktarır.

Monitör

Monitör, bilgi işlem aygıtı tarafından oluşturulan bilgileri, belgeleri veya görüntüleri görüntüleyen bir çıktı aygıtıdır.

Yazıcı

Yazıcılar, elektronik verileri bir bilgisayardan basılı fiziksel malzemeye dönüştüren cihazlardır.

Hoparlör

Hoparlör, ses çıkışı oluşturmak için bilgisayara bağlanan harici bir ses çıkış aygıtıdır.