COVID-19 pandemisi her ne kadar çoğumuza bitmiş gibi gelse de yeni varyantların ortaya çıkıp yine korku ve endişe salması an meselesiydi. Öyle de oldu, hakkında yeni yeni bilgi aldığımız bir varyantın kısıtlama ve ölümleri artırıp artırmayacağına dair tartışmalar başladı.
Dün söz konusu ‘Omicron’ varyantı için yeni bir aşı geliştirilebileceğine dair bir haberi sizlerle paylaşmıştık. Peki nedir bu Omicron varyantı? Omicron varyantı daha mı bulaşıcı, daha mı öldürücü? Gelin, varyant hakkında şimdilik bildiğimiz her şeye bir göz atalım.
Omicron nedir?
Omicron varyantı, yakın zamanda Güney Afrika’da keşfedildi. Başta ‘B.1.1.529’ olarak bilinen varyant, Dünya Sağlık Örgütü tarafından Yunan alfabesinin 15. harfi olan Omicron’la adlandırıldı. DSÖ varyantın asıl etkilerinin birkaç hafta içerisinde saptanacağını söylese de yeni bir varyantın varlığı bile endişe yaratmaya yetti. Zira bazı bilim insanları beklemek gerektiğini söylerken bazıları varyantın şu ana kadarki en kötüsü olduğunu ifade etti.
Omicron varyantı ne kadar etkili? Daha mı bulaşıcı?
Omicron varyantı şimdilik yoğun olarak Güney Afrika’da görünüyor. Daha ortaya çıkalı birkaç gün olan varyant şimdiden bölgedeki Delta vakalarını geride bırakmış durumda. Bu da virüsün gayet hızlı yayıldığını ve tüm dünyaya son 2-3 günde ulaşmış olabileceğini gösteriyor. Varyantın dikensi proteininde 32, reseptör bağlama bölgesinde ise 10 adet mutasyon bulunuyor. Toplamda 50 mutasyonu bulunan varyantın bu kadar hızlı bir şekilde gelişmiş olması bilim insanlarını da şaşırtmış durumda.
Virüsün hücrelerimizle temasa geçmesini sağlayan kısımda ne kadar mutasyon bulunduğu önemli. Delta varyantında bu kısımdaki mutasyon sayısı 2’ydi. Omicron’da ise bu sayı 10. Güney Afrika’da hızlı yayılmış olmasının yanında bu bilgi de yeni varyantın çok bulaşıcı olabileceğine işaret ediyor. Öldürücülüğü hakkında net bir şey bilinmese de Güney Afrika'daki KwaZulu-Natal Üniversitesi'nden Profesör Richard Lessells, "Bu yeni mutasyonlar bizi, varyantın bulaşıcılığının, insandan insana geçme kaabiliyetinin artmış olabileceği, aynı zamanda bağışıklık sistemini daha kolay aşma yeteneğinin gelişmiş olabileceği konusunda kaygılandırıyor" ifadelerini kullanarak virüse karşı uyarıyor.
Omicron'a karşı etkili bir aşı ya da ilaç var mı?
Omricon’a özel bir ilaç şu anda tabii ki yok. Tedavi sürecinde kullanılabilecek bir ilaç önerisinin bile gelmesi için bir süre gerekiyor ve varyant ortaya çıkalı daha 2 gün oldu diyebiliriz. Dolayısıyla aklımız, direkt olarak şu anki COVID-19 aşılarının bu varyanta karşı koruyucu olup olmadığın gidiyor. Üzülerek söylüyoruz ki şu an bu bile belli değil. Delta varyantı ilk ortaya çıktığında aynı korkuyu yaşamıştık. Sonrasında özellikle mRNA aşılarının bu varyanta karşı büyük oranda koruma sağladığı bilgisiyle bir nebze rahatlamıştık.
Peki şu anki anki aşılar Omicron varyantına karşı korumazsa ne yapacağız? Sanıyoruz ki aşıların güncellenmesini bekleyeceğiz. BioNTech daha dün bu konuda açıklama yapmış, gerekirse 100 gün içerisinde yeni bir aşı ortaya koyabileceğini ifade etmişti. Hiçbir bilim insanı, aşıların varyanta karşı hiç koruyucu olmamaması gibi bir ihtimal görmüyor. Ancak koruyuculuk oranı önemli miktarda düşerse şu anki aşılar güncellenecek ve yeni aşılar oluşturulacak. ABD Başkanı Joe Biden da bu yüzden "Bu yeni varyant hakkındaki haberler, küresel aşılamaya ulaşana kadar pandeminin sonlanmayacağını hiç olmadığı kadar net gösteriyor" ifadeleriyle aşı patentlerinin kaldırılması çağrısında bulunuyor.