Birçok kişi için Google, yerini başka hiçbir arama motorunun dolduramayacağı bir arama motoru. Hatta Google yıllardır hayatımızda kendisine öylesine bir yer etti ki, çoğumuz merak ettiğimiz bir şeyi internette aratacak olduğumuzda ‘Googlelamak’ fiilini kullanırız. Ancak görünen o ki dünyanın önde gelen müşteri ilişkileri yönetim platformlarından Salesforce’un eski baş bilim insanı David Socher bunu değiştirmeyi amaçlıyor.
Kariyeri boyunca, yapay zeka şirketi MetaMind’ı kuran ve daha sonra satan, bilgisayar vizyonundan makine çevirisine ve doğal dil işlemede özetlemeye kadar geniş bir alanda çalışmaları yayınlanan Socher’in yeni arama motoru You.com, konu aratma ve araştırma olunca birincil adres olan Google'a meydan okumaya çalışıyor.
You, Google'dan farklı olarak neler sunuyor?
Socher ve kurucu ortak Bryan McCann'e göre arama söz konusu olduğunda dünya şu anda bir dönüm noktasında. Buna göre Google, güncel olarak arama pazarının yaklaşık olarak %90’ına hükmediyor. Mevcut arama motorlarının reklamcılık ve SEO ilkeleri; insanların izledikleri, okudukları, araştırdıkları, yedikleri ve satın aldıkları şeyler üzerinden kontrol eksikliğine sebep oluyor. Böylece insanlar, onlar üzerinden para kazanmak üzere tasarlanmış yapay zeka algoritmalarının bir nesnesi haline geliyor.
Google ve You arasındaki en belirgin fark ise estetik ve operasyon olarak öne çıkıyor. Arama motorlarının hemen hemen hepsinin aynı göründüğüne dikkat çeken Socher, You’nun kanban panolarına ve sosyal medya platformlarına benzer bir tasarıma sahip olduğunu belirtiyor. Google’dakinden farklı olarak You’da bir şey aratmanız durumunda sizi alt alta sıralanmış arama sonuçları değil de yana doğru uzayan kare şeklindeki arama sonuçları karşılıyor. Arama motorunun sıra dışı tasarımı için Socher, "Aslında çok fazla yineleme ve tasarım kısıtlamaları ve mobil hakkında düşünmemiz gerekti" diyor.
You’da aramalar ilk olarak tercih edilen kaynaklardan, ardından tarafsız kaynaklardan ve son olarak da olumsuz oylanan kaynaklara göre şekillenir. Aslında kişiselleştirilmiş arama yeni bir şey değil; Google bunu 2004 yılından beri yapıyor. Ancak, You’nun şeffaf manipülasyonu son derece yeni. Buna göre You, özelleştirilmiş aramalarla objektif aramalar arasındaki ayrımı çok daha net bir şekilde yapıyor. Socher, You’nun, bir arama motorunun kullanıcılara aramaları üzerinde bu derece kontrol vermesi açısından bir ilk olduğunu belirtiyor. Buna ek olarak You, mahremiyetin önemini de vurguluyor. Bilgilerinizin hiçbir şekilde satılmayacağını belirten You, ayrıca son derece etkileyici bir gizli mod deneyimiz vadediyor.
You, Google'ın tahtına oturabilir mi?
Her şey bir yana dursun, You’nun Google’ın yerini alması mümkün mü? Şu ana kadar Magellan, WebCrawler, Lycos, Infoseek, Inktomi gibi pek çok arama motorunun çöküşüne şahit olduk. Yahoo ve Bing gibi arama motorları günümüzde kendi çaplarında başarılı bir şekilde hizmet vermeye devam ediyor olabilir, ancak hepimiz dünya genelinde en çok hangi arama motorunun kullanıldığını gayet iyi biliyoruz.
Günümüzde arama motoru sektörü, daha önce olduğundan çok daha büyük ve karlı. Google, kendisinden önceki şirketlere kıyasla akıl almaz derecede fazla para kazanıyor. Ayrıca, Apple gibi şirketlerle anlaşmalar yoluyla (Google, iOS için varsayılan arama motoru olarak kalması için Apple'a yılda milyarlarca dolar ödüyor), çoğumuz Google'ı kullandığımızı açıkça düşünmesek bile Google'ı kullanıyoruz. Google'ın ana şirketi Alphabet'in 2020'de büyük bir çoğunluğunu reklamlardan elde ettiği 183 milyar doların yanında, You’nun 20 milyon doları ise oldukça komik duruyor. Bu miktarda bir para da, Google'ın aramada yenilik yapmak adına alanının en iyilerini işe alabileceği anlamına geliyor.
Socher, Google’ı tahtından etmek konusunda herhangi bir yanılsama içinde değil; ancak Google'ın, pek çok kullanıcının şikayetçi olduğu reklam olayına bu derece odaklanmasının bir noktada ters tepebileceğini düşünüyor.Tam olarak bu noktada safi arama yapma ihtiyacı, para kazanmak amacıyla reklam yapma modeliyle çelişiyor. Bu sebeple de Socher, Google’da doğal olarak sadece alakalı içerik bulmanın giderek zorlaştığının altını çiziyor.
Fakat You henüz sadece yolun başında. Yeni beta sürecine giren arama motorunun, mobil için uyumlu bir arayüz başta olmak üzere kullanıcılarına sunduğu şeyleri çeşitlendirip geliştirmesi gerekiyor. Ancak tabii şöyle de bir şey var ki asla asla dememek gerekiyor. Google’ı alt etmek öyle kolay bir şey olmasa da kendisini daha da geliştirmesi şartıyla You'nun, arama motorları arasında kendisine sağlam bir yer edinmesi mümkün olabilir.