Hepimizin bildiği gibi gezegenimizde yaşanan iklim değişikliklerinin etkileri günden güne artış gösteriyor. Yaşanan bu değişiklikler, Dünya’nın doğasını tehdit ederek birçok bölge ve canlı için ölümcül tehlikeler oluşturuyor. Uzmanlar da sürekli olarak bu konuya yönelik önlem alınması gerektiğinin altını çiziyor.
Dünya’nın akciğerleri olarak tanımlanan Amazon yağmur ormanları da bu durumdan etkilenen bölgelerin başında yer alıyor. Yaşanan küresel ısınma ve ormansızlaşma, bölgedeki yaşamı ve doğayı ciddi şekilde tehdit ediyor. Bilim insanları tarafından yapılan yeni açıklamalar da ormanların durumunun tahmin edilenden çok daha kötü olduğunu ortaya koyuyor.
"Amazon çöküşün eşiğinde"
Bir grup bilim insanından oluşan bir araştırma ekibi, yağmur ormanlarının durumu ile ilgili News Scientist’e açıklamalarda bulundu. Ekip, ormanların çöküşün eşiğinde olduğunu, durumun gittikçe kötüleştiğini ve Amazon’un önümüzdeki beş yılda oldukça kuru çayırlar olan ‘kuru savanlara’ dönüşebileceğini ifade etti.
Brezilya Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü’nde bulunan ekipten kıdemli iklim değişiklikleri araştırmacısı Luciana Gatti de yağmur ormanlarının önümüzdeki beş yılda çok büyük felaketler yayabileceğini belirtti: “Amazon’un durumu çok acil, çöküşün eşiğinde olduğumuzu söyleyebilirim. Eğer şimdi harekete geçmezsek her şey çok daha kötü olacak. Bu bir kâbus.”
Gatti yaptığı açıklamalarda, geçtiğimiz ay Amazon ile ilgili yayınlanan bir rapora dikkat çekti. Açıklamalara göre raporda, yağmur ormanlarının hızla artan küresel ısınma ve Brezilya’da yaşanan ormansızlaşmadan önemli derecede zarar gördüğü yer aldı. Ayrıca raporda Brezilya devletinin yasa dışı ormansızlaşmanın önüne geçemediği, hatta izin bile verdiği de vurgulanmıştı. Geçtiğimiz aylarda yayımlanan bir başka araştırma da Amazon’un ekim ayında ormansızlaşma rekoru kırdığını ortaya çıkarmıştı.
Araştırmacılardan bir diğeri de yaptığı açıklamalarda, yaşanan ısınmanın ve yüzde 20 ila 25 arasında oluşabilecek ormansızlaşmanın ekolojik bir devrilmeye yol açabileceğini ifade etti. Bunun sonucunda da ormanların ‘kuru savanlara’ dönüşebileceği aktarıldı.
"Derhal önlem alınmalı"
Peki bu konuda ne yapılmalı? Brasilia Üniversitesi’nden Mercedes Bustamante’ye göre hâlen bu korkunç sonuçları engellemeye yönelik adım atmak mümkün. Bustamante’ye göre yetkililerin derhal önlem alması ve Brezilya’daki ormansızlaşmayı durdurması gerekiyor. Bunun ardından da büyük bir ‘ağaçlandırma’ kampanyasının başlatılması ve herkesin bu kampanyaya katılması gerekiyor.
Ancak bu önlemler önümüzdeki beş yıla yetişecek şekilde ayarlanabilir mi? Bunun şu an için pek gerçekçi görünmediğini söyleyebiliriz. Yine de uzmanlar, geçtiğimiz ay yapılan BM İklim Zirvesi’nde (COP26) ülke yetkililerinin aldığı kararların bir nebze de olsa ormanlaştırmayı yavaşlatmada rol oynayabileceğini düşünüyor.