Rusya’nın Ukrayna’ya savaş açmasının ardından 1936 yılında imzalanan ve İstanbul ve Çanakkale boğazları üzerinde kontrol ve savaş gemilerinin geçişini kontrol etme hakkını Türkiye’ye tanıyan Montrö Boğazlar Sözleşmesi tekrar gündeme gelmiş, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu tarafından konuya ilişkin yapılan açıklamada "Kıyıdaş ve kıyıdaş olmayan ülkelerin savaş gemilerinin geçişi ile ilgili düzenlemeyi Montrö Sözleşmesi yapıyor. Türkiye bugüne kadar sözleşmeyi harfiyen uygulamıştır. “ ifadelerine yer verilmişti.
Açıklamasının devamında anlaşmanın savaşan herhangi bir devletin savaş gemilerinin boğazlardan geçmesinin yasak olduğunu belirten 19. maddesinin gayet açık olduğunu, başlangıçta saldırının Rusya’dan geldiğini kaydeden Çavuşoğlu, bugün Montrö Boğazlar Sözleşmesine dair yeni açıklamalarda bulundu. Çavuşoğluna ek olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da boğazlar tartışması hakkında konuştu.
"Montrö ne diyorsa bunu uyguladık, bundan sonra da uygulayacağız"
Açıklamasında “Kıyıdaş olan, olmayan bütün ülkeleri boğazlardan savaş gemisi geçirmemesi konusunda uyardık” şeklinde kaydeden Çavuşoğlu, "Montrö ne diyorsa bunu uyguladık, bundan sonra da uygulayacağız. Bugüne kadar boğazlardan herhangi bir geçiş ve geçiş talebi olmadı" diye de sözlerine ekledi.
Çavuşoğlu’na ek olarak Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da Montrö Boğazlar Sözleşmesi’ne dair açıklamalarda bulundu.
“Türkiye bölgesinde barışı isteyen ülkedir. Her ikisini de dost olarak gördüğümüz Ukrayna ve Rusya'ya diyalog çağrısında bulunduk, arabuluculuk teklif ettik. Maalesef sonuçta korkutan oldu ve 24 Şubat'ta silahlar patladı. Böyle bir tablonun ortaya çıkmasından dolayı üzüntülüyüz. Ukrayna'daki 20 bin vatandaşımıza ikazlarımızı yaptık. Hava trafiğinin kapanması üzerine otobüslerle tahliye işlemini başlattık. 5 bin vatandaşımız Ukrayna topraklarından ayrılarak ülkemize ve diğer ülkelere geçmiştir.” ifadelerini kullanan Erdoğan, açıklamasının devamında şu şekilde kaydetti:
“Montrö Sözleşmesi’nin boğazlardaki gemi trafiği konusunda ülkemize verdiği yetkiyi krizin tırmanmasının önüne geçecek şekilde kullanma kararındayız. Kendi milli çıkarlarımızdan elbette ödün vermeyeceğiz ama bölgesel ve küresel dengeleri de ihmal etmeyeceğiz. Bunun için ne Ukrayna'dan ne Rusya'dan vazgeçmeyeceğimizi söylüyoruz.”