Ülkemizin ekonomik durumu ve üretim kapasitesi çoğu zaman tartışmaya açık bir seyir izliyor olsa da son yıllarda savunma sanayimizde yaşanan büyük gelişmeleri görmezden gelemeyiz. Pek çok farklı askeri teçhizat üretiminin yanı sıra T129 ATAK Helikopteri gibi son derece önemli çalışmalar da son hızla devam ediyor. T129 ATAK Helikopterini özel kılan nedenlerin başında ise tam olarak ülkemiz koşullarına uygun olarak üretilmesi geliyor.
T129 ATAK Helikopteri, Türk Silahlı Kuvvetleri envanterinde bulunan en etkili taarruz helikopterlerinin başında geliyor. Türk savunma sanayisinin en önemli üretimlerinden bir tanesi olarak kabul edilen bu helikopter, Türkiye dışında farklı ülkelere de ihraç ediliyor. Yani şöyle bir geriye yaslanıp da bunu biz yaptık diye gurur duyabiliriz. Gelin savunma sanayimizin göz bebeği T129 ATAK Helikopteri'nin öne çıkan özelliklerine yakından bakalım.
T129 Atak Heilkopteri hakkındaki tüm bilgiler:
T129 ATAK Helikopteri nedir?
T129 ATAK Helikopteri 7 Eylül 2007 tarihinde Savunma Sanayi Başkanlığı ve Türk Havacılık Uzay Sanayi kısaca TUSAŞ arasında yapılan sözleşme ile planlandı. Bu sözleşme kapsamında istenen; sıcak hava - yüksek irtifa görevleri için benzersiz bir taarruz helikopteriydi. Bu helikopterin aynı zamanda Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından gerçekleştirilen tüm gece ve gündüz operasyonlarına uyumlu olması isteniyordu.
Bu kapsamda üretilen T129 ATAK Helikopteri ilk kez 2011 yılında havalandı. Test süreci ardından 2014 yılında Türk Silahlı Kuvvetleri’ne ilk teslimat gerçekleşti. Şubat 2021 tarihine kadar Kara Kuvvetleri Komutanlığı, İçişleri Bakanlığı Jandarma Genel Komutanlığı ve İçişleri Bakanlığı Emniyet Genel Müdürlüğü’ne toplamda 60 tane T129 ATAK Helikopteri teslim edildiği biliniyor.
TUSAŞ’ın ana yüklenici olarak ömür boyu lojistik destek sağlayacağı T129 ATAK Helikopterinden Türk Kara Kuvvetleri’ne 59’u kesin 32’si opsiyonel olmak üzere toplamda 91 tane, İçişleri Bakanlığı’na 24’ü kesin 3’ü opsiyonel olmak üzere toplamda 27 tane daha gönderileceği ve bununla birlikte Pakistan Kara Kuvvetleri’ne 30 tane, Filipinler Hava Kuvvetleri’ne ise 6 tane T129 ATAK Helikopteri gönderileceği duyurulmuştur.
T129 ATAK Helikopteri öne çıkan özellikleri:
- Esnek ve uyarlanabilir silah konfigürasyonu
- AVCI kaska entegre kumanda sistemi
- Üstün hareket kabiliyeti
- Modern elektronik harp sistemleri
Esnek ve uyarlanabilir silah konfigürasyonu:
Gece ve gündüz koşullarında en yüksek performansı sunması için geliştirilen T129 ATAK Helikopterinde hassas hedef tespit ve gece görüş sistemi bulunuyor. Silahlı keşif, yakın hava desteği, asimetrik muharebe, hassas taarruz, derin taarruz gibi görevleri başarıyla gerçekleştiren T129 ATAK Helikopterine görev niteliğine göre konfigüre edilebilecekler silahlar şu şekilde;
- 500 tane 2 mm top mühimmatı
- 76 tane güdümsüz roket
- 8 tane UMTAS / LUMTAS Anti-Tank füzesi
- 19 tane CİRİT lazer güdümlü füze
- 8 tane STINGER hava - hava füzesi
AVCI kaska entegre kumanda sistemi:
T129 ATAK Helikopterini benzersiz kılan özelliklerden bir tanesi de birlikte geliştirildiği sistemlerdir. Bu sistemlerden biri olan AVCI Kaska Entegre Hedef Tespit ve Kumanda sistemi sayesinde dijital parametrelerin tamamı pilot kaskına yansıtılıyor. Ayrıca bu sistem ile birlikte güdümlü ve güdümsüz tüm mühimmatların kontrolü pilotun bakışına bırakılarak hassas atış mümkün kılınıyor.
Üstün hareket kabiliyeti:
T129 ATAK Helikopterinin bir numaralı üretim amacı, sıcak hava ve yüksek irtifa görevlerinde maksimum performansı sunmaktır. Tüm özellikleri bunun için optimize edilmiştir. Sahip olduğu tüm sistemler, kullanım sırasında hızla konfigüre edilebilmektedir. Bu sayede hareket kabiliyeti esnek ve uyumlu olmaktadır. Söz konusu özelliklerden bazıları şekilde;
- Yüksek performans kabiliyeti
- Yüksek manevra kabiliyeti
- Asimetrik silah yükü
- Düşük görünürlük özelliği
- Düşük akustik özelliği
- Radar izi
- Yüksek seviye darbe mukavemet
- Balistik tolerans
Modern elektronik harp sistemleri:
T129 ATAK Helikopteri gerçek anlamda bir taarruz helikopteri. Yani umarız asla kullanmak zorunda kalmayız ama gerçek bir savaş durumunda bu araç sıcak çatışmanın içine girebilir. Bu kadar zorlu koşullara dayanabilmesi ve her alanda yüksek performans sunabilmesi için günümüz dünyasının en yeni askeri teknolojileri ile donatıldı. T129 ATAK Helikopterinin sahip olduğu askeri teknolojilerden bazıları şu şekilde;
- Füze ikaz sistemi
- Radar ikaz alıcı sistem
- Tedbir atım sistemi
- Radar frekans karıştırıcı sistem
- IR kızılötesi karşı tedbir sistemi
- Lazer alıcı sistem
T129 ATAK Helikopteri teknik özellikleri:
- 14.54 m / 47.70 ft uzunluk
- 3.46 m / 11.45 ft genişlik
- 3.95 m / 39 ft yükseklik
- 11.90 m / 39 ft ana rotor çapı
- 5065 kg / 11166 lb azami kalkış ağırlığı
- 2 mürettebat kapasitesi
- Saatte 281 km / 152 kts azami seyir hızı
- 537 km / 190 nm uçuş menzili
- 4221 m / 13850 ft HOGE tavanı yüksekliği
- 4572 m / 15 bin ft HIGE tavanı yüksekliği
- 4572 m / 15 bin ft görev tavanı yüksekliği
- Saniyede 13.16 m / dakikada 2610 ft tırmanma hızı
- Saniyede 7.3 m / dakikada 1430 ft dikey tırmanma hızı
- 3 saat havada kalış süresi
- Merkezi kontrol bilgisayarı
- Yükseklik ölçme özelliğine sahip radar
- Tam sayısal özelliğe sahip 4 eksenli uçuş kontrol sistemi
- VHF ve UHF alıcısı
- Pilot ve yardımcı pilot için 2 çok işlevli ekran
- Yüksek frekans hassasiyetli alıcı
- Hava taşı gösterimi sistemi
- IIF transponder
- Bütünleşik seyir sistemi
- Ses şifreleyici özelliğe sahip frekans sektirici
- Sayısal temelli uçuş haritası sistemi
- Görüntü veri sistemleri
- Uçuş veri kontrol ve yönetim sistemi
- Pasif ve aktif karşı önlemlere sahip DAS paketi
- Acil durumlarda yer belirleyen verici
- Görev yönetimi sistemi
- Harici ek yakıt tankları
- Lazer mesafe bulucu özelliğe sahip planlayıcı
- EO, FLIR ve CCTV
- Bağlantı kesici sistem
- Balistik silah yörünge işleme sistemi
- Buzlanma algılayıcı sistem
- Gece görüş sistemi
- Kızılötesi baskılayıcı
T129 ATAK Helikopterinin öne çıkan teknik özelliklerinden bazıları bu şekilde. Söz konusu özelliklerin en iyi yanı, güncellenebilir olmaları. Yani ilerleyen yıllarda savaş teknolojilerinde yaşanan gelişmelere göre tüm bu özelliklere yenileri eklenebilir ve T129 ATAK Helikopteri, günün koşullarına en uygun hale getirilebilir.
T129 ATAK Helikopteri üretimine katılan şirketler ve görevleri:
- TUSAŞ;
- Üretim süreci kontrolü ve yönetimi
- Eğitim çalışmaları
- Montaj süreci kontrolü ve yönetimi
- Entegrasyon süreci kontrolü ve yönetimi
- Uçuş testlerinin gerçekleştirilmesi, kontrolü ve yönetimi
- Lojistik destek
- ASELSAN;
- Görev bilgisayarının ve yazılımının üretilmesi
- Aviyonik sistemlerin üretilmesi ve entegre edilmesi
- Gerekli silah sistemlerinin tedarik ve entegre edilmesi
- AgustaWestland;
- CTS800-4A motor üzerinde gerçekleştirilen tüm değişikler
- Otomatik uçuş kontrol sisteminin geliştirilmesi ve entegre edilmesi
- Helikopter sistemleri izleme biriminin geliştirilmesi ve entegre edilmesi
- T129 ATAK Helikopterinde kullanılan teknoloji transferi
Ülkemizin coğrafi koşulları göz önüne alınarak en yüksek performansı sunması için geliştirilen T129 ATAK Helikopterinin öne çıkan özelliklerinden bahsettik. Türkiye’nin savunma sanayi hamleleri konusundaki düşüncelerinizi yorumlarda paylaşabilirsiniz.