Genellikle çiftçilerin Y veya L şeklinde çubukları kullanarak su bulmaya çalıştığı, "dowsing" denilen bu yönteme dünyanın pek çok yerinde rastlanıyor. MÖ 1300'lü yıllarda Mezopotamya'da dahi kullanıldığı biliniyor.
Radyestezi(ışımduyu) sayesinde yapılabildiği iddia edilen bu ilginç tekniği sadece özel yeteneği olan kişilerin uygulayabileceği söyleniyor. Yani dal veya çubuğun kendiliğinden kalkmadığı, yeraltındaki nesnenin enerji alanlarıyla insan vucudundaki titreşim alanlarının eşdeğer rezonansa girmesiyle bu tespitin yapılabildiği iddia ediliyor. Peki bu iddiaya bilimin cevabı neymiş, gelin bakalım:
Bilimsel araştırmalarda bu yöntemin işe yaradığı kanıtlanamadı.
ABD'de yapılan bir araştırmada, bu yöntemle su bulabildiğini iddia eden 27 kişinin derinlik ve miktar gibi konularda başarısız olduğu görüldü. Bir jeolog ve mühendis ise aynı arazide farklı noktalarda suyun derinliğini başarıyla tespit edebildiler.
Norveç'te de konuyla ilgili büyük ölçekli bir deney yapıldı.
Radyestezi yeteneği olduğunu iddia eden 25 kişi, birbirlerinden habersiz bir şekilde aynı alanda arama yaptı. Deney sonunda hepsinin de farklı yerleri gösterdiği görüldü.
"Benim bir tanıdığım buluyor ama..." diyenlerden biriyseniz şunları hatırlatmakta fayda var:
Yeraltı su kaynakları çok fazla yerde bulunur, sadece yeterince derine kazmak önemlidir. Ayrıca çiftçiler arazileri tanıma konusunda yeteneklidirler ve ister istemez bu noktalara yönelirler. Toprağın daha nemli olması, bitki sıklığının fazla olması gibi işaretler onları bu noktalara çeker.
Çubuğun hareket etmesinde tutma biçiminin de etkili olduğu düşünülüyor.
"Kararsız denge" adı verilen bir biçimde tutulduğu için küçük bilinçsiz hareketler bile çubuğu kolayca hareket ettirebilmektedir. Bir "umma anı" bile bunda etkili olabilir. Günümüzde bu yöntemin hâlâ devam ediyor olmasında "Yüzyıllardır yapıldığına göre eski insanların bir bildiği vardır" düşüncesi de oldukça etkili.