Avrupa Güney Gözlemevi, geçtiğimiz günlerde heyecanlandıran bir duyuru yaparak 12 Mayıs Perşembe günü, yani bugün çığır açıcı yeni bir olayı açıklayacaklarını duyurmuştu. Yapılacak sunumda bahsi geçen çığır açıcı keşfin ne olduğu bilinmezken, pek çok kişi o keşfin Samanyolu Galaksisi’nin merkezindeki süper kütleli kara deliğe dair olabileceğini düşünmüştü.
Heyecanla beklenen o duyuru, bugün TSİ 16.00’da başlayan canlı yayında en sonunda yapıldı. Bilim insanları, galaksimizdeki ‘çığır açıcı' olarak tanımladıkları keşfin beklendiği gibi süper kütleli kara delik olduğunu açıkladı. Galaksimizdeki süper kütleli kara delik ilk kez canlı olarak görüntülendi!
Galaksimizdeki süper kütleli kara delik ilk kez görüntülendi!
Galaksimizde bulunan ve bugün ilk görüntüsü yayımlanan süper kütleli kara delik, 1974 yılında keşfedilen ve Dünya'ya 27 bin ışıkyılı uzaklıkta olan Sagittarius A isimli kara delik idi. İlk kez görüntülenen Sagittarius A, Güneş'ten 4 milyon kat daha büyük kütleye sahip.
Görüntü, Event Horizon Teleskopu (EHT) toplamda sekiz radyo gözlemevinin bir araya gelerek 'Dünya boyutunda' bir teleskop oluşturduğu Event Horizon Teleskopu tarafından elde edildi. Görüntüde ortada yer alan siyah bölge 'gölge' olarak adlandrılırken, etrafındaki yüzük benzeri parlak yapı gazlardan oluşuyor.
- İnsanlığın ilk kez görüntülediği M87 isimli kara delik ve ilk kez fotoğrafı yayımlanan Sagittarius A süper kütleli kara delik.
Galaksimizdeki kara delik fotoğrafı ilk kez dünyayla bugün paylaşılmış olsa da paylaşılan görüntü, EHT ekibinin 2017 yılında yaptığı gözlemlerde elde edilmişti.
Bu başarı, birlikte EHT İşbirliğini oluşturan dünya çapında 80 enstitüden 300'den fazla araştırmacının çalışmaları sayesinde mümkün oldu.Yeni keşifle birlikte kara delikler arasındaki farkın incelenmesi de mümkün olacak.
Einstein'ın teorisi doğru çıkıyor:
Bilim insanları, canlı yayında yaptıkları açıklamada kara delik etrafındaki halkanın boyutunun Einstein'ın Genel Görelelik Kuramı'ndan gelen tahminlerle ne kadar uyuştuğu konusunda şaşırdıklarını açıkladı.
Bu büyük haberi, gerçekleştirilen eş zamanlı yayınlardan birinde Türk astrofizikçi Feryal Özel verdi
Galaksimizin merkezindeki kara deliğin ilk görüntülerinin paylaşıldığı ve bilim dünyası için oldukça büyük bir haber olan bu gelişme, aynı anda pek çok farklı yerde gerçekleşti. ABD'de National Science Foundation'da gerçekleşen sunumu ise uzun yıllardır kara delikler, nötron yıldızları ve manyetarlar alanındaki çalışmalarıyla bilim dünyasına büyük katkı sunan Feryal Özel gerçekleştirdi.
Tarihin ilk kara delik fotoğragının oluşturulmasından sorumlu ekipte de bulunan Özel, NASA Astrofizik Komitesi Başkanlığını, NASA Lynx Uzay Teleskobu Bilim ve Teknik Ekibi Başkanlığını ve Uzay Ufku Teleskobu Bilim Konseyi ve Modelleme ve Analiz Çalışma Grubu Başkanlığını görevlerinde de bulundu.
Canlı yayın:
Tarihin ilk kara delik fotoğrafı, 10 Nisan 2019'da yayımlanmıştı: