Hayvanlar aleminin en gelişmiş topluluklarını oluşturan karıncalar hakkında her gün yeni bir bilgi öğrenmeye devam ediyoruz. Son olarak PNAS’ta yayımlanan yeni bir araştırma, karıncalara tekrar hayranlık duymamızı sağlayacak cinstendi. Araştırma, karınca kolonilerinin tıpkı sinir ağları gibi çalıştığını ortaya koydu.
Bu şaşırtıcı çalışmanın arkasındaki ekip, sıcaklığın aşırı yükselmesi durumunda karınca kolonilerinin yuvalarını ne zaman ve nasıl boşalttığını inceledi. Ekip, bir süre sonra karıncaların topluluk halinde yuvanın terk edilmesi kararı verildiğini gördü. Başka bir deyişle karıncalar, nöronların bütün bir beyin olarak harekete geçmesi gibi, her şeyin uyum içinde olduğu şekilde çalışarak bir sistem olarak harekete geçtiler. Verdikleri kararın faydalarını ve bedelini hesapladılar.
Sayıları arttıkça sıcaklık eşikleri de arttı:
Yapılan çalışmada kullanılan denek düzeneği, sıcaklık kontrollü bir yuva, bir izleme kamerası ve noktalarla işaretlenmiş karıncalara yer veriyordu. 36 işçi karınca ve 18 larvadan oluşan koloni, sıcaklığın 34 santigrat derece yükselmesiyle birlikte yuvadan boşaldı. Koloni üyelerinin sayısı arttıkça onları bu yuvadan ayırmaya zorlayacak sıcaklık eşiği de yükseldi. 200 karınca kolonisinde bu seviye 36 santigrat derece idi.
Ekip, matematiksel modelleme yoluyla karıncaların kolektif duyusal eşiğinin, yalnızca her bir karıncanın bireysel tercihlerinin ortalamasının alınmasını değil, bu iki faktör arasındaki dengeye nasıl dayandığını kanıtladı. Fakat araştırma, sonradan çözülmesi gereken bir soru işaretini de ortaya koydu: Koloni üyesi sayısı artarken bireysel olarak karar vermeyen karıncalarda sıcaklık eşiği neden artıyordu? Karıncalar, sayı arttıkça neden yuvada kalmak istiyorlardı? Bu konudaki şu anlık tek hipotez, sayının yükselmesinin yuva değiştirme işinin de daha da zorlaşmasıydı.
