Son günlerde her yerde karşımıza çıkan bir platform var; OnlyFans. Özellikle içerik üretmeye başladıktan sonra kazandıkları paraları açıklayan genç kadınların paylaşımları sonrası gündeme gelen platform, pek çok açıdan tartışma yarattı.
Platformda yetişkin içerikleri üreterek kazanç elde eden kadınlar bunu genel olarak 'kolay yoldan, kendi rızamla bedenimi sergileyerek para kazanıyorum, bu da kimseyi ilgilendirmez' diyerek savunurken konu kadın bedeninin metalaştırılması, ahlak algısı ve çok daha genç yaştaki bireylerin özendirilmesi gibi başlıklarla eleştirildi. Peki OnlyFans'te tam olarak ne oluyor? Kadınlar neden bunu seçiyor?
Önce platforma yakından bakalım…
OnlyFans 2016 yılında kurulduğunda odağında yalnızca yetişkin içerikleri yoktu. Platform her türden içerik üreticisinin içerikleri karşılığında abonelikler ile doğrudan kazanç sağlayabileceği, geniş hizmet alanına hitap eden bir servis olarak geliştirildi.
Aboneliklerden elde edilen gelirin %80'i içerik üreticilere kalırken %20'sini ise OnlyFans alıyor. Bu oran, içerik üretim platformları arasında en yüksek oran olarak göze çarpıyor; içerik üreticisine en çok kazandıran platformlar arasında OnlyFans yer alıyor.
2020'den itibaren özellikle yetişkin içerikleri üreten kişilerin domine ettiği bir platforma dönüşen OnlyFans'e şu an için en çok Amerika ilgi gösteriyor. Platforma gelen trafiğin %43'ü Amerika'dan. Ancak artan popülarite ile diğer ülkelerdeki kullanıcı sayıları da giderek artıyor.
- OnlyFans'te şu an için yaklaşık 1,2 milyon içerik üreticisi ve 300 milyondan fazla abone bulunuyor.
Yaş dağılımına baktığımızdaysa platformda 18-24 ve 25-34 yaş aralıklarının hakim olduğunu görüyoruz. Her iki yaş grubu da yaklaşık %30'luk oranlarla zirvede yer alıyor. Ülkemizde platformda içerik üreten kadınların genel yaş aralığına baktığımızdaysa 20-24 yaş aralığının yoğunlukta olduğu dikkat çekiyor.
Kadınlar arasında OnlyFans'te içerik üretimi neden artış gösteriyor?
Bu konuda gelen en popüler yanıt 'kolayca gelir elde etmek'. OnlyFans'te içerik üreten kadınların büyük çoğunluğu buradan elde ettikleri gelir ile 'geçimlerini rahatça sağladıklarını' söylüyorlar. Bunu yaparken de kendilerine aldıkları yeni iPhone 13'lerini ya da lüks bir markadan satın aldıkları çanta ve ayakkabıları gösteriyorlar…
Erotik içerikler üreterek gelir elde eden kadınlara 'bedenlerini sattıkları' yönünde konuyu kızıştıran 'eleştiriler' geldiğinde ise yine ortak bir cevap var; 'benim bedenim, benim kararım'
Tabii ki 'senin bedenin, senin kararın' ama…
Kadının bedeni üzerinde tek söz sahibi olduğu gerçeği, tartışacağımız bir konu değil. Tabii ki her kadının kendi bedeni, kendi kararı. Ancak bu sözün doğruluğunun sağlamasını, tamamen karşısında durduğu 'kadının bedeninin tüketim objesi olarak metalaştırılması' örneği üzerinden yapamayız.
Bir içerik üreticisi, platformda içerik üretirken bunu para kazanma kaygısıyla ve gelen talepleri yanıtlayacak türlü konseptlerle yapıyor. Sokakta taciz olarak değerlendireceği ve aslında gerçekten de bedene aleni bir saldırı olan pek çok senaryoya, sırf karşılığında para aldığı için sıcak yaklaşmaya çalışıyor. Psikolojisini ve ilk bakışta 'beğeni' ile artıyor gibi hissettirse de adım adım eksilen öz saygısını zedeliyor.
Her ne kadar 'kim ne derse desin, beni ilgilendirmez, zaten kimseyi de ilgilendirmez' dese de bir yandan anonim kalmak için türlü taklalar atarken bir yandan olabilecek kötü şeylerin kaygısıyla stres yaşıyor. Bu türden, mecburiyet sonucu gerçekleştirilen bir eylemi ve 'zorunlu seçimi' 'benim bedenim, benim kararım' söylemi üzerinden doğrulamaya çalışmak ne yazık ki tutarlı değil.
Gizlilik ve güvenlik endişeleri sürekli artarken, internete böylesi bir iz bırakmak riskli değil mi?
OnlyFans'te içeriklerin gizliliği ve güvenliği içerikler yalnızca abonelerle ya da doğrudan kişilerle paylaşıldığı için sorunsuz gibi görünebilir. Ancak durum tabii ki öyle değil.
Çok basit bir örnekle, platformun yaşayacağı bir veri sızıntısı saldırısı her şeyi sonsuza kadar silinmemek üzere internetin boşluğuna bırakabilir. Üstelik böyle bir senaryoda kişisel bilgilerin de ele geçirildiğini düşünün. Oluşabilecek mağduriyetlerin ucu bucağı yok. Tehditler, tacizler, şantaj… Bunları kimse yaşamak istemez, biz de kimsenin yaşamasını istemeyiz…
OnlyFans'te gelir dağılımına baktığımızda da durumun yansıtılandan çok farklı olduğunu görüyoruz
Söylediğim gibi, bu konuyu gündeme getiren olay büyük oranda paylaşılan ve elde edilen uçuk gelirler oldu. Fakat raporlar bu uçuk gelirlerin çok da gerçekçi bir referans olmadığını gösteriyor.
Paylaşılan verilere göre OnlyFans'te %0,1'lik bir kesimi oluşturan çok popüler hesaplar ayda 100 bin dolar seviyesinde gelir elde ediyor. Ayda minimum 1500 dolar seviyesinde gelir elde edenlerin oranı ise yalnızca %4.
%10'luk kesimde yer alan kullanıcılar ayda 1000 dolardan az gelir elde ederken ortalamaya bakıldığında aylık kazancın 150 dolar seviyesinde olduğu görülüyor. Yani 'OnlyFans açtım, artık zenginim' demek için maalesef neredeyse hiçbir gerçekçi veri yok.
Sosyal medyada oluşan linç kültürü, konunun eğrisiyle doğrusuyla tartışılmasının önüne geçiyor
OnlyFans'te içerik üreten kadınlar sosyal medyada bir yandan 'kendini satıyor, ahlaksız bunlar' gibi acımasız, yargılayıcı bir bakış açısıyla lince uğrarken bir yandan da 'helal be, seks işçileri, emek veriyorlar, süper' gibi gerçeklikten uzak, popülist bir başka bakış açısıyla destekleniyor.
Oluşan bu zıt ve hiçbir şeye katkısı olmayan kutuplar, kadınları savunmaya geçmeye zorluyor. Durumun gerçekte ne ifade ettiğini anlamak yerine kendilerini savunmak durumunda kalmaları, bambaşka bir soruna dönüşüyor.
Sosyal medyanın en büyük sorunlarından biri olan linç kültürü, genç kadınların geleceklerini etkileyebilecek oldukça kritik bir konuyu bir kavgaya dönüştürerek çözümünü neredeyse imkansız hale getiriyor.
Sorunun kaynağına bakınca durumun olumlanmaması gerektiğini görüyoruz;
Bir bireyin, eğitim alırken ekonomik sıkıntılar çekmesi ya da mezun olmuş ancak iş bulamıyor olması yalnızca onun sorunu değil.
Bu sayının çok fazla olması, bize toplumun genelinde bu konuda çok daha büyük bir sorun olduğunu gösteriyor. İşsizlik, ekonomik krizin artan etkileri ve toplumsal gerilim, hepimizi farklı şekillerde etkiliyor.
Ancak eğitimini kendini dev bir tartışmanın ortasında, hedef haline gelmiş ve psikolojik çalkantılar yaşayarak tamamlamaya çalışan ya da iş aramayı bırakıp OnlyFans'e yönelen 20 yaşında bir genç kadının bunu güle oynaya, 'oh iyi ki de yapıyorum' diyerek yansıtması; hem içinde yaşadığı gerçekliği reddettiğine hem de attığı adımın sonuçlarını hiç kestiremediğine işaret ediyor.
Çünkü nihayetinde 'son çare olarak' ya da 'geçinebilmek için' atılan bu adım, hiç de 'canım istedi yaptım, benim kararım' denebilecek bir durum değil. Büyük bir sosyal ve ekonomik çöküşün, bireylerin hayatına negatif bir etkisi… Böyle bir durumu olumlamak ise yapılabilecek en büyük hatalardan biri.
Burada OnlyFans'te içerik üreten kadınlara 'bunu yapmayın!!!' demiyorum, demem, buna hakkım yok zaten. Ancak, eğer kendilerini çözümsüz bulup buna bir çözüm olarak sarıldılarsa da, bunun zorunda olarak yapılan ve negatif sonuçları olabilecek bir süreç olduğunun farkında olmalılar. Elde edilen gelirin yarattığı anlık rahatlık, durumu olumlamak için bir gerekçe olmamalı.
Psikolojik etkiler yıkıcı olabilir
Cinsellik ve erotizim gibi konularda yaşanan her deneyimin, etkilerini hemen göstermese de bırakacağı izler ve yaratabileceği travmalar var.
Hiç tanımadığı ve muhtemelen iletişim kursa asla hayatına dahil etmek istemeyeceği kimselerin, esasen asla hoşlanmadığı hatta itici bulacağı türlü fantezilerini hayata geçirmeye çalışmak, cinselliğe bakıştan seks hayatına pek çok konuda bireylere negatif etki edebilir.
Ayrıca yine gelen talepler, kurulan iletişim, duyulan sözler, yapılmak zorunda kalınan şeyler, özellikle çok genç yaşta olan kadınları o an için etkilemiyor gibi görünse de, hayatlarının ilerleyen dönemlerinde birer pişmanlığa dönüşebilir; öz saygısını yitirmesine sebep olabilir.
'OnlyFans'ten kazandığım parayla eğitimime devam edeceğim' gerekçesi gerçekçi mi?
OnlyFans'te içerik üreten kadınların bir kısmı 'çalıştığım işte bu kadar para kazanamıyordum, üstelik hayatım da işten ibaretti, şimdi çok rahatım' diyor. Yani OnlyFans'in onları işlerinden uzaklaştırdığını ve bunu işleri yerine koyarak yaptıklarını kabul ediyorlar. Peki bu kadınlar artık OnlyFans'ten gelir elde edemediklerinde ne olacak?
Aynı şekilde, OnlyFans'te içerik üretmenin eğitimi devam eden genç kadınlara 'ne güzel para kazanıyorum, okulu bitirsem de zaten muhtemelen iş bulamayacağım, ne gerek var okula' dedirtmesi mümkün değil diyebilir miyiz? Hiç sanmıyorum…
Tüm bu durumlar da, zamanı geldiğinde ve artık OnlyFans ve türevi platformlar 'o kadar da kazandırmadığında' bu kişilerin hayatlarına nasıl devam edecekleri sorusunu ortaya çıkarıyor. Hem psikolojik olarak aldıkları darbeler, hem hayatlarında kendilerini geliştirmek ve geleceklerini planlamak için harcayacakları dönemin büyük kısmının kazancın getirdiği rehavetle geçmesi ve geride kalmış olması, bu kişilere zarar vermeyecek mi?
OnlyFans'te içerik üreten kişiler bu konuda bir plan yapıyorlar mı? Bu gerçekliği değerlendiriyorlar mı? Ayrıca içinde bulundukları ve onları bu duruma sürüklediğini söyledikleri tüm ekonomik yetersizlikler ve sıkıntılar, onlar OnlyFans'ten gelir elde etmeye başlayınca son buluyor mu gerçekten?
Bunlar, mutlaka sorulması gereken sorular.
iPhone 13 almak ya da bir tasarımcının çantasını takmak gerçekten iyi yaşamak mı?
Bu konuda değerlendirilmesi gereken bir diğer başlık ise yine OnlyFans'ten elde edilen gelirin yansıtılma şeklinde yatıyor. Gelir elde etmek için yetişkin içerikleri üreten ve kendini 'para lazımdı' diyerek açıklamaya çalışan bu kişiler kendilerine iPhone 13 alabildiklerinde, yaşadıkları hayat birden iyi bir hayata mı dönüşüyor?
Yalnızca bu açıdan bakınca bile tüm bu OnlyFans mevzusunun devasa bir tüketim çılgınlığı üzerine kurulduğunu görebiliriz. Hem abone olanlar hem de içerik üretenler için karşılıklı ve sağlıklı olmayan bir tüketim çılgınlığı söz konusu.
Abone olarak bu içeriklere para verenler her ne kadar 'gerçek' hissettirse de hiçbir gerçekliğe dayanmayan bu içerikleri sürekli tüketerek kendilerini soyutluyorlar. Bu içerikleri üretenler ise açıkça daha fazla para kazanıp o parayla daha çok tüketebilmek için kendileriyle yarışıyorlar.
Evet herkesin para kazanması gerekiyor. Evet herkesin bir şeyler satın alması gereken bir dünyada yaşıyoruz. Ancak varoluşumuzu bunun üzerine inşa etmemiz için elinden gelen her şeyi yapan bu sistem kendi kendini bizimle beslerken, bunun bir parçası olduğumuz için bu kadar da sevinmemeliyiz.
Sonuç olarak…
OnlyFans'te içerik üretmeye karar veren birinin bu kararını hakaretlerle eleştirmek kimsenin haddine değil. Ancak bu adımı dünyanın en mantıklı kararı gibi yansıtmak da kimsenin haddine olmamalı...
Umuyoruz ki bu konu bir an önce sosyal medyanın değil uzmanların konuştuğu, kişilerin adımı atmadan önce olası sonuçlarını değerlendirebildikleri bir konuya dönüşür.
Yine umuyoruz ki tüm genç kadın ve erkekler, para kazanmak için türlü adımlar atmak zorunda kaldığını hissetmeden, eşit ve adil bir dünyada, kaliteli bir eğitim ve tatmin eden bir iş hayatına kavuşabilir.
Kaynaklar:
-
OnlyFans kullanıcılarının yaş aralıklarına ve cinsel yönelimlerine yönelik kapsamlı bir araştırma; Sexual Attitudes and Characteristics of OnlyFans Users
-
Cinsel içeriklerin ergen ve genç yetişkinlerin davranışları üzerine etkisini inceleyen bir araştırma; The Influence of Sexually Explicit Internet Material on Sexual Risk Behavior: A Comparison of Adolescents and Adults
-
OnlyFans'te içerik üretmenin kadınlara 'güç mü verdiği' yoksa 'sömürü' üzerine mi kurulduğuna yönelik bir rapor; OnlyFans and young people: exploitation or empowerment?