NASA’nın 2018 yılında gezegenin derinliklerini incelemek üzere Mars’a gönderdiği InSight uzay aracı, geçtiğimiz gün Mars’ta bir ilke imza attı. Uzay aracı, Kızıl Gezegende ilk kez bir gök taşı çarpmasından kaynaklanan sismik ve akustik dalgaları tespit etmeyi başladı. Bununla birlikte NASA, gök taşının Mars atmosferine girdiği, parçalandığı ve düştüğü ana ait ses kaydını da paylaştı.
Nature Geoscience dergisinde konuyla ilgili yayımlanan araştırmada bilim insanları, toplamda dört uzay taşının Mars’a çarptığını tespit ettiklerini paylaştı. Uzay aracı, bünyesindeki sismometre sayesinde bu çarpmaların sismik dalgalarını yakalamayı başardı. Kayaların, uzay aracından 85 – 290 kilometre uzağına düştüğü tespit edildi.
Gök taşının Mars yüzeyine açtığı delikler de uzaydan görüntülendi:
Mars’a düşen gök taşının tespit edilmesiyle birlikte Mars yörüngesinde bulunan Reconnaissance Orbiter uzay aracı, çarpma bölgesinin üzerine yönlendirildi. Uzay aracı, siyah beyaz görüntü elde eden ‘Context Camera’ donanımı ile yüzeyde oluşan üç farklı nokta tespit etti. Sonrasında bu noktalara uzay aracındaki daha yüksek çözünürlüklü ‘High-Resolution Imaging Science Experiment’ kamerası ile odaklanıldı. Bu görüntüler de NASA tarafından çarpma anına ait seslerle birlikte aşağıdaki videoda paylaşıldı:
Gök taşının Mars’a düştüğü ana ait ses (Ses için 50. saniye, oluşan kraterlerin görüntüsü için 85. saniye)
Ses iyi güzel de, patlama sesi neden çizgi filmden fırlamış gibi geliyor?
NASA, patlama sesinin neden garip bir şekilde sadece ‘blop’ olarak duyulduğunu da açıklayan bir bilgi paylaştı:
“Gün batımından sonra atmosfer, gün boyunca biriken ısının bir kısmını tutar. Ses dalgaları, bu ısıtılmış atmosferde frekanslarına bağlı olarak farklı hızlarda hareket eder. Sonuç olarak, düşük frekanslı sesler yüksek frekanslı seslerden önce gelir. Çarpmaya yakın bir gözlemci bir "patlama" duyarken, kilometrelerce uzaktaki biri önce bas seslerini duyar, bu da bir "blop" sesi oluşturur.”