Birleşik Krallık’ta bulunan Warwick Üniversitesinden astronomlar, yaptıkları araştırmalarda Dünya’nın da içerisinde bulunduğu Samanyolu Galaksisi'nin en yaşlı yıldızını ve onun ait olduğu güneş sistemini keşfettiler.
Astronomların keşfettiği bu en yaşlı yıldız ‘beyaz cüce’ ketegorisinde yer alıyor ve Dünya'dan 90 ışık yılı uzaklıkta yer alıyor. Çevresindeki yörüngelerde bulunan buzlu asteroidlerin ve gezegenlerin dahil olduğu güneş sistemi, ilk hesaplamalara göre 10 milyar yıldan daha yaşlı!
Bu yıldızlara beyaz cüce deniyor, ancak renkleri sahip oldukları materyallere göre değişiyor:
[VIAIMAGE][IMAGE:/images/editor/default/0003/78/2578cac3e53d9d96e7cb2e5d867da308708703bf.jpeg][/IMAGE][VIA:Keşfedilen 2 yıldızın illüstrasyonu. Kaynak: @Warwick Üniversitesi, Dr. Mark Garlick][/VIA][/VIAIMAGE]
Warwick Üniversitesi'nden astronomlar, ilk etapta Avrupa Uzay Ajansı'na ait gözlem evi GAIA tarafından tespit edilen 2 'beyaz cüce' yıldızı modellediler. Her iki yıldızın da çevresinin gezegen enkazlarıyla kaplı olduğu tespit edildi. Bir yıldızın alışılmadık derecede mavi, diğerinin Samanyolu'nda bugüne kadar görülen en soluk ve kırmızı renge sahip olduğu görüldü (Beyaz cüce yıldızlarının renkleri değişebiliyor, ilerleyen bölümde açıklıyoruz).
WDJ2147-4035 koduyla kayda geçen kırmızı renkteki yıldıza yoğunlaşan araştırmacılar; yıldızın 10.7 milyar yaşında olduğunu, bunun 10,2 milyar yılını da soğuma aşamasındaki bir beyaz cüce olarak geçirdiğini buldular. Ayrıca yıldızın sodyum, potasyum ve lityum materyalleri açısından zengin olduğu da tespit edildi.
WDJ1922+0233 koduyla kayda geçen mavi renkteki diğer yıldızın kırmızı olandan biraz daha genç olduğu; çevresindeki atıklar sebebiyle üzerinde Dünya'daki gibi kıtasal kabuklar bulunduğu, mavi rengin helyum-hidrojen karışımı içeren atmosferinden kaynaklandığı tespit edildi (Evet yıldızlarda da atmosfer var ve çoğunlukla yoğun gazlardan oluştuğu için gazyuvar adı da veriliyor).
Araştırmanın başyazarı Abigail Elms'in Psys.org'a yaptığı açıklama: "Kendi güneş sistemimizde bilinen hiçbir şeye benzemiyor.”
"Samanyolu Galaksisinde bir zamanlar Dünya benzeri gezegenler tarafından kirletilmiş en eski yıldız kalıntılarını bulduk. Bunun 10 milyar yıl gibi bir süreçte gerçekleştiğini ve bu gezegenlerin Dünya oluşmadan çok önce öldüğünü öğrenmek gerçekten şaşırtıcı."
"Kırmızı olan beyaz cüce gezegen, üzerindeki gezegen kalıntılarının lityum ve potasyum açısından zengin olması nedeniyle kendi güneş sistemimizde bilinen hiçbir şeye benzemiyor. Bu beyaz cüce gezegen çok ilginç, çünkü çok düşük yüzey sıcaklığı, onu kirleten metaller, çok yaşlı olması ve manyetik olması onu son derece nadir kılıyor."
"Beyaz cüce yıldız" nedir?
Astronomlara göre bizim Güneşimiz dahil pek çok yıldızın kaderi bir gün 'beyaz cüceye' dönüşmek. Tüm enerjisini tüketen ve dış katmanları dökülen yıldızlar, zamanla küçülüyor ve soğuma sürecine geçiyor. Bu süreçte daha küçük forma dönüşüyor ve renklerinin soluklaşmaları sebebiyle çoğunlukla beyazlaşıyorlar. Ancak bu soğuma sırasında sahip oldukları maddeler sebebiyle -tıpkı bir demirin paslanınca kırmızılaşması gibi- farklı renklerde oluşabiliyorlar.
Siz ne düşünüyorsunuz? Düşüncelerinizi yorumlarda bizlerle paylaşmayı lütfen unutmayın.