Yapay zekâ ve teknolojinin gelişmesiyle birlikte yavaş yavaş protez uzuvlar ve organlar üretilmeye, hastalıklar mikro robotlar ve diğer teknoloji ile tedavi edilmeye başladı. Kimi insanlara göre bu insanlığın makineleşmeye başladığını gösterse de çoğunluk bu teknolojik gelişmelerin desteklenmesi gerektiğini savunuyor.
Geçtiğimiz yılın mayıs ayında yapılan bir araştırma ise kalıcı beyin hasarına sahip olan ve konuşma yetisini kaybeden bireylerin sadece düşünerek kendilerini ifade etmesini sağlayacak bir teknoloji geliştirildi. Geçtiğimiz 1 yılda test edilen teknoloji ise büyük umut vadediyor.
Bireyler sadece düşünerek kendini ifade edebiliyor
California Üniversitesi’ndeki uzman bilim insanları ve araştırmacılar, uzun zamandır üzerinde çalıştıklarını beyin implantını geçtiğimiz yılın haziran ayında test etmeye başladı. 15 yıl önce beyin sapı felci geçiren bir hastanın gönüllü olmasıyla başlayan testlerde hasta, ilk etapta implant sadece 15 kelimeyi algılayabiliyordu. 2022 yılı içerisinde yapılan geliştirmeler ve makine öğrenimi sayesinde ise geçtiğimiz günlerde yayınlanan raporda implantın 50’den fazla kelimeyi ve 1000 cümleyi algılayabildiği açıklandı.
Bilgisayara bağlanan implant sayesinde hasta, oturduğu yerden hiç hareket etmeden söylemek istediklerini düşünerek yazıya dökebiliyor. Tabii ki bu sistem göründüğü kadar kolay çalışmıyor.
Peki bu implant nasıl çalışıyor?
BRAVO isimli implant, nöral aktiviteleri tespit edecek şekilde geliştirildi. Bu implant beyne yerleştirildikten sonra hem implantın ayarlanması hem de hastanın bu implantı kullanmayı öğrenmesi gerekiyor. Kodlama sistemiyle çalışan bu sistemde belirli bir kelimeyi implantın tanıması için alfabede yer alan tüm harflerin kodlanması ve implantın bu kodlamada oluşan beyin dalgalarını öğrenmesi gerekiyor. Örneğin “kedi” kelimesini ekrana girebilmek için bu kelimeyi “Kastamonu-Eskişehir-Diyarbakır-İstanbul” olarak kodlamanız gerekiyor.
Bu kodlama sistemine alıştıktan sonra makine öğrenimi sayesinde implant sizin hangi cümleyi kurmak istediğinizi anlıyor ve çoğu durumda sizin için kelimenin ve cümlenin geri kalanını tamamlıyor. %94 doğruluk oranıyla çalışan bu sistem otomatik düzeltme sistemi olmadan dakikada 30 kelimeyi girmenize olanak sunarken yapılan son testlerde otomatik tamamlama sistemi ile birlikte dakikada 90 kelimeyi yazabiliyorsunuz.
Birleşik Krallık’taki Newcastle Üniversitesi Nöroprostetik profesörü Patrick Degenaar, araştırmanın sonuçları “oldukça etkileyici ve umut vadedici” bulduğunu açıkladı. Benzer türdeki beyin felçleri alanında uzman olan profesör, nöroprostetik ameliyatlarının fazlasıyla maliyetli ve tehlikeli olduğunu belirtirken bu tarz teknolojin hastaların hayatını kökten değiştirebileceğini ve gelecekte bu tür hastalıkların nezle kadar önemsiz olabileceğini söyledi.