Türkiye, tarihinin en büyük felaketlerinden birini 6 Şubat 2023'te Kahramanmaraş'ta meydana gelen çifte depremlerle yaşadı. 35 binin üzerinde can kaybına neden olan depremler, en az 50 bin binayı kullanılamaz hale getirdi. Yaşananlardan sonra ise Türkiye, yaraları sarmak için tek yürek oldu.
Dün akşam, Türkiye Cumhuriyeti tarihinin en büyük yardım kampanyalarından bir tanesi gerçekleştirildi. "Türkiye Tek Yürek" ismiyle başlatılan kampanya kapsamında 115 milyar TL'nin üzerinde bağış toplandı. Türkiye'nin önde gelen şirketleri ile iş insanlarının adeta yarıştığı kampanya, toplumda da büyük ses getirdi. Toplanan bağışların muhatapları arasında bulunan Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) ise konuyla ilgili yeni bir açıklama yaptı.
Yapılan bağışlar vergiden değil, "vergi matrahından" düşecek!
Bağışların, ödenen vergiler karşısındaki pozisyonu ile ilgili halihazırda bir mevzuat bulunuyor. GİB'in yaptığı açıklama da tam olarak bu mevzuatı hatırlatmaya yönelikti. Twitter'da "Bazı sosyal medya hesaplarında, ülkemizde yaşanan deprem felaketi nedeniyle gündemde olan bağış ve yardımların vergiden indirileceği yönünde paylaşımlar yapıldığı görülmektedir. Ancak vergi mevzuatı uyarınca yapılan bağış ve yardımlar, "vergi matrahının" tespitinde indirim olarak dikkate alınabilmektedir. Bu indirim kanun hükmü olup tüm mükelleflerimizin yararlanabileceği bir düzenlemedir." şeklinde bir açıklama yapan GİB, mevcut durumu bu şekilde açıklamış oldu.
Peki GİB ne demek istiyor?
Sosyal medyada konuyla ilgili yanlış anlaşılmalara neden olabilecek paylaşımlar yer aldığını ifade eden GİB, konuyu şu şekilde açıkladı:
- Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunları belli şartlarla bağış ve yardımların elde edilen gelirden, kurum açısından kazançtan indirilmesi imkânı vermektedir.
- Kazançtan indirim ile vergiden indirim tamamen birbirinden farklı kavramlardır.
- Bağış ve yardımlar gerekli şartları taşıyorsa ilgili yılın vergi matrahının tespitinde gelirden, kurumlar için kazançtan indirilir. Bu indirim sonucu kalan tutar vergiye tabi olur.
GİB, konuyu herkesin anlayabilmesi için de şu şekilde bir örnek paylaştı:
100.000TL kazancı olan bir kurum, 20.000TL AFAD’a bağış yaptığında kazancından 20.000TL’yi indirecektir. Kalan 80.000TL üzerinden %20 oranında hesaplanan 16.000TL kurumlar vergisi ödeyecektir. Özetle, vazgeçilen vergi tutarı 4.000TL’dir.
AFAD ve Kızılay'a yapılan bağışların tamamı, diğer kurumlar üzerinden yapılan bağışların belirli bir bölümü vergi hesabından düşecek!
Gelir Vergisi ile Kurumlar Vergisi düzenlemelerine göre bir şirket, AFAD veya Kızılay haricindeki kurum ve kuruluşlara da yardım yapabilir. Ancak bunun tamamı yardım olarak gösterilememektedir.
- Gelir Vergisi Kanunu'na göre bağışlarda vergi indirimi:
- Kalkınmada öncelikli yöreler için beyan edilen gelirin yüzde 10'u kadarı.
- Diğer bölgeler için beyan edilen gelirin yüzde 5'i kadarı.
- Kurumlar Vergisi Kanunu'na göre bağışlarda vergi indirimi:
- Tüm yardımlar için beyan edilen gelirin yüzde 5'i kadarı.
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın "Vergi Mevzuatı Yönünden Bağış ve Yardımlar Rehberi"ne buradan ulaşabilirsiniz.
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yapılan ilk açıklama şu şekildeydi:
Merkez üssü Kahramanmaraş ili olan depremler sonrası genel hayatı olumsuz etkileyen şartların ortadan kaldırılması ve afetzede vatandaşlarımızın acil ihtiyaçlarının karşılanması için gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerimizce bağış ve yardımlar yapılmaktadır.
Bilindiği üzere, Gelir Vergisi Kanunun 89 uncu ve Kurumlar Vergisi Kanununun 10 uncu maddeleri hükmü uyarınca, Cumhurbaşkanınca başlatılan yardım kampanyalarına makbuz karşılığı yapılan ayni veya nakdi bağışların tamamı ilgili yıl vergi matrahlarının tespitinde indirim olarak dikkate alınabilmektedir.
3/2/2021 tarihinde yayımlanan 3483 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı gereğince, bu tarihten itibaren ülkemizde meydana gelebilecek depremler sonrası zarar gören afetzedeler için Acil ve Afet Yönetimi (AFAD) Başkanlığı koordinasyonunda yardım kampanyaları yürütülmektedir. Bu kapsamda, Kahramanmaraş ili merkezli olan depremler için AFAD Başkanlığı koordinasyonunda yardım kampanyası başlatılmıştır.
Ayrıca, Gelir ve Kurumlar Vergisi Kanunu hükümleri uyarınca, Türkiye Kızılay Derneğine yapılan nakdi bağışların tamamı da vergi matrahından indirilebilmektedir.
Nakdi Bağış ve Yardımlar
Depremlerden etkilenen afetzedeler için AFAD Başkanlığınca ilan edilen hesaplara yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince indirim konusu yapılabilecektir. Aynı şekilde, Türk Kızılay’ınca ilan edilen hesaplara yapılan nakdi bağışların tamamı da indirime konu edilebilecektir. Bağışların indirilebilmesi için ödemeye ilişkin banka dekontları yeterli olacaktır.
Ayni Bağış ve Yardımlar
Depremler sonrası genel hayatı olumsuz etkileyen şartların ortadan kaldırılması için gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerince, işletmelerinde mevcut olan ya da dışarıdan temin edilen ihtiyaç malzemeleri de ayni olarak bağışlanabilmektedir. Ayni bağışlar; AFAD Başkanlığının kendisine yapılabileceği gibi AFAD’ın yönlendirdiği kamu kurum ve kuruluşlarına da yapılabilecektir. Bu kapsamda yapılan ayni bağışların tamamı, bağışa konu malların içeriğine ve ilgili kurumlarca teslim alındığına ilişkin belge düzenlenmesi kaydıyla, indirim konusu yapılabilecektir. Yine söz konusu kapsamda yapılan bağış ve yardımlarda KDV hesaplanmayacak ve bağışa konu mallara ilişkin yüklenilen KDV’ler de işletmeler tarafından indirim konusu yapılabilecektir.
Bu konuda gerekli hassasiyeti göstererek bağış ve yardımda bulunan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerimiz ile tüm vatandaşlarımıza teşekkür ediyoruz.
Depremzedelere yardımda bulunmak isterseniz, aşağıdaki yöntemleri inceleyebilirsiniz:
Bilinçsiz yardım yapmayın: En çok ihtiyaç duyulan malzemeler için: