9. Yüzyıla Kadar Yalnızca Büyük Harfler Vardı: Peki Ne Oldu da Küçük Harfleri de Kullanmaya Başladık?

Bu cümlede farklı olan bir şeyi fark ettiniz mi? İşte tam orada, ilk sözcüğün başında duran büyük harf. Peki, yalnızca büyük harfleri kullanabilecekken neden bir de küçük harflere ihtiyaç duymuş olabileceğimizi hiç düşündünüz mü?

“Neden tüm harfler aynı olamıyor, neden hem büyük hem de küçük harflere sahibiz?” sorularını belki hiç sorgulamamış olabilirsiniz fakat düşününce gerçekten de merak uyandırıyor.

Tarihçiler için araştırma konusu olan, büyük harfler varken ne sebeple küçük harflere de ihtiyaç duyduğumuzun altında yatan nedenlere birlikte bakalım.

Büyük harfler, küçük harflerden daha önce ortaya çıktı.

Tarihçiler, büyük harflerin küçük harflerden önce geldiğini öne sürerler. Gerçekten de ilk alfabelere baktığımızda büyük yazılmış harflerle karşılaşırız. Muhtemelen hepinizin gözünün önüne geldiği o eski yazılardan hatırlayacaksınız ki üst ve alt sınırlar arasına eşit aralıklarla yerleştirilmiş tamamen büyük harfler bulunur.

Küçük harfler zaman ve yer tasarrufu sağlıyordu.

Ancak zamanla her harfin daha küçük versiyonları ortaya çıktı. Bu durumun nedeni, mektuplar muhtemelen hızlı bir şekilde yazıldığı içindi. Mektubu yazan kişiler, zamandan ve yerden tasarruf etmeye uğraştıkça harfler küçüldü ve doğal olarak daha yuvarlak hale geldi.

Harflerin bu daha küçük versiyonları zamanla küçük bir harf grubuna dönüştü. Büyük harflerle karşılaştırıldığında küçük harfler, yazmanın daha kolay ve hızlı olmasının yanı sıra gelişmiş ve daha hızlı okunabilirlik sunuyordu.

Büyük harfler, karmaşıklığı azaltarak okuma kolaylığı sağlıyor. 

Geçmiş dönemlerde yazarlar(mektup gibi herhangi bir yazı yazan kişiler), yalnızca büyük veya küçük harfleri kullanırdı; günümüzde olduğu gibi ikisinin karışımını kullanmazdı.

Bu da zamanla değişti. 18. yüzyılın başlarına kadar İngilizcede resmi büyük harf kullanımı kuralları olmamasına rağmen kâtipler, 9. yüzyılda, isimlerin ve cümlelerin ilk harfleri gibi belirli harfleri daha büyük ve farklı farklı bir yazıyla yazmışlardı.

Büyük harfler; yazıya bir bilgi katmanı ekleyerek cümle başlangıçlarını, adları, unvanları ve özel adları belirterek okuma kolaylığı sağlıyordu. 

Büyük ve küçük harfler arasındaki ayrım her dilde aynı değil.

Günümüzde en çok küçük harfler kullanılmakta olup büyük harfler; özel isimlerin, unvan adlarının, başlıkların veya bir cümlenin ilk harfinin büyük yazılması gibi özel amaçlar için tercih ediliyor. 

Yine de büyük ve küçük harfler arasındaki ayrım tüm dillerde mevcut değil. Hint, Çin ve Japon alfabeleri dahil olmak üzere bazı Doğu ve Asya yazı sistemlerinde büyük ve küçük harfler arasında ayrım yapılmaz. Ek olarak, Almancada varlık isimlerinin ve özel adların baş harfi daima büyük yazılır.

Kaynaklar: Wonderopolis, Pain in the English