Vücudumuz bir an olsun durmadan tıkır tıkır çalışan bir makine gibi. Bu makinenin olabilecek en doğru şekilde çalışması için gerekli vitamin, amino asit ve mineraller arasından en önemlilerden bir tanesi de magnezyumdur. Magnezyum, vücudumuz tarafından doğal olarak üretilemediği için her gün düzenli olarak besinler ya da takviyeler yoluyla belirli oranlarda almamız gerekiyor.
Magnezyum yalnızca sporcular için değil, hepimiz için gereklidir çünkü vücudumuzun temel işleyişi bu mineral sayesinde sağlanır. Bu nedenle de magnezyum eksikliği son derece önemli bir rahatsızlık olarak kabul edilir. Takviye magnezyum kullanımı ise faydalarını ve zararlarını da yanında getirir. Kafanız karışmasın. Gelin magnezyum nedir, ne işe yarar, hangi besinlerde bulunur tüm detaylarıyla görelim.
Önce tanıyalım; Magnezyum nedir?
Vücudumuz için gerekli en önemli 11 mineralden bir tanesi olan magnezyum, aynı zamanda vücudumuzda en çok bulunan dördüncü mineral türüdür. Gıdalar ve eksikliği durumunda takviye yoluyla alırız çünkü vücudumuz kendi kendine magnezyum üretemez. Hücre içi ve hücreler arası iletişimin temelini oluşturur.
[GIPHY:5hl6mc4ymmmw30zkbB][/GIPHY]
Peki vücutta magnezyum ne işe yarar?
Vücudumuzdaki toplam magnezyumun yüzde 60’ı kemiklerde ve dişlerde, yüzde 39’u yumuşak dokuda ve kalanı da kanda bulunur. Beyin ve kalpte de bulunan magnezyum kasların kasılması, enerji üretilmesi, sinirlerin sinyal iletmesi ve kan basıncı düzenlemesi gibi 300’den fazla metabolik reaksiyonun gerçekleşmesinde kilit rol oynar.
Magnezyum faydalarından bazıları:
- İnsülin, tiroid, östrojen, testosteron, DHEA gibi hormonların üretilmesini sağlar.
- Sinir hücreleri arasındaki iletişimi sağlar.
- Elektrolitlerin ve minerallerin iletilmesini sağlar.
- Hücre zarı salınımını etkinleştirir.
- Hücrenin potasyum tutma kapasitesini artırır.
- Hücreleri zararları elementlerden korur.
- Enerji üretiminin temelini oluşturur.
Magnezyumun vücudumuza sağladığı faydalar genel olarak bu şekilde. Aslında saymaya kalksak sayfalarca yazıya dökmemiz gerekir çünkü magnezyum, hücreleri tetikleyerek temel reaksiyonları başlatır. Her bir hücrenin sayısız reaksiyona girdiğini düşünürsek listenin ne kadar uzun olduğu da aşikar.
Sağlıklı bir vücut için her gün ne kadar magnezyum almalıyız?
Kişiden kişiye göre değişiklik gösterse bile Dünya Sağlık Örgütü tarafından açıklanan rakamlara bakacak olursak bir yetişkinin sağlıklı bir vücut için günlük 280 ile 350 mg magnezyum alması gerekiyor. Daha azı magnezyum eksikliğine neden olurken ihtiyaca göre daha fazla alınabilir.
Magnezyum eksikliği neden olur?
- Tip 2 diyabet
- Uyuşturucu madde bağımlılığı
- Sigara içmek
- Böbrek hastalıkları
- Karaciğer hastalıkları
- Düzensiz ve yetersiz beslenme
- Stres
- İdrar söktürücü ilaçlar
- Düzensiz antibiyotik ilaç kullanımı
- Aşırı alkol tüketimi
- Çölyak hastalığı
- Crohn hastalığı
- Yaşlanma
Genel olarak magnezyum eksiklikliğinin en yaygın görülen nedenleri bu şekilde. Bu maddeler sizi korkutmasın çünkü pek çok kişinin magnezyum eksikliği yaşamasının temel nedeni düzensiz ve yetersiz beslenmedir. Yoksa normal bir beslenme düzeninde yeteri kadar magnezyum almak kolaydır.
Siz de fark edebilirsiniz; Magnezyum eksikliği belirtileri nelerdir?
- Sürekli iştahsızlık
- Mide bulantısı
- Kusma
- Saç dökülmesi
- Kabızlık
- Yorgunluk
- Halsizlik
- Kas krampları
- Kalp ritim bozukluğu
- Uzuvlarda uyuşma
- Konsantrasyon eksikliği
- Zihinde bulanıklık
Magnezyum eksikliğinin en yaygın görülen belirtileri bu şekilde. Elbette tüm magnezyum eksikliği olan kişilerde bu belirtiler görülmeyebilir ancak eksiklik kronik bir hale geldikçe bu belirtilerden bir ya da birkaç tanesi şiddeti artarak görülebilir.
Magnezyum eksikliği pek çok hastalığın temel nedeni olabilir:
- Depresyon
- Kemik erimesi
- Kalp hastalıkları
- Tip 2 diyabet
- Huzursuz bacak sendromu
- Hipoglisemi
- Solunum rahatsızlıkları
- Astım ataklarında şiddetlenme
- Migren ataklarında şiddetlenme
- Hipertansiyon
Kişideki magnezyum eksikliği kronik hale geldiği zaman bu hastalıkların riski artmaktadır. Böbrek hastalığı olan kişilerin, sindirim sorunu yaşayanların, diyabet hastalarının, kanser hastalarının, yaşlıların ve aşırı alkol tüketen kişilerin magnezyum eksikliği sonucu yaşayacağı hastalık riski çok daha yüksektir.
Peki ne yapalım, magnezyum hangi besinlerde bulunur?
- Yeşil yapraklı sebzeler, ıspanak gibi
- Fındık
- Ceviz
- Badem
- Kuru kayısı
- Karpuz
- Haşhaş tohumu
- Roka
- Şalgam
- Patlıcan
- Hurma
- Pırasa
- Kereviz
- Fasulye
- Bezelye
- Soya
- Süt
- Yoğurt
- Kabuklu yemişler
- Muz
- Avokado
- Çikolata
- Ay çekirdeği
- Susam
- Balıklar
İçerisinde magnezyum bulunan besinler listesi daha böyle uzayıp gitmektedir. Listeden de anlaşılacağı üzere düzenli ve sağlıklı beslendiğimiz sürece aslında magnezyum almak hiç de zor değil ancak bazen gerekli durumlarda takviye kullanmak gerekebilir.
[GIPHY:S8UE5ua5GynP7248Q1][/GIPHY]
Magnezyum takviyesi kullanmanın olası yan etkileri ve zararları:
Magnezyum takviyesi kullanmanın olası yan etkileri ve zararları için maddeli bir liste hazırlamak doğru olmaz çünkü genel olarak baktığımızda magnezyum takviyesi kullanmanın herhangi bir zararı yoktur. En fazla mide bulantısı, kramp ve ishal yapar ama büyük bir yan etkiye sahip değildir.
Gelin görün ki bazı hastalarda durum değişir. Örneğin kalp ilacı ya da antibiyotik kullanıyorsanız magnezyum takviyesi ile etkileşime girerek olumsuz sonuçlar doğurabilir. Şeker hastalığı, böbrek hastalığı, bağırsak hastalığı ve kalp hastalığı olan kişilerin de magnezyum takviyesi kullanması risk oluşturabilir.
Olayın bir de doz aşımı boyut var. Zaten sağlıklı ve düzenli beslenerek yeterince magnezyum alıyorsanız ama bir de üstüne gidip magnezyum takviyesi alıyorsanız mide bulantısı, ishal, tansiyon düşmesi, güç kaybı ve yorgunluk yaşayabilirsiniz. Hatta dozu çok fazla aşarsanız ölümcül sonuçları bile olabilir.
Nasıl yani, magnezyum takviyesi kullanalım mı kullanmayalım mı?
Açıkçası kimse bu soruya oturduğu yerde kullanın ya da kullanmayın diyemez. Hatta uzman bir doktor bile size şöyle bir bakıp da bu soruyu yanıtlayamaz çünkü öncesinde bazı testler yapılmalı, hastalık geçmişiniz incelenmeli ve varsa sahip olduğunuz hastalıklara bakılmalı. Tüm bu değerler incelendikten sonra ancak magnezyum takviyesi kullanıp kullanmamanız gerektiğine karar verilebilir. Yani kafanıza göre magnezyum takviyesi almanız önerilmiyor.
Vücudumuz için hayati öneme sahip minerallerden bir tanesi olan magnezyum faydaları ve zararlarından bahsederek eksikliği durumunda neler olacağını anlattık. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tüm sağlık konularında olduğu gibi magnezyum kullanımı hakkında da en doğru ve size özel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın.