Kendimize bir dost edinmenin en kolay yolu evimize bir evcil hayvan almaktır ama kabul edelim kedi, köpek ve hatta kuş bakımı bile zor ve çok fazla sorumluluk gerektiriyor. Yine de bir evcil hayvan beslemek istiyorum diyenlerin diğer tercihi ise lepistes gibi akvaryum balıkları oluyor. Tabii lepistes deyip geçmeyelim bu işi profesyonelce yapıp harika akvaryum sistemlerine sahip olanlar var.
Lepistes, hem dünyada hem de ülkemizde en popüler akvaryum balıklarının başında geliyor. Çünkü harika bir görüntüsü var, bakımı oldukça kolay ve en önemlisi uygun şartlar sağlandığı zaman son derece hızlı ve kolay bir şekilde üreyebiliyor. Tabii bu onların yalnızca bilinenleri, bir de hakkında hiç bilmediğiniz detaylar var. Lepistesler hakkındaki ilginç bilgilere gelin yakından bakalım.
Lepistes balıkları hakkında sıra dışı bilgiler:
- Lepistes türü yüz yıldan daha uzun bir zaman önce keşfedildi.
- Hindistan, lepistes sayesinde sıtmadan kurtuldu.
- Lepistes çeşitleri elliden fazladır.
- Ortalama ömürleri değişkenlik gösterir.
- Lepistes bakımı kolaydır ama dikkat edilmesi gereken önemli noktaları var.
- Akvaryum boyutlarına dikkat etmezseniz ölürler.
- Lepistesler her şeyi yerler ama bazı favori gıdaları vardır.
- Çılgın gibi ürerler.
- Dikkat, kendi yavrusunu yiyebilir.
- Her balık, lepistes ile birlikte yaşayamaz.
Lepistes türü yüz yıldan daha uzun bir zaman önce keşfedildi:
Latince poecilia reticulata olarak bilinen lepistes, Güney Amerika kökenli tropikal bir balıktır. Tatlı suda yaşar ve boyu en fazla 6 cm olur. Lepistesin adı, 1866 yılında keşfedilip İngiltere’ye getirildikten sonra onu inceleyen deniz biyoloğu tarafından verilmiştir. Hem etçil hem de otçuldur. Renkleri değişkenlik gösterir ama erkek olanlar daha canlı renklere sahiptir.
Hindistan, lepistes sayesinde sıtmadan kurtuldu:
[GIPHY:6OYpGGacHfK4l5F0uQ][/GIPHY]
Sıtma, sivrisinekler tarafından insanlara bulaştırılan ölümcül bir hastalıktır. 2014 yılında Hindistan, sıtma ile büyük bir mücadele başlattı ama sonuçsuz kaldı. Son çare olarak sivrisineklerin bol olduğu sulara sürü sürü lepistes bırakıldı. Lepistesler leziz sivrisinek larvalarıyla beslendiler ve böylece yeni sivrisineklerin üremesi durduruldu. Lepistes hareketi olarak adlandırılan bu olay zaman zaman bazı Asya ülkeleri tarafından kullanılmaktadır.
Lepistes çeşitleri elliden fazladır:
- Red mozaik lepistes
- Red tail lepistes
- Full black lepistes
- Yellow tiger lepistes
- Blue grass lepistes
- Koi lepistes
- Panda lepistes
- Moscow lepistes
- Mozaik lepistes
- Kobra lepistes
- Tuksedo ( tuxedo ) lepistes
- Albino Lepistes
- Albino full red lepistes
- Hb yellow pastel lepistes
- Red dragon lepistes
- Hb white lepistes
- Multi Color Guppy lepistes
- Çim lepistes
- Albino lepistes
- Full red lepistes
- Fil kulak lepistes
En popüler lepistes çeşitlerinden bazıları bu şekilde. Bu türlerin popüler olmasının nedeni kolay bulunuyor ve daha rahat bakılıyor olmalarıdır. Bazı nadir lepistes türleri vardır ama bunların hem fiyatları son derece yüksektir hem de bakımları çok daha zahmetlidir. Zaten özel bir ilginiz yoksa öyle her hayvan dükkanına girip de bulamazsınız.
Ortalama ömürleri değişkenlik gösterir:
Lepistelerin ömrü nasıl bakıldığına göre değişiklik gösterebilir. İyi bakılan bir lepistes 2.5 yıl bile yaşayabilir. Tabii donanımlı bir akvaryumda değil de küçük bir fanusta yaşarlarsa, yeterince sosyal değillerse, farklı türde besinler verilmezse çok daha kısa sürede ölebilirler. Yine de bakımı kolay olduğu için kısa sürede ölmeleri zordur.
Lepistes bakımı kolaydır ama dikkat edilmesi gereken önemli noktaları var:
Lepistes bakımı sırasında en çok dikkat edilmesi gereken detay akvaryum suyunun sıcaklığıdır. Akvaryum ısısının sürekli olarak 25 derecede tutulması önerilir. Daha düşük sıcaklıklarda ölmez ama ömrü azalır. Akvaryum ısısının 20 derece altında düşmesi ise lepistesi hasta eder ve kısa sürede ölür. Unutmayın, lepistes Güney Amerika kökenli tropikal bir balık
Lepistes bakımı sırasında diğer bir dikkat edilmesi gereken detay da akvaryumdaki bitkilerdir. Doğal hayatında yaşadığı alanda bol bol bitki bulunduğu için yaşadığı akvaryumun da tabanında bir bitki örtüsü olmalıdır. Özellikle üreyen lepistesler için bitki ve kayaların büyük önemi vardır çünkü yavrunun saklanacak alana ihtiyacı vardır.
Akvaryum boyutlarına dikkat etmezseniz ölürler:
Lepistes küçük bir balık olduğu için küçük bir fanus içinde rahatça yaşayacağını düşünüyor olabilirsiniz ama sağlıklı bir yaşam sürmesi için en az 15 litrelik bir akvaryum kullanmak zorundasınız. Aksi takdirde kendisini bir hapishane hücresinde gibi hisseder ve ölür. Bitkilerin yanı sıra akvaryumda süsler de olmalı çünkü saklanmayı severler ama bu süslerin ona zarar verecek türde olmamasına dikkat etmelisiniz.
Lepistesler her şeyi yerler ama bazı favori gıdaları vardır:
Lepistes balıklar hem etçil hem de otçuldurlar yani ne verseniz yerler ve bu nedenle de beslenmeleri son derece kolaydır. Dikkat edilmesi gereken ise beslenme miktarı ve beslenme sıklığıdır. Düzenli olarak yeterince yem verilmeyen bir lepistes gelişemez, renklenemez ve daha da önemlisi üreyemez.
Su piresi ve artemia gibi protein açısından zengin besinler lepistesler için idealdir. Bunun yanı sıra çiğ sebze de yerler. Bezelye, salatalık, ıspanak gibi sebzelere bayılırlar. Önemli olan besin çeşitliliği sağlamaktır. Tıpkı insanlar gibi zaman zaman sebze zaman zaman et yerlerse gerekli olan tüm vitamin ve mineralleri alırlar.
Çılgın gibi ürerler:
Lepisteslerin libidosu yüksek balıklar olduklarını söylesek yanlış olmaz. Özellikle erkek lepistesler bu konuda oldukça aktif oldukları için bir akvaryumda birden fazla dişi lepistes olması gereken durumlar olabilir.
Çiftleşme sonrası 20 ile 30 gün arasında dişi lepistes yavrular. Evet, lepistesler yumurtlamaz. Canlı olarak doğan yavruların sayısı 200 bile olabilir ama ortalama 50 yavru doğar. Dişi, yavruladıktan kısa bir süre sonra yeniden çiftleşmeye hazır hale gelir. Doğan yavrular yaklaşık 3 ay sonra çiftleşmeye hazır hale gelirler.
Dikkat, kendi yavrusunu yiyebilir:
Lepisteslerin çiftleşmesi için akvaryum sıcaklığının 25 derece olması son derece önemlidir. Sağlıklı sperm ve yumurta üretimi için düzenli ve çeşitli beslenme gerekir. Suyun temiz olması zaten olmazsa olmazdır ama en önemlisi akvaryumdaki bitki ve süslerdir.
Lepistes balıklar doğaları gereği yavrularını yiyebilirler. Bu nedenle akvaryumda bol bol bitki ve süs eşyası olmalıdır ki yavrular saklanıp büyüme imkanı bulsunlar. Bazı akvaryum sahipleri yavruların saklanması için özel alanlar yaparlar ancak akvaryumda yeterince bitki ve saklanma oyuklarına sahip kayalar varsa özel bir alana ihtiyaç yoktur.
Her balık, lepistes ile birlikte yaşayamaz:
[GIPHY:fqRQkNwiNkuOqjn4ZX][/GIPHY]
Büyük bir akvaryum kurma hayaliniz varsa elbette içinde lepistesten farklı balıklar da olacaktır ama lepistesin her balıkla uyum içinde yaşadığını düşünmeyin. Örneğin melek balığı avcı bir tür olduğu için özellikle yavrular için tehdit oluşturabilir. Beta balığı, kiraz barb balığı, neon tetra balığı gibi türler ise beslenme ve yaşam şekilleri benzer olduğu için lepistes ile birlikte huzur içinde yaşayabilirler.
Dünyada ve ülkemizde en popüler akvaryum balıklarından olan lepistesler hakkındaki sıra dışı bilgilerden bahsettik. Lepistes bakımı hakkında da genel bir bilgilendirme yaptık ancak bulunduğu ortama göre bakım şartları değişebileceği için gerekli durumda işin uzmanından yardım alabilirsiniz.