Cumhurbaşkanı Seçim Kanunu’na göre; Muharrem İnce, ilk turda adaylıktan çekilmiş olmasına rağmen oy pusulalarında yer almaya devam etti. Üstelik kendisine verilen oylar da “geçerli” sayıldı.
Seçimlerin ikinci turuna yaklaşırken ise yine benzer bir senaryoyla karşılaşmamız durumunda neler olacağı akıllarda soru işareti bıraktı. Seçimlerin ikinci turunda bir cumhurbaşkanı adayının çekilmesi durumunda uygulanacak prosedür ise ilk tura kıyasla biraz daha farklı.
İkinci tur seçimlerine katılamayan adayın yerine ilk turda en çok oyu alan 3. aday getirilebiliyor. Ama nasıl?
Cumhurbaşkanı Seçim Kanunu’nda seçim sistemi ve uygulanmasıyla ilgili 4. maddede şöyle diyor:
İkinci oylamaya katılmaya hak kazanan adaylardan birinin herhangi bir nedenle seçime katılmaması hâlinde; ikinci oylama, boşalan adaylığın birinci oylamadaki sıraya göre ikame edilmesi suretiyle yapılır. Ancak ikame, geçici sonuçların ilânını takip eden gün saat 17.00’ye kadar yapılabilir.
Yani ilk tur geçici sonuçlarının ilan edildiği gün, Kemal Kılıçdaroğlu veya Recep Tayyip Erdoğan ikinci tur seçimlerine katılamayacağını bildirmiş olsaydı boşalan adaylık koltuğuna Sinan Oğan oturacaktı. Ancak bu durum genellikle iki adaydan birinin vefatı veya yeterliliğini yitirmesi gibi durumlarda uygulanır.
Üstelik geçici sonuçlar açıklandı; bu sebeple adaylardan birinin yarıştan 'şu anda' çekilmesi durumunda referanduma gideceğiz.
Muharrem İnce, oy pusulalarında kalmaya devam etmişti, çünkü adaylıktan çekilmiş olsa bile hala YSK’nın resmi aday listesinde yer alıyordu. Bu sebeple de oy pusulalarında yer almaya devam etti. Nitekim İnce, YSK'nın resmi adayları arasındaydı.
Ancak ikinci tur seçimine günler kala, YSK tarafından geçici sonuçlar açıklanmışken adaylıktan çekilme durumuyla karşılaşırsak yarışta tek başına kalan aday için refendaruma gideceğiz. Böyle bir durumda da kalan tek aday için bu kez "Evet/Hayır" oyu kullanmamız gerekecek.
Peki bu ne anlama geliyor?
Seçimin ikinci turu gerçekleşmeden önce aday sayısının 1’e düşmesi, direkt olarak kalan adayı cumhurbaşkanı yapmaz. İkinci tur seçimleri referandum şeklinde yapılır ve halkın çoğunluğunun “Evet” oyu vermesi durumunda kalan tek aday, yeni cumhurbaşkanı ilan edilir.
Diyelim ki seçimler referanduma gitti ama çoğunluk “Hayır” dedi. Bu kez ne olacak?
Adaylardan birinin çekildiği, diğer adayın referandumda kabul edilmediği senaryoda; cumhurbaşkanlığı seçimi tekrarlanır. Bunun için de referandumun kesin sonuçlarının açıklanmasından 45 gün sonraki pazar günü yeniden seçim düzenlenir.
Muharrem İnce'nin neden oy pusulalarında kalmaya devam ettiğiyle ilgili detaylı bilgi için: