Zaman zaman çeşitli popüler kurgusal karakterlerin farklı toplumlarla ya da kişilerle ilişkilendirildiği oluyor.
Elbette bu karakterlerin Türk kişilerle ya da toplumların Türk toplumlarla ilişkilendirildiği çok oluyor. Bu durum, arada bir de sosyal medyada tartışmalara da neden oluyor.
Bu tartışmaların en yenilerinden biri, Conan'ın Türk oyuncu Yavuz Selekman'dan esinlenildiği iddiası.
Bu gönderide de belirtildiği üzere Selekman'ın Conan'a ilham olduğu ortaya atılmış durumda. Aslında karakter yaratılırken böyle bir şey olmamasına rağmen, çizer Rob De La Torre'nin paylaşımından sonra bir anda "Barbar denildiğinde aklına Türk mü gelmiş?" diyenler ve Conan'ın Türklerden esinlendiğini söyleyenler ortaya çıktı. Peki bu iddialar ne kadar doğru?
Conan'ın çizerliğini de yapmış olan Mahmud Asrar ile bu sorulara cevap aradık.
Conan karakteri ilk olarak Robert E. Howard tarafından 1932 yılında ortaya çıkarılan bir savaşçı, yani Rob De La Torre'den çok daha önce. Hatta Selekman da daha henüz doğmuş değil, doğumuna beş yıl var. Rob De La Torre, Conan hikayelerinin şimdiki çizeri ve her çizer gibi bazı referanslar kullanıyor. Bunlardan biri de Selekman olsa da karakterin orijinal ilhamı olduğunu söylemek mümkün değil.
Tartışmaları başlatan açıklamada imzası bulunan Kanadalı çizer Den Beauvais, "Büyük John Buscema'dan bu yana bana göre günümüzün en iyi Conan çizeri olan Rob De La Torre'nin bir yazısından oldukça etkileyici bir şey öğrendim. Görünüşe göre ikonik Conan yüzü Türk aktör Yavuz Selekman'dan esinlenilmiş.
Bu yüzden bir Google araması yaptım ve bir gün Conan versiyonumu çizersem diye birkaç referans resim kaydettim... İlham almak için kesinlikle Yavuz Selekman'ın görünüşüne ve Rob De La Torre'nin çalışmasına başvuracağım. Teşekkürler Rob!" ifadelerini kullandı.
Konuyla ilgili olarak görüşlerini almak üzere, şu anda Batman & Robin serisi üzerinde çalışan ve daha önce de uzun süre Conan'ın çizerliğini yapan Mahmud Asrar'a ulaştık. Başarılı çizer konuya açıklık getirirken, "Yeni çıkacak olan Conan serisinin çizeri Rob De La Torre yakınlarda bu iletiyi paylaştı. Kendisinin Selekman'dan ilham aldığı doğru diyebiliriz.
Yanlız şunu göz önünde bulundurmak lazım: De La Torre'nin en açık ve en büyük ilham kaynağı eskilerin en büyük Conan çizerlerinden olan John Buscema'dır.
Bundan bir kaç yıl önce John Buscema'nın Conan yorumunun Yavuz Selekman'a çok benzediği üzerine bir ileti gördüm. Sanırım bunun kaynağı da Türkiye'den birilerinin bu benzerliği fark edip YouTube'da bir video hazırlaması.
Özetle tesadüfi bir benzerlik günümüzde kısmen bir ilham kaynağı oldu diyebiliriz." ifadelerini kullandı.
Peki Conan hangi kavimden?
Kurgusal evrenlerde bir topluluk oluştururken yapılabilecek en kolay şeylerden biri gerçek dünyadan ilham almak. Bazı yazarlar bunu lisanssız ürünlerdeki isim değişiklikleri gibi yapıyor olsa da iyi yapıldığında çok iş yapan bir teknik bu. Asrar da konuyla ilgili olarak "Robert E. Howard hikayelerinde gerçek dünyadan ve tarihten açıkça etkilenmiştir. Bu yüzden Conan dünyasında belli topluluklar ve medeniyetler bizimkilere benzerlik göstermektedir. Yine de hayali bir dünya olduğu için herhangi bir medeniyetin alenen gerçek bir medeniyet olduğunu iddia etmek gerçekçi olmaz." diyor.
Gerçekte de bir Kimmer toplumu var ancak bu toplumun Hint-Avrupa kavimlerinden olduğu tahmin ediliyor. Kısmen Anadolu topraklarında da hüküm sürmüş olan Kimmerler, Türklerin Anadolu'ya gelişinden yüzyıllar önce ortadan kaybolmuş bir topluluk. Bugün Çerkeslerin atası olarak düşünülüyorlar.
Bir de bitmeyen "Türkleri Barbar olarak görüyorlar" konusu var tabii.
Sık sık Türklere barbar dendiği ya da kötücül ırkların Türki kavimlerden ya da Türklerden esinlenildiği iddia edilir. Elbette ki Conan da bu iddialardan ayrı tutulan bir karakter değil. Öte yandan Conan evreninde Türklerden ilham alınmış başka bir topluluk olabilir. Asrar'ın belirttiği haliyle "Bu evrende barbarlar (Kimmeryalılar) değişik kaynaklardan esinlenilmiş olsa da kuzeyli bir topluluktur ve Atlantis neslindendirler. Bu konularda uzman olmadığımın altını çizmek isterim ama bildiğim kadarıyla Türkler bu dünyada daha çok Turanlar ile ilintilidir. Hatta bu halk, Vilayet isimli bir içdeniz yakınlarında yaşar. Turanların Proto-Türk kültürlerden etkilenildiğini söyleyebiliriz. Bu yüzden görsel olarak betimlenirken de eski Türk topluluklarına benzetildikleri doğrudur." baktığımızda da Conan evreninde Türklerden etkilenmiş bir topluluk varsa bile bu topluluk Kimmerli barbarlar değil.
Yani Conan'ın ilhamı da barbar kavmi olan Kimmeryalılar da Türklerle -ya da bildiğimiz kadarıyla herhangi bir ırkla- alakalı değil. Sadece şu andaki çizer, referans olarak Selekman'ı kullanmayı tercih etmiş durumda. Milli güreşçi de olan Selekman'ın da daha önce çizgi roman uyarlamalarında yer aldığını hatırlatmış olalım.