Kanın vücudumuz için tıpkı bir makinenin benzini gibi hayati bir öneme sahip olduğunu biliyoruz. Kan deyip geçmeyin, içerisinde kırmızı ve beyaz kan hücreleri gibi pek çok farklı eleman bulunur. İşte bunlardan bir tanesi de platelet olarak da adlandırılan trombositlerdir. Trombositlerimizin dağılım genişliği, PDW testi ile ölçülür ve kan tahlili sonuçlarında PDW değeri olarak karşımıza çıkar.
Trombositler, kanımızda pıhtılaşma başta olmak üzere pek çok önemli göreve sahip oldukları için dağılım genişliklerine yani PDW değerine oldukça dikkat edilmelidir. Normal değerin altında ya da üstünde olması birçok hastalığın habercisi olabileceği gibi bazı hastalıkların birincil nedeni de olabilir. PDW nedir gelin yakından bakalım ve düşüklüğü ile yüksekliği ne anlama gelir tüm detaylarıyla görelim.
Temel bir tanım yaparak başlayalım; PDW nedir?
Platelet Distribution Width, kısaca PDW, Türkçesi ile platelet dağılım genişliği; kanımızda bulunan en önemli elemanlardan bir tanesi olan ve trombosit, kan pulcukları olarak da adlandırılan plateletlerin boyutlarını gözler önüne seren bir kan tahlili değerdir. Trombositler, pıhtılaşma başta olmak üzere kanımızda pek çok farklı görev üstlendikleri için PDW değeri de son derece önemlidir.
Her zaman istenmeyen PDW testi hangi durumlarda yapılır?
[GIPHY:11i03wSzIuNXiw][/GIPHY]
- Vücutta sık sık morarmalar, çürümeler olduğunda
- Beklenmedik yaralanmalarda
- Kan pıhtılaşma sorunlarında
- Sık sık yaşanan diş eti kanamalarında
- Dışkıda kan görülmesi durumunda
- Sık sık yaşanan burun kanamalarında
- Sindirim sistemi kanamalarında
- Regl dönemlerinin çok daha yoğun geçtiği durumlarda
- Cilt altı kırmızı noktacıklar arttığında
- Diyabet şüphesinde
- Bazı kanser türlerinin şüphesinde
- Solunum problemlerinde
- Kardiyovasküler hastalık şüphesinde
- Kemik iliği hastalığı şüphesinde
PDW testi istendiği durumlar ve hastalık şüphelerinden bazıları bu şekilde. PDW her zaman ölçülen bir değer değildir. Hekiminiz listelediğimiz durumlardan birinden şüpheleniyorsa ya da bambaşka bir nedenle trombosit dağılım genişliğinizi öğrenmek isteyebilir. Koldan alınan standart bir kan örneği ile PDW değeriniz ölçülür. Farklı testlerle beraber yapılacaksa önceden hazırlık gerektirebilir.
İdeal PDW değeri kaç olmalı?
Kişinin yaşına, cinsiyetine, sahip olduğu hastalıklara ve kullandığı ilaçlara göre değişiklik gösterse de yüzde 26 ile 65 arasında bir oran yani 9.0 ile 14.0 fL arasında bir değer, ideal PDW değeri olarak kabul edilir.
Farklı belirtilerle ortaya çıkan PDW yüksekliği ne anlama gelir?
[GIPHY:12JNrmZmG7IZtS][/GIPHY]
PDW değerinizin ideal olarak kabul edilen aralık değerinin üzerinde çıkması PDW yüksekliği olarak adlandırılır. PDW yüksekliği kardiyovasküler hastalıkların, farklı kanser türlerinin ve kemik iliği hastalıklarının habercisi olabilir. Vücutta morluklar oluşması, elde ve ayakta titreme, kalp çarpıntısı, burun kanaması gibi durumlar PDW yüksekliğinin en önemli belirtileri arasındadır.
Tamam ama PDW neden yükselir?
- Doğum kontrol hapı kullanmak
- Verem
- Anemi
- Artrit
- Kanser türleri
- Enfeksiyonlar
- Diyabet
- Kalp hastalıkları
- Damar hastalıkları
- Solunum hastalıkları
- Pulmoner emboli
Genel olarak PDW yüksekliğine neden olan hastalıklar ve durumlardan bazıları bu şekilde. Elbette PDW yüksekliği yaşıyor olmanız mutlaka bu hastalıklardan birine sahip olduğunuz anlamına gelmez ama yine de PDW yüksekliği bu hastalıkların habercisi olabileceği için şüphelenilir.
Farklı durumlarla karıştırabileceğiniz PDW düşüklüğü ne anlama gelir?
[GIPHY:xT9IgkwR8wkzvDh68M][/GIPHY]
PDW değerinizin ideal olarak kabul edilen aralık değerinin altında çıkması PDW düşüklüğü olarak adlandırılır. Pek çok farklı nedeni olabileceği için PDW düşüklüğü durumunda farklı testler istenerek bu durumun nedeni ortaya çıkarmak istenir. Halsizlik, ellerde ve ayaklarda soğuma, nedensiz üşüme, baş dönmesi, sinirlilik, unutkanlık, kulak çınlaması gibi durumlar PDW düşüklüğünün en önemli belirtileri arasındadır.
PDW düşüklüğü neden olur?
- Lösemi
- Radyoterapi
- Kemoterapi
- Farklı nedenlerle oluşan pıhtılaşma sorunları
- Aplastik anemi
- Trombositoz
- Düzensiz beslenme
- Farklı virüsler
- Farklı kanser türleri
- Hepatit
- Adet kanamaları
Genel olarak PDW düşüklüğüne neden olan hastalıklar ve durumlardan bazıları bu şekilde. Elbette PDW düşüklüğü yaşıyor olmanız mutlaka bu hastalıklardan birine sahip olduğunuz anlamına gelmez ama yine de PDW düşüklüğü bu hastalıkların habercisi olabileceği için şüphelenilir.
PDW düşüklüğü ve yüksekliği nasıl tedavi edilir?
[GIPHY:8qrmcwwJnW5XaLJQUB][/GIPHY]
Açıkçası ceviz yiyin iyi gelir gibi basit bir yöntemle PDW düşüklüğünü ya da yüksekliğini kendi kendinize tedavi etmeniz her zaman mümkün değil. Öncelikle hekiminiz trombosit dağılım genişliğinizin neden değişikliğe uğradığını bulmalı. Bu duruma neden olan hastalık ortaya çıktığı zaman da buna uygun bir tedavi yöntemi izlenecektir.
PDW düşüklüğünün ya da yüksekliğinin nedenini bilmeden evde kendi kendinize uygulayabileceğiniz bir yöntem yok demek, öylece oturup beklemek zorundasınız demek değil. Sağlıklı beslenin, düzenli egzersiz yapın, bol bol su için, sigarayı bırakın. Yani kendinize iyi bakın, emin olun sağlıklı bir vücuttaki her değer de normal olacaktır.
Peki ne zaman doktora gitmek gerekir?
Hiç kimse evde kendi kendine PDW değerinin düştüğünü ya da yükseldiğini hissedemeyeceği için bu nedenle doktora gitmez. Ancak yüksekliği ve düşüklüğü durumunda ortaya çıkan bazı belirtiler olduğunu söylemiştik. Bunlardan bir ya da birkaç tanesini sık sık yaşamaya başladıysanız mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna giderek muayene olmalısınız.
Kanımızdaki trombositlerin dağılım genişliğini gösteren PDW değeri nedir, düşüklüğü ve yüksekliği ne anlama gelir gibi merak edilen soruları yanıtladık. Anlattıklarımız yalnızca bilgilendirme amaçlıdır. Tüm sağlık konularında olduğu gibi PDW değeriniz hakkında da en doğru ve size özel bilgiyi uzman bir hekimden almanız gerektiğini unutmayın.