Gezegenimiz üzerindeki neredeyse tüm nesnelerin bir fiyatı olsa da Dünya’ya tam olarak bir nesne demek, bir fiyat etiketi belirlemek doğru değil. Ancak Dünya’ya bir fiyat belirleyecek olsaydık bu ne kadar olurdu? Ya da kendimize bir tane Dünya yapsak bize ne kadara patlardı?
Bu fikir aklımızda dönmeye başladıktan sonra araştırdık. Gerçekten de bunu hesaplayan insanlar bulduk. Üstelik bu hesaplamayı yapan isimlerden biri astrofizikçi. Bir gezegen almayı düşünüyorsanız; sizin için en uygun gezegen olan Dünya'yı satın almak için para biriktirmeye başlasanız iyi olur. Zira bu gezegenimizin fiyatı bir hayli cep yakıyor.
Dünya'ya gerçekten paha biçilebilir mi?
Dünya üzerinde sayısız güzelliğe ve tüm bu güzelliklerin toplandığı 9 farklı biyom ile 2 çeşit ekosisteme sahibiz. Hepsi, elbette ki bizim için paha biçilemez çünkü yaşamamızı sürdürmemiz için pek çok ihtiyacımızı Dünya'nın kendi kaynaklarından karşılıyoruz.
Gezegenimize bir fiyat belirlemek istiyorsak; yeryüzünde gördüğümüz ve göremediğimiz her şeyi hesaba katmalıyız. Örneğin finansal varlıklarımızı, sanal varlıkları ve hatta Dünya'nın yaşını bile bu işin içine dahil etmeliyiz. Tahmin edersiniz ki Dünya'nın sadece kendisinin değil, üzerinde taşıdığı pek çok şeyin daha maddi olarak bir karşılığı yok. Bu sebeple Dünya'nın bir fiyatının olması da pek mümkün değil.
Tüm bunların ne kadara mâl olabileceğini araştırırken gördük ki pek çok defa bu konuyla ilgili çalışmalar yapılmış ve farklı isimler Dünya'nın ne kadara mâl olabileceği hesaplamış.
Bu fiyata KDV dahil midir acaba?
Laughlin, Dünya’ya bir fiyat belirlemek için bir dizi kriteri göz önünde bulundurdu ve nihai tahmini 5,5 katrilyon dolar oldu. Peki astrofizikçi Laughlin bu fiyatı neye göre belirledi? Aslında cevabı oldukça açık.
Bir araba satın almadan önce neyine bakarsınız? Yüksek ihtimalle pek çok insan gibi tasarımına, büyüklüğüne, ne kadar yaktığına, kaç yaşında olduğuna, iç mekanına, motoruna vs. bakarsınız değil mi? Greg Laughlin de tam olarak böyle yaptı. Dünya’yı yaşına, sıcaklığına, boyutuna, kütlesine ve doğal kaynaklarına göre fiyatlandırdı. Yani Dünya’yı yalnızca "bir gezegen" olarak, diğer gezegenlerle kıyasladı.
Küresel servetimiz 463,36 trilyon dolar.
İsviçre merkezli yatırım bankası Credit Suisse, 16 yıldır her yıl yayımladığı Küresel Servet Raporu'yla finansal ve finansal olmayan tüm varlıklarımız hakkında tahminde bulunuyor. Geçtiğimiz yılki rapora göre ise Dünya üzerinde 463,6 trilyon dolarlık bir servet yatıyor.
Hatta insanlığın bedeli bile belli.
Richard A. Posner, Risk and Response (Risk ve Tepki) isimli kitabında Relavistik Ağır İyon Çarpıştırıcısı için maliyet - fayda analizi yaptı. Ancak bu analizi yaparken çarpıştırıcının insanlığın sonunu getirme ihtimalini de göz önünde bulundurmak gerekiyordu.
Posner da bu sebeple olası felaket senaryosunda insanlığın yok olma olasılığının maliyetini hesapladı. Böylece insanlar için riskin ne kadar büyük olduğunu görebilecekti. Greg Laughlin gibi Dünya’nın yaşanabilirliğini, kütlesini ve diğer özelliklerini değil; “insan ırkının bedelini” düşündü.
Dolayısıyla çok daha yüzeysel bir sonuç ortaya çıktı: Her bir insan hayatı için 50 bin dolar. Bu da yaşayan ve yaşayabilecek tüm insanlar için toplam 600 trilyon dolarlık bir maliyet anlamına geliyordu.
Posner’ın yaptığı bu hesaplamaya sinirlendiyseniz, yalnız değilsiniz. Kitabının yayımlanmasının ardından bu cümleleri nedeniyle epey tepki topladığını söyleyebiliriz. Zira insan hayatına bir bedel biçilemeyeceği açık. Kendisi de bunun kaba ve gerçek dışı bir hesaplama olduğunu elbette kabul ediyor. Ancak bize de hesaplamamızda gereken son faktörü vermiş oluyor. Zira insansız bir Dünya düşünemiyoruz.
Öyleyse tüm bu rakamları toplarsak, Dünya'nın tamamının fiyatını bulabilir miyiz?
Dünya'ya yalnızca gezegen olarak bakmak da üstünde yaşayan insanlar üzerinden bir hesaplama yapmak da doğru değil. Zaten başlı başına Dünya'ya bir fiyat belirlemek de yanlış. Ancak madem başladık, o zaman Dünya'nın tamamına ne kadar ödeyeceğimizi de hesaplayalım dedik.
Greg Laughlin bize, Dünya'nın gezegen olarak ne kadar ettiğini söylemiş. Credit Suisse, Dünya üzerindeki finansal ve finansal olmayan varlıklarımızın değerini; Richard A. Posner ise her -ne kadar hoş karşılanmasa da- insanlığın bedelini söylemiş.
Dolayısıyla tüm bu sayıları toplarsak bütünüyle Dünya'nın ne kadar fiyat etiketine sahip olabileceğini tahmin edebiliriz. Bu da yaklaşık 7,1 katrilyon dolar yapar.
Bu kadar paramız olsaydı, Dünya’yı satın almamız mümkün olur muydu?
Tabii ki yine de mümkün olmazdı. Zaten gezegenimiz üzerinde henüz bu zenginliğe ulaşmış bir insan yaşamıyor. Sanıyorum ki Dünya üzerinde bu kadar büyük servete sahip biri olsaydı; Dünya'nın sahibi gibi bir şey olurdu. Zira insanlığın başından bu yana "güç" algısı sürekli değişmiş olsa da şimdilerde güç, pek çok insan için "para" anlamına geliyor. Bu kadar büyük bir para da çok daha büyük bir güç getirirdi.
Belki de paralel evrende Dünya’yı gerçekten satın almış çok daha zengin bir Elon Musk olabilir. Ancak bildiğimiz Dünya'da böyle bir şey pek mümkün görünmüyor çünkü Elon Musk'ın serveti bile 164 milyar dolar. Yani üzerinde hiçbir şey olmayan, bir tane Dünya satın alabilmek için bile yaklaşık 33.536 Elon Musk serveti gerekirdi.
Nitekim Dünya özel bir mülk değildir. Satın almak veya satmak da bu sebeple mümkün değil. (Paralel evrendeki Elon Musk hariç, onun ne yapacağı belli olmaz.)