Barbie'ye Rakip Türk Oyuncağı "Fatoş"un Bilinmeyen Hikâyesi: Artık Neden Üretilmiyor?

Oyuncaklar hiç şüphesiz şimdilerin çocukları için olduğu gibi geçmişte de bir hayli kıymetliydi. Peki sizi 90’lı yılların sonları ve 2000’lerin başına götürsek ve Fatoş oyuncaklarına doğru bir zaman yolculuğu yapsak?

Barbie’ye rakip olarak görülen ve birbirinden farklı renk ve figüre sahip Fatoş oyuncaklarının adını anmak bile, belki bazılarımızın “Hey gidi eski günler!” demesi için yeterli bir sebep.

Peki bu oyuncaklara ismini veren neydi, nasıl ortaya çıktılar ve aramızdan hangi sebeple ayrıldılar? Gelin biraz eskilere gidelim.

Fatoş bebeklerin ortaya çıkış hikâyesi, aslında bir hayli ilgi çekici.

Bir yaşındaki oğluna doğum gününde oyuncak bir kedi hediye edilen Fatoş İnhan, oğlunun bu oyuncak karşısında korkuya kapılmasına ve hüngür hüngür ağlamasına bir hayli içerler. Elbette bu olayın yaşandığı 1970’ler Türkiye’sinde piyasaki oyuncak çeşitliliği oldukça azdır. Acaba bu kedi neye benziyordu da zavallı çocuğu güldüreceği yere ağlatmıştı?

Bu yaşanandan sonra anne Fatoş İnhan, kendi oğluyla birlikte tüm çocukların daha sevimli oyuncaklara ihtiyacı olduğunu düşündü ve bu konuda bir şeyler yapmaya karar verdi. Tüm çocukların yüzünü güldürebilecek, yumuşacık oyuncaklar…

Fatoş İnhan bir zamanların çocukluğuna yön vereceğinden habersiz, pamuk ve kumaşları bir araya getirerek denemelerine başladı.

Çeşitli oyuncaklar dikmek için eşinin kiraladığı ofise yerleşti ve annesinin dikiş makinesiyle çalışmalara başladı. Diktiği oyuncaklardan ilkine “Tonton” adını verdi. Bu oyuncak kavuniçi renginde, oldukça ufak ve bir hayli yumuşak bir ayıydı. 

Tonton isimli oyuncak, Fatoş oyuncaklarının ilk sermayesi oldu ve bu ayıyı birbirinden sevimli ve rengarenk köpekler, kediler, filler, tavşanlar, eşekler ve bebekler takip etti. Fatoş İnhan bu oyuncaklarla oğlunun yüzünü güldürebildiği için bir hayli mutlu, diğer çocuklara da bir umut olabileceği düşüncesiyle oldukça heyecanlıydı.

O zamanlar bu oyuncaklar bir marka adı altında herhangi bir isme sahip değildi ve Fatoş İnhan, eşinin önerisiyle bu tasarımlara “Fatoş oyuncakları” adını verdi.

Bu esnada oyuncaklara rağbet oldukça fazlaydı ve yavaş yavaş “Fatoş Oyuncak” adı altında mağazalar açılmaya başladı. İşler gün geçtikçe yolunda gitti ve tarihler 1990’ı gösterdiğinde Fatoş oyuncakları, en çok aranılan ve talep gören bir marka haline geldi.

Oyuncak sektöründe adeta bir dev haline gelen Fatoş İnhan, aslında o zamanlarda da oldukça ünlü Barbie bebeklerin Türkiye için üretim lisansını bile almayı başarmıştı. Türkiye’nin ilk Barbie’sini de Lady isimli bir bebekle bize tanıttı. Özetle Fatoş İnhan’ın oyuncak sevgisi ve yaratıcılığı sayesinde, Türk oyuncakçılığının altın çağı yaşandı.

Ancak her güzel şeyin bir sonu olduğu gibi 2001 yılında Fatoş oyuncakların sonu gelmişti.

Oysa Fatoş İnhan bu sondan çok kısa bir süre önce, dünyanın 40 girişimci kadınından biri seçilerek ödüllendirilmeye layık görülmüştü. Ne yazık ki 30 yıllık efsane oyuncakçılık girişimi, Çin tarafından ülkeye ithal edilmeye başlanan oyuncaklar sebebiyle bitti. 

Halk bu Çin oyuncaklarının kalitesiz olduğunun farkında olsa da ucuz fiyatlı oluşlarına kanmıştı ve Fatoş oyuncaklarına talep, oldukça azalmıştı. Fatoş oyuncakları bünyesinde çalışan 300 oyuncak üreticisi, imalatının sonuna geldi. 

Hiç şüphesiz 2000’li yıllarda çocukluğunu yaşayanlar, Fatoş oyuncaklarını gördüğünde veya duyduğunda duygulanmaktan kendini alıkoyamaz. Şimdilerde oldukça nadir karşılaşsak da, gelin arabalarına süs olsun diye oturtulan ve salon vitrinlerinin en özel köşesinde sergilenen Fatoş oyuncaklar, her daim aklımızın bir köşesinde kalacak… 

Kaynaklar: Eyüp Oyuncakçısı, Oğuz TopoğluSalt Online