İptal Edilen Altın Portakal Film Festivali'nde Yaşananları Tek Tek Anlattık: "Kanun Hükmü", Neden Bu Kadar Tartışma Yarattı?

7-14 Ekim tarihleri arasında 60'ıncısı düzenlenmesi planlanan Antalya Altın Portakal Film Festivali iptal edildi. Karar, Ulusal Belgesel Yarışması'nın filmlerinden olan ve Nejla Demirci'nin yönetmenliğini üstlendiği 'Kanun Hükmü' adlı belgesel ile ilgili yaşanan kriz gündemi sırasında geldi.

'Kanun Hükmü’ adlı belgesel filmin, festival komitesi tarafından yarışmadan çıkarılmasıyla birlikte başlayan krizde, jüri üyelerinden sonra yönetmenler de festivalden çekilmişti.

Son olarak festivalin jüri başkanı Demet Akbağ’ın istifa etmesi, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Bakanlığı’nın festivale olan desteklerini çekmesi, olayın daha da büyümesine yol açtı. Bugün ise Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, festivalin iptal edildiğini duyurdu.

'Kanun Hükmü' filmiyle ilgili kaosa kronolojik olarak bakalım…

Aslında her şey Nejla Demirci’nin 'Kanun Hükmü’ adlı belgesel filminin, festival komitesi tarafından yarışmadan çıkarılmasıyla başladı.

Filmin, yarışmadan çıkarılmasının ardından jüri üyeleri, bu tavrı “sansür” olarak nitelendirdi ve ‘Kanun Hükmü’nün yarışmaya tekrar alınması şartıyla görevlerine döneceklerini açıklayıp rest çektiler.

Demet Akbağ, Ayşegül Aldinç, Onur Saylak, Özcan Alper, Mehmet Günsür, Ali Ağa, Sema Kaygusuz, Behiç Ak, Zeynep Dadak, Deniz Tortum, Elif Refiğ, Hazar Ergüçlü, Paolo Bertolin, Ali Ercivan, Hakan Bıçakçı, Anna Maria Aslanoğlu, Ezel Akay, Engin Palabıyık, Senem Erdine ve Ahmet Gürata, ortak bir açıklama yaptı:

"Ülkemizin en köklü film festivalinde Nejla Demirci'nin 'Kanun Hükmü' belgeselinin ani bir kararla yarışma programından çıkarılmasını şaşkınlık ve üzüntüyle karşıladık.

Filmlerde suç unsuru arayan bu bakışı ve sansür yaptırımının normalleşmesini kabul etmiyoruz. Yıllardır süren Antalya Altın Portakal Film Festivali geniş bir mutabakatla topluma aittir. Demokratik ilkelerden, ifade özgürlüğünden ödün veremez. Bu bağlamda sanatçılar için güvenli bir alan olmaya devam etmesi yaşamsaldır. Jüri üyeleri olarak bizler de meslektaşlarımızla yan yana durmayı görev biliyoruz.

Aşağıda imzası bulunan jüri üyeleri olarak, 60. Antalya Altın Portakal Film Festivali'ndeki görevimizi, 'Kanun Hükmü' filminin Belgesel Yarışma seçkisine geri alınmasıyla yerine getirebileceğimizi kamuoyuna duyururuz."

Peki, 'Kanun Hükmü' neden sakıncalı bulundu? İlk önce buna bir açıklık getirelim.

İddialara göre, ‘Kanun Hükmü'nde mağduriyet algısı üzerinden FETÖ terör örgütünün propagandası yapılıyordu. 15 Temmuz’un itibarsızlaştırılması ve sanatın bir provokasyon unsuru olarak kullanılması iddiaları da 'Kanun Hükmü' belgeselinin sakıncalı bulunmasının sebeplerindendi.

Şimdi kaosa kaldığımız yerden devam edebiliriz… Festivalin jüri üyelerinin çektiği restten sonra filmleri yarışacak olan yönetmenler de festivalden çekildi.

Filmleri yarışmalara seçilen yirmi sekiz yönetmenden yirmi yedisi ortak bir açıklama yaparken yönetmen Zeki Demirkubuz ise bağımsız bir açıklama yaptı ve "Sadece canım bildiriye imza atmak istemedi, mevzu bu." dedi.

Bu gelişmelerin ardından akıllarda “Antalya Altın Portakal Film Festivali gerçekleşecek mi?” sorusu varken Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, festivali gerçekleştireceklerini dile getiren bir açıklama yaptı.

"Son 4 yıldır olduğu gibi, Antalya Büyükşehir Belediyesi filmlerin ve kurulan hayallerin büyümesi için festival süresi boyunca sadece ve sadece ev sahipliği görevini üstlenmektedir. Bu ev sahipliği uluslararası bir festival olan Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin bağımsızlığı ve özgür yapısı için kritik bir öneme sahiptir.

Ulusal ve uluslararası faaliyetlerimizle; Antalya'mıza ve sinemaseverlere verdiğimiz sözü tutarak, çalıştığımız her alanda olduğu gibi sinema emekçilerinin gayretlerine daima destek olacağız.

Cumhuriyetimizin 100'üncü yılında festivalimizin 60'ıncı yılını kutlarken Antalya Altın Portakal Film Festivali’ni daha da ileriye götürmek için aynı azim ve kararlılıkla çalışmaya devam edeceğiz."

Antalya Altın Portakal Film Festivali'nin yönetmeni Ahmet Boyacıoğlu da bir açıklama yaptı ve 'Kanun Hükmü'nün yarışmaya geri alındığını dile getirdi. Ancaaak...

Festivalin destekçilerinden olan Kültür ve Turizm Bakanlığı, filmin tekrardan seçkiye dahil edilmesine tepki gösterdi ve festivalden çekildi. Bakanlık şöyle bir açıklama yaptı:

“Böylesi önemli bir festivalde, sanatın gücü kullanılarak mağduriyet algısı üzerinden FETÖ terör örgütü propagandası yapılmasına vesile olunması son derece üzücüdür.

“Bakanlığımız, aziz milletimizin 15 Temmuz’da verdiği destansı mücadelesinin itibarsızlaştırılması, sanatın provokasyon unsuru olarak kullanılması çabasının bir parçası olmayacaktır. Bu sebeple Antalya Altın Portakal Film Festivali’nden çekilmiş bulunuyoruz.”

Kültür ve Turizm Bakanlığının festivalden çekilmesinin ardından Gençlik ve Spor Bakanlığı da Antalya Altın Portakal Film Festivali'nden desteğini çekti.

Bakanlık, "Antalya Altın Portakal Film Festivali'nde, belgesel yarışması bölümündeki 'Kanun Hükmü' adlı belgeselde mağduriyet algısı üzerinden FETÖ terör örgütü propagandası yapılması nedeniyle Antalya Altın Portakal Film Festivali'nden desteğimizi çekmiş bulunmaktayız" ifadelerini kullandı.

Boyacıoğlu'nun 'Kanun Hükmü' belgeseli, festivalden tekrar çıkarıldı. Demet Akbağ, bu duruma tepki göstererek Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması jüri başkanlığı görevinde istifa etti.

Akbağ, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Bir hafta boyunca sinema konuşmak ve sinemayla iç içe olmak için kabul ettiğim, Antalya Altın Portakal Film Festivali - Ulusal Uzun Metraj Film Yarışması jüri başkanlığı görevimden ayrılıyorum" açıklamasını yaptı.

'Kanun Hükmü' belgeselinin yönetmeni Nejla Demirci de bakanlıkların yaptığı açıklamalara tepki gösterdi:

Demirci, ilgili kurumlardan ve açıklama yapan bakanlardan belgeseli izlemelerini rica etti...

60. Altın Portakal Film Festivali iptal edildi

Antalya Büyükşehir Belediye Başkanı Muhittin Böcek, X (Twitter) üzerinden festivalin iptal edildiğini duyurdu. Böcek, açıklamasında şu ifadeleri kullandı:

"Değerli sinemaseverler, kıymetli hemşehrilerim;

Antalya Büyükşehir Belediyesi olarak özüne döndürdüğümüz, yıllara meydan okumuş, Antalya’mızın ve ülkemizin en önemli markalarından biri olan ve 7-14 Ekim tarihleri arasında yapmayı planladığımız Antalya Altın Portakal Film Festivali’mizi bizim dışımızda oluşan ve oluşturulan süreç sebebiyle iptal ettiğimizi tüm sinemaseverlere üzülerek bildiriyorum. Şahsıma ve belediyemize malum film üzerinden isnat edilen suçlamaların tamamını da gerçek muhataplarına aynen iade ediyorum.

Kamuoyuna saygılarımla."

İptal edilen Antalya Altın Portakal Film Festivali'ne damgasını vuran 'Kanun Hükmü' belgeseli ile ilgili son gelişmeler böyle.

Bakalım ilerleyen günlerde neler olacak?