Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), bugün “Dezavantajların Kuşaklararası Aktarımı” isimli bir rapor yayımladı. İlk kez haber bülteni olarak yayımlanan ve 2023'e ait olan sonuçlar; ekonomik durum ve eğitim durumu gibi faktörlerin bir bireyin hayatı üzerindeki etkilerini gözler önüne seriyor.
Çalışma, Avrupa Birliği ülkeleri ile aynı dönemde “Gelir ve Yaşam Koşulları Araştırması” ile birlikte uygulandı. Amacı ise 25-59 yaş grubunda olan fertlerin durumu ile kendileri 14 yaş civarında iken ebeveynlerinin durumunu karşılaştırmak.
Annesi yükseköğretim mezunu olanların %83,5’i yükseköğretim mezunu
Verilere göre kendisi 14 yaş civarında iken annesi yükseköğretim bitirmiş olan kişilerin %83,5’i yükseköğretimden mezun olmuş. %2,7’sinin lise altı, %13,7’sinin lise ve dengi kurumlardan mezun olduğu görülüyor. Babası yükseköğretim mezunu olanlara baktığımızda ise %79,5’inin yükseköğretim, %16’sının lise ve dengi, %4,4’ünün ise lise altı seviyeyi bitirdiğini anlıyoruz.
Annesi veya babası lise altı eğitim seviyesini bitirenlerde ise tam tersi bir durum mevcut. Annesi lise altı bir seviyeden mezun olanların %56,3’ü lise altı mezunu. Babası öyle olanların ise %60’ı lise altı bir seviyeden mezun. Bu kişilerde yükseköğretim mezunu olanların oranı ise sırasıyla %21,9 ve %18,4. Veriler, eğitim seviyesinin kuşaklararası aktarımına çok güzel bir örnek.
Geçmişte maddi durumu çok kötü olanların %25’i şu anda en düşük gelir grubunda
Ailenin maddi durumuyla ilgili verilere de bakalım. Kendisi 14 yaş civarında iken maddi durumu “çok kötü” olanların %16,5’i şu anda en yüksek gelir grubuna girmiş. Bunların %25,5’i ise en düşük grupta kalmış. Tam tersi, küçükken durumu iyi olanların ise yarısına yakını (%40,6) en yüksek gelir grubunda yer alıyor. Bu kişilerden en düşük gelir grubunda yer alanların oranı ise %7,6.
Küçükken ev sahibi olanların %57,7’si şu an da ev sahibi
14 yaş civarındayken ailesi “ev sahibi” olan kişilerin %57,7’si, yani büyük çoğunluğu şu anda da kendi evine sahip. Kirada oturanların tahminî oranı ise %26,3. Küçükken kirada oturanlarda ise ev sahibi olma oranı %40. Hâlâ kiracı olanlarınki ise %47,7.
Tatile gidemeyen hâlâ gidemiyor
14 yaşındayken tatile gidemeyenlerin %69,1’i hâlâ tatile gidemiyor. Bunun nedeni ise maddi yetersizlik. Küçükken gidebilenlerin %59’unun günümüzde de gidebildiğini görebiliyoruz.
Küçükken et, tavuk balık yiyenlerin %27’si günümüzde bu gıdaları karşılayamıyor
Son olarak küçükken et, tavuk ve balık yiyebilenler karşılaştırıldı. Sonuçlarda, 14 yaşındayken bu gıdaları yiyenlerin %72,4’ünün günümüzde iki günde bir olmak üzere bu yemeklerin masrafları karşılayabildiği ortaya çıktı. %27,6’sının ise hiç karşılayamadığı belirlendi.
TÜİK'in "Dezavantajların Kuşaklararası Aktarımı" çalışması ile ilgili bültenine buradaki bağlantı üzerinden ulaşabilirsiniz.
Türkiye'de Enflasyon Eksilerde Olsaydı Neler Olurdu? "Fiyatlar Düşerdi, Ne Güzel Olurdu!" Diyorsanız Yanılıyorsunuz