Savaş Pilotlarının, Uçuş Esnasında Saniyeler İçinde Bayılmasının Ardında Hangi Sebepler Var?

Savaş pilotlarının uçuş sırasında bayılma ihtimallerinin olduğunu biliyor muydunuz? Kulağa oldukça tehlikeli geliyor öyle değil mi? Ancak böyle bir risk gerçekten mümkün.

Peki bunun sebebi nedir? Savaş pilotlarının uçuş sırasında birdenbire bayılmasının nasıl bir açıklaması olabilir?

Gelin, sebebini anlatalım

Böyle bir şeyin gerçekleşmesi elbette oldukça korkutucu bir durumdur.

Çünkü bir felaketin olasılığı katlanarak artar. Savaş pilotları, vücutlarını yüksek G kuvveti değerlerine maruz bırakır ve bu da vücutları üzerinde tehlikeli etkilere yol açabilir. İşte sonuçların uç örnekleri arasında da pilotların, uçuş sırasında bayılmaları yer alır.

Buna G-LOC veya yer çekimi kaynaklı bilinç kaybı ismi verilir. G-kuvvet, yer çekimi kuvvetinin eş değeri veya ivmenin ya da Dünya’nın yer çekimi etkisinin bir ölçüsüdür.

Örneğin sürüş sırasında aniden hızlanırsanız, koltuğa birdenbire geriye doğru itilirsiniz. Diğer taraftan, sert frenlemede de direksiyona yani öne doğru itilirsiniz. Bu, G kuvvetinin eylem hâlidir.

Ayrıca G kuvvetleri yalnızca ileri ve geri yönlerle sınırlı değildir. Cisim her yöne doğru ivmelenebilir. 

Savaş pilotları havadayken doğal olarak hızlanırlar ve 3 farklı G kuvvetini deneyimlerler. Pilotlar üzerinde etkili olan G kuvvetleri; doğrusal, radyal ve açısal olarak sınıflandırılır. 

Doğrusal G kuvvetleri, düz bir çizgideki hız değişikliklerine karşılık gelirken radyal G kuvvetleri, yön değişikliklerinden kaynaklanır. Radyal G kuvvetlerine bir örnek, keskin dalışlar ve dönüşlerdir.

Açısal G kuvvetleri hem yön hem de hız değişikliklerinin birleşimi sebebiyle deneyimlenir. Öte yandan G kuvvetinin etkisi en çok vücudun hareket eden kısımlarında hissedilir. Pilotlar koltukla bağlı olsalar bile organları ve vücut sıvıları hâlâ içeride çalkalanabilir.

Sonuç olarak G kuvvetlerinin etkisi esas olarak bu organlar ve maddeler üzerinde hissedilir. Bu da vücudu olumsuz etkiler. Bu sebeple pilotlar görüşte azalma, bayılma, kalp atış hızında ve kan basıncında artış yaşarlar. 

Kaynaklar: Business Insider, Pilot Teacher, Science ABC

İlginizi çekebilecek diğer içeriklerimiz: