Yalan Makineleri Nasıl Çalışıyor?

Yalan makineleri, özellikle suç temalı filmlerde ve dizilerde çok sık karşılaştığımız bir şey. Eminiz birçoğunuz, “Nasıl biliyor ya?” diye düşünmüşsünüzdür.

Nabız, terleme, solunum, kan basıncı gibi faktörlerin sensörlerle ölçüldüğü bu ilginç cihazın tam olarak nasıl çalıştığına ve gerçeklik payına daha yakından bakalım.

Poligraf testine sokulan kişi, sensörlerle donatılıyor.

[GIPHY:r9g8cVNscWlah7rixX][/GIPHY]

Yalan makinesinde sorular sorulacak kişiye en az 4 tane sensör takılıyor. Sensörlerden gelen çoklu sinyallar, grafik şeklinde kaydediliyor ve sensörler genellikle şu parametreleri kaydediyor:

Solunum hızı
Nabız
Kan basıncı
Terleme

Kimi zaman kol ve bacak hareketleri gibi parametreler de dahil ediliyor.

Bilirkişi tarafından yorumlanıyor.

[GIPHY:wOsBRp8WvkFut0J9Qf][/GIPHY]

Test sırasında ve sonrasında, bilirkişi grafiklere bakıyor, grafikteki değişiklikleri analiz ediyor. Hızlı kalp atışı, yüksek kan basıncı, artan terleme gibi değişikliklere bakarak kişinin yalan söylediği tespit ediliyor.

Yalan testi, %100 doğruluk demek değildir.

[VIAIMAGE][IMAGE:/images/editor/default/0004/59/6ed95c5d638fc1e3b7ad75b3c47486f7ed866715.jpeg][/IMAGE][VIA:Temsili Görsel][/VIA][/VIAIMAGE]

Yalan testinin doğruluk oranı %96'lara kadar çıkıyor ancak hem bu testi yanıltmanın yolları var hem de hata payı riske atılamaz. Bu nedenle sadece yalan makinesinin sonucuyla bir kişi hakkında yargıya varılamaz.

Sonuçta bir kişi masum olsa bile suçlanmanın getirdiği gerginlikle stresli olabilir ve bu da kalp atış hızı, terleme, kan basıncı gibi faktörleri değiştirebilir.

Bunun yanı sıra eğer kişi, psikolojik faktörlerden dolayı söylediği yalana kendi de inanıyorsa yalan makinesinde doğru cevap verdiği çıkacaktır.

Cameron Todd Willingham davasında, bir kundaklama sebebiyle yalan makinesine tabi tutularak ölüm cezası verilmişti fakat daha sonra delillerin yetersiz olduğu ortaya çıkmıştı.