İnsan beyni o kadar gizemli bir yapıya sahip ki, yıllardır onu anlamaya çalışıyoruz. Yapay sinir ağları üretebildiğimiz bir dönemde onları kontrol edecek kadar karmaşık işlemcileri üretmenin yolu da, beynin çalışma prensiplerini anlamaktan geçiyor.
Los Angeles Üniversitesi'nden bir araştırmacı ekibi bu ay Science dergisinde yayınlanan yakın tarihli bir araştırmayı gözler önüne seriyor. Beynin iç işleyişi hakkında yeni bilgiler ortaya çıkaran çalışama, öğrenme eyleminin nasıl gerçekleştiğine ilişkin bildiklerimizi kökten değiştirebilir.
Çalışma, “dendritler” olarak adlandırılan nöronların belirli bir bölümüne odaklanıyor. Dendritler, “soma” olarak adlandırılan, yuvarlak hücrelerin gövdelerine bağlı dal şeklinde uzun yapılardır. Dendritlerin bu araştırma yapılana kadar, sadece elektriksel aktivitenin aktarılmasını sağlayan sinir kanalları olarak görev aldıkları düşünülüyordu. Araştırmalar dendritlerin sanılandan daha fazla elektirik akımını taşıdığını ve hatta ürettiklerini ortaya koydu. Bir başka deyişle bu, daha hızlı ya da daha fazla öğrenmeye müsait bir ortamın varlığına işaret ediyor.
Beyni Anlamak:
Sinirbiliminin temel inançlarından birisi, nöronların bir dijital cihaz mantığında çalışıyor olmalarıdır. Araştırmanın yazarı Mayank Mehta yaptığı konuşmada, "Bu sonuçlar dendritlerin tamamen dijital bir cihaz gibi davranmadığını gösteriyor. Dendritler sabit olmayan analog dalgalanmalar üretiyorlar. Bu bilim dünyasının son 60 yıldır inandığı gerçekleri yıkıyor” sözlerine sarf etti.
Dendritlerin sinir dokusunun yüzde 90'ından fazlasını meydana getirdiği düşünüldüğünde ve yeni elde edilen verilere göre beynimizin sanılandan 100 kat daha fazla kapsiteye sahip olduğu sonucuna ulaşılıyor.
En nihayetinde bu araştırma, tıp uzmanlarının nörolojik rahatsızlıkların tedavisinde yeni yollar geliştirmesine yardımcı olacaktır. Bundan da önemlisi çalışma, öğrenme eyleminin gerçekten nasıl meydana geldiğini daha çok anlamamızı sağlayacak.