Akıllı telefonlar, dikkate değer bir mühendislik harikalarıdır. Küçük bir kutunun içine yarım düzineden daha fazla alet sığdırabiliyorlar. Bu cihazların çoğunun başarılı olmasındaki en önemli etkenler, sahip olduğu sensörleriydi. Neredeyse tüm cihazlarda, diğerlerine nazaran daha az da olsa, bir takım sensörler bulunur. Ancak bu sensörler nelerdir ve nasıl çalışırlar?
Telefonunuz, adımlarınızı nasıl sayıyor? GPS, internet verisi kullanıyor mu? Sizin için iyi sensörler hangileri?
İşte akıllı telefonlarda bulunan sensörler ve onların çalışma prensipleri:
İvme ölçer
İvme ölçer, eksen tabanlı hareket algılama özelliğini kullanır. Ayrı bir giyilebilir cihaz dahi almadan, telefonunuzdan, adımlarınızı izleyebilmenizi sağlar. Ayrıca artan sanal gerçeklik için büyük bir önem taşıyor.
İvme ölçer, araba ile yolculuk yaptığınız süre zarfında hareket haline olduğunuzu anlar. Örneğin bu esnada Snapchat'e girer ve bitmolojiye tıklarsanız, minik bir araba simgesi bulabilirsiniz. Üstelik bunu başka uygulamalar da kullanabilir.
Sensörün kendisi, hızlandırıcı kuvvetler nedeniyle gerilmiş olan mikroskopik kristal yapıları da içeren diğer sensörlerden oluşur. Ivmeölçer daha sonra telefonunuzun ne kadar hızlı hareket ettiğini ve hangi yöne işaret ettiğini bulmak için kristallerden gelen voltajı yorumlar. Bu sayede de telefonlardaki en önemli sensörlerden biridir.
Jiroskop
Jiroskop, telefonunuzun yönünü anlama konusunda ivme ölçere yardımcı olur. Ayrıca 360 derece çekilen fotoğrafların da etkileyici görünmesini sağlar.
Telefonunuzda bir yarış oyunu oynuyorken, ekranı yönlendirdiğinizde ivme ölçer yerine jiroskop algılar. Sonuçta ivme ölçerin çalışması için gerekli bir neden yok ve sadece küçük hareketler yapıyorsunuz.
Jiroskoplar telefonlara özel değildir. Uçaklarda ve kameraların sabit tutulmasında da kullanılır.
Eski jiroskoplar, çok daha büyüktü ve şimdikiler telefonun içine sığabilecek kadar küçükler. İlk MEMS (Mikro-Elektro-Mekanik Sistemler) jiroskopları, iPhone 4 ile karşımıza çıktı.
Manyetikölçer
İsminden de belli olduğu üzere manyetik alanları ölçüyor ve voltaj çıktısını telefona ileterek Kuzey'in hangi tarafta olduğunu gösteriyor.
Apple Haritalar'da veya Google Haritalar'da pusula moduna girip çıkarsanız, haritanın hangi yönde olması gerektiğini belirlemek için manyetikölçer çalışmaya başlar. Ayriyeten diğer pusula uygulamaları da manyetikölçerden yararlanır.
Manyetikölçer, genelde metal dedektörlerinde bulunur. Zira bunlar manyetik metalleri algıladığından, akıllı telefonunuzda metal dedektörü uygulamalarıyla, manyetikölçeri kullanabilirsiniz.
Bununla birlikte sensör, harita uygulamalarında tek başına çalışmaz ve GPS'ten destek alır.
GPS
GPS (Global Positioning System) sayesinde yerimizi kolay bir şekilde öğrenebiliriz. Telefonlardaki GPS üniteleri, dünyanın neresinde olduğumuz konusunda bizleri bilgilendirmek adına sinyallerini uydudan alır. GPS sinyaliyle bir nokta bulunurken, internet verileriniz kullanılmaz. Ayrıca telefon sinyalinizi kaybetseniz dahi, yerinizi hala görebilirsiniz.
GPS birden fazla uyduyla bağlantı kurduğu için bulunduğunuz yeri bulma konusunda sıkıntı yaşamaz. GPS, verilerinizi tüketmez ancak bataryanızı oldukça tüketir.
Akıllı telefonlarımızda GPS üniteleri bazı durumlarda hücresel veriden de yardım alarak daha doğru bir konum bulmak üzerine çalışır.
Listenin en iyileri
Akıllı telefonlar çok fazla sensör vardır ancak bu sensör en önemlilerinden biridir. IPhone da dahil olmak üzere pek çok telefonun hava basıncını ölçen bir barometresi vardır ve bu barometre, hava değişimlerini tespit etmekten bulunduğunuz yüksekliği hesaplamaya kadar her şey için yararlıdır.
Yakınlık sensörü, genellikle cihazın ön-üst kısmında bulunur. Telefon görüşmesi sırasında telefonu kulağınıza götürdüğünüzde ekranın kararmasının nedeni de budur.
Ortam ışığı algılayıcısı da odadaki ışığı algılayarak telefon ekranının parlaklığını optimum düzeyde tutar ve gözlerimizin rahat etmesini sağlar. Ayrıca herhangi bir uğraş da gerektirmez.
Telefonların içindeki diğer teknolojik parçalar gibi bu sensörler de git gide küçülmekte ve işlevleri artmakta. Dolayısıyla 5 yıl önceki GPS sistemiyle şimdikinin doğruluk oranları aynı olmayacaktır.