Stephen Hawking'in ölümünden kısa süre önce bitirdiği son makale konuşulmaya devam ediyor. Üzerinde incelemeler devam ederken birçok bilim insanı ve medya bu makalenin Stephen Hawking'in en önemli çalışmalarından biri olduğunu söylüyor. Makalede evrenin doğasına ve kökenine dair önemli bilgiler yer alıyor ve şu an inceleniyor. Henüz yayınlanmasa da büyük ses getiren makaleyi Hawking, teorik fizikçi Thomas Hertog ile birlikte kaleme almış.
Makalenin bu kadar ses getirmesinin en büyük sebebi Hawking'in ölümünden hemen önce bitirdiği son çalışma olması gibi görünse de bilim dünyası için tam olarak böyle değil. Özellikle çoklu evrenler teorisi üzerine çalışan bilim insanları 'Ebedi Enflasyon Teorisi' dedikleri ve evrenin sonsuza kadar durmadan genişlemesini ifade eden bir teoriye inanıyorlar Bu teoriyi ise Einstein'in genel görelilik kuramı ve bazı kuantum fiziği bilgilerini içeren bir dizi denklem ile destekler. 1980 senesinde iki fizikçi bu teoriyi 'sonsuz enflasyon yüzündenoluşan çoklu evrenlerde, yaşanan her şey sonsuz sayıda olur' şeklinde özetlenebilecek bir şekilde açıklamışlar.
Harvard Astronomi Bölümü başkanı Avi Loeb, Hawking ve Hertog'un bu çalışmasının, çoklu evrenler ve ebedi enflasyon teorilerini matematik kullanarak içinde bulunduğu çıkmazdan çıkardıklarını ve çok doğru tespitlerde bulunduklarını söylüyor. İkilinin oluşturduğu bu kuantum dilini ise var olabilecek tüm evrenleri daha iyi anlayabilmek için kullanmamız gerekiyor. Bahsedilen evrenlerden bazılarının bizim gözlem yaptığımız ve alıştığımız boyutta değil başka boyutlarda olabileceğini söyleyen Loeb, varsayımsal matematiksel sonsuzluktan sıyrılarak hangi evrenlerin ortaya çıkabileceğini ve gözlemlenebileceğini göstermeye çalıştığını ve Hawking'in de yapmayı hedeflediği şeyin bu olduğunu söylüyor.
Ancak makaleyi az anlaşılır ve somut olmaktan uzak bulan bilim insanları da mevcut. Nobel ödüllü fizikçi Frank Wilczek, makaleyi anlayamadığını, ona fazla spekülatif geldiğini ve somut takminler içermediğini belirtti. Ancak onun için anlaması zor ve üzerinde daha fazla çalışması gereken bir makale olduğunu da ekledi. Makalenin evrenin genişlemesine sebebiyet veren 'ebedi enflasyon'un sorunsuz bir şekilde sonlanabileceğini söylediğini açıklayan bilim insanları, buna dair soruların ise tam olarak açıklanamayan varsayımsal bazı formüllere dayandığını belirtiyorlar.
Evrenin sınırlarını aşan ve tüm bildiklerimizi değiştirebilecek bir soruyu gerisinde bırakan Hawking'in makalesi bizi ne kadar ileriye taşıyacak bilemeyiz. Şu an beklenen makalenin incelenmesinin bitmesi ve yayınlanması. Önümüzdeki dönemde, makale incelenip yeni bilgiler gelmeye başlayacak ve bu konu hakkında uzunca süre daha konuşulacağa benziyor.