Orkut Büyükkökten. İlkokul ve lise eğitimini Konya’da tamamladı. Sonrasında Bilkent Üniversitesinin Bilgisayar Mühendisliği bölümünü kazandı. Yüksek lisans eğitimi için de hayatını değiştirecek bir karar verip, ABD’deki Stanford Üniversitesine başvurdu, kabul edildi.
Büyükkökten’in kariyeri çok hızlı başladı, çünkü Google ve Microsoft’tan iş teklifleri aldığında, yüksek lisans eğitimini yeni tamamlamıştı. Microsoft, o dönemde hazırlığını yaptığı tablet cihazları için iş teklif etmişti. Genç Orkut ise yaşadığı yere çok yakın olan Google’ın teklifini kabul etti.
Büyükkökten, 2002 yılında Google’da yazılım mühendisi olarak işe girdiğinde, dünya milenyum çağına yeni girmişti; henüz akıllı telefonlar bile ortalıkta yoktu.
Google’ın hala devam ettirdiği, çalışanlarının kişisel hedefleri için koşturmalarını sağlayan yönetim sistemi, Büyükkökten’e yaradı. Bu sistem, mesai saatlerinin %20’sini çalışanların kendi projelerine ayırmalarına imkan tanıyordu. Orkut Büyükkökten, kendi adıyla geliştirdiği, dünyanın ilk sosyal ağlarından biri olan Orkut.com’u bu zaman diliminde kurmuştu.
İlkokuldaki bir müsamerede, elinde gitar tutan Orkut Büyükkökten
Dünyanın Facebook’tan önceki en büyük sosyal ağı Orkut neden kapatıldı?
Görsel: Orkut Büyükkökten(solda), Google'ın tepe isimleri Larry Page, Sergey Brin ve Marissa Mayer ile birlikte.
Orkut.com projesi Google’ın dikkatini çekince Büyükkökten, şirketinden büyük destek aldı. Sosyal ağ Orkut.com dünya çapında 300 milyon kullanıcıya ulaştığında, Stanford Üniversitesinin bir yurt odasında geliştirilen Facebook da yükselişe geçmişti. Orkut.com, 300 milyon kullanıcıya ulaştığında Facebook bir bebekti; öyle ki Facebook’un aynı kullanıcı sayısına ulaşması 2009 yılında gerçekleşti.
Orkut Büyükkökten ve Orkut.com ekibi
Aradan geçen yıllar, sosyal medya terimini hayatımıza sokan Facebook’tan tarafa oldu. Facebook, büyük bir hızla gelişirken Orkut.com yerinde saymaya başladı.
Büyükkökten, 2008 yılında Orkut.com ekibinden ayrıldı ve Google'da daha üst bir kademe olan ürün yöneticiliğine geçiş yaptı. Burada daha sonraları Yahoo’ya geçiş yapacak olan, Google’ın bugünkü “Google” olmasını sağlayan en büyük isimlerden Marissa Mayer ile birlikte çalıştı. Büyükkökten, ürün yöneticisi olarak Google’ın vizyonunu ve tasarım anlayışını değiştiren isimlerden oldu.
Google ürün müdürü olan Büyükkökten, mevkidaşı Marrissa Mayers ile birlikte
Orkut.com’un popüler olduğu dönemde internet ve sosyal ağlara erişim bilgisayarlarla sınırlıydı. İnsanlar böyle deneyimlerle yeni tanışıyorlardı. Bugün sosyal medyanın en çok kanalize edildiği yer ise mobil cihazlar oldu. Orkut.com bu değişimi geçiremedi.
2014 yılına doğru Google, artık doğrudan kendisiyle rakip olmaya başlayan Facebook’a karşı Orkut.com’u parlatmak istedi. Bunun için çok sayıda strateji denense de Google, küresel çapta bir Türk mühendis aracılığıyla ilkleri başardığı alanda, liderliği Mark Zuckerberg’e kaptırdı.
Orkut.com ağı gözden düşmeye başlayınca Google, sosyal medya için yeni bir projesi olan Google+ ağını devreye soktu. Bir süre Orkut.com ve Google+ kullanıcıları aynı hesap üzerinden bağlantı kurdular.
Eylül 2014’e geldiğimizde Orkut.com’un fişi çekildi. Google, yoluna Google+ ile devam etme kararı aldı.
Büyükkökten, yeni projesi Hello.com'u Orkut.com'a manevi bir halef olarak gördü. İnsanları gerçek kimlikleri ve oldukları haliyle bir araya getirecek bir sosyal ağ inşa etmek istiyordu. Büyükkökten, hiçbir zaman Facebook, Twitter veya Instagram'da gerçek arkadaşlar kazanılmadığına inandı.
Bu mecralarda kullanıcılar, sadece bildikleri ve tanıdıkları kişilerle iletişim kuruyorlar, arkadaşlarına ve onları takip eden insanlara kendilerini ifade ediyorlardı. Hello.com ise gerçek dünyadaki fiziksel ortamı benimsemedi, daha ziyade ortak ilgi alanları, konum, itibar ve kişilik üzerine bir arkadaşlık sitesi olarak ön plana çıktı.
Büyükkökten'in kurucusu olduğu Hello.com ekibi
Hello.com, geçtiğimiz yıllarda Hindistan’da ciddi bir kullanıcı kitlesine sahip olan sosyal ağdı. Bünyesinde Google’dan transfer ettiği mühendisleri çalıştırıyordu. Şirket aynı zamanda Google Cloud Platform’u kullanarak eski Orkut.com günlerine göz kırpıyordu. Büyükkökten, kendi motivasyonunu şu sözle açıklıyor:
“Hatırı sayılır bir etkisi olan, dünyayı daha iyi bir yer haline getiren biri olmak istiyorum."
Orkut Büyükkökten, Konya’nın bağrından yetişmiş bir genç olarak, Mark Zuckerberg’den önce dünyayı değiştirmek üzereydi. Sonu beklediğiniz gibi olmayan bu hikaye, belki de ülkemizdeki şartlardan yakınan ve bunu bahane edip çalışmayan pek çok insana örnek olabilir.
Girişimcilik, yeni fikirlerin uygulanması gibi ülkemiz gençlerinin büyük kısmına “ütopik” gelen maceralar, coğrafi kaderi yenmek için rehber olabilirler. Hakkını vererek çalışan herkes, Orkut Büyükkökten gibi dünya devlerinin gözünde değerli bir noktaya gelebilir.