Tüm mitolojik anlatılar arasında en bilineni olan Yunan mitolojisi; aslında pek çok mitolojide muhakkak karşılığı bulunan çeşitli karakterlere ve olay örgülerine sahip. Mitolojilerin ortak bir paydada buluşmasının sebebi ise aslında toplumsal gelişmelerin ve insanların hayatı yorumlayış tarzlarının dönemsel olarak benzerlik göstermesiyle alakalı.
Ancak Yunan mitolojisinde bulunan bazı ögelerin zamanının çok daha ötesinde, ortaklaşa ilerlediği diğer mitoloijlerden farklı olarak geleceği önceden kestiren bir yapıda olduğu düşünülüyor. Özellikle günümüzde baş köşeye yerleşmiş yapay zeka, robotlar, genetik mühendisliği ve sürücüsüz araçlar gibi pek çok teknolojinin binlerce sene öncesinden öngörüldüğü söyleniyor.
Amerikalı tarihçi Dr Adrienne Mayor'e göre Yunan mitolojisi, günümüz teknoloji devlerinin yakından incelemesi ve örnek alması gereken bir yapıya sahip. Örneğin uygarlığın temsili olan Hephaistos'un yarattığı bazı karakterler insansı robotların ilk temsillerinden kabul edilebilir. Jason ve Argonauts, Medea, Daedalus ve Prometheus ile ilgili pek çok anlatıda yer alan bu enteresan karakterler, geleceğin bir tür temsili denebilir.
Hephaistos'un 'insansı robotu'
Stanford Üniversitesi'nde görevli Dr. Mayor, tüm Yunan mitolojisini kapsayan ve teknolojinin temsili ile harmanlayan bir de kitap yazmış; Gods and Robots: Myths, Machines, and Ancient Dreams of Technology (Tanrılar ve Robotlar: Mitler, Makineler ve Antik Teknoloji Düşleri).
Kitapta konuya dair yer alan örnekler, aslında insanlığın vizyonunun ve hayal gücünün en başında beri etkileyici olduğunu da gözler önüne seriyor. Mayor'e göre Hephaitos'un altından yarattığı 'hizmetçiler', günümüzde artık varlıklarını sorgulamayı bile bıraktığımız robotların bir tür öngörüsü. Sonuçta mitolojik anlatılar insanların nesilden nesile aktardığı hikayeler ve doğrudan toplumun düşünce yapısını ortaya koyuyor. Bu bağlamda da altından hizmetçiler, artık türlü materyallerle üretebildiğimiz robotların ilk hayali oluyor.
Mayor'un ararştımasıyla ilgili en enteresan söylemi ise yapay zekanın modern insanın felaketi olabileceği ihtimali. Mayor'e göre yapay zeka, Pandora'nın kutusu gibi bilinmezlerle ve sorunlarla dolu kötü bir son olabilir. Tabii ki bu bir metafor ve yapay zeka ile ilgili araştırmaların ilerleyiş şekline bakacak olursak her adımın uzun süre düşünülerek atıldığını da görebiliriz.