Toplumda Google ya da Apple tarafından sürekli dinlendiğimize ilişkin ciddi bir korku hakim. Firmalar, daha hedefli reklamlar vermek amacıyla kullanıcılarını sürekli dinliyor olabilirler. Bu konudaki varsayımların en güçlü kaynağı ise hala giderilemeyen hukuki açıklar. Eğer Siri’ye “Seninle konuşmuyorken bile beni dinliyor musun?” sorusunu sorarsanız, verilen cevapların tuhaflığına şahit olabilirsiniz.
Benzer şeyler Google Asistan ve Amazon Alexa için de geçerli. Amazon, sesli asistanını mobil cihazlarda değil, çoğunlukla hoparlör gibi akıllı ev aletlerinde kullandığı için daha büyük bir kabusa neden oluyor. Dünya çapında milyonlarca evde bulunan Alexa’ya sahip Amazon cihazları, gerçekten de kullanıcıları her şekilde dinliyor olabilirler. Zira bu ihtimalin gerçek olduğu iddiasıyla gündem yaratan Alman basın kuruluşu C’T, tüyler ürperten detayları sundu.
Avrupa Birliği tarafından kısa süre önce yasalaştırılan Veri Koruma Yönetmeliği’nin verdiği hakla bir Amazon kullanıcısı, geçtiğimiz Ağustos ayında Amazon’daki faaliyetlerine ilişkin rapor istedi. Aradan geçen 2 ayın ardından Alman kullanıcıya rapor ulaştı, gelen e-postada yaklaşık 100 MB boyunda sıkıştırılmış bir dosya (.zip) bulunuyordu. Bu dosyanın içerisinde ise .wav formatına sahip yaklaşık 1700 ses dosyası vardı.
Ses kayıtları farklı kişilere, Alman kullanıcın hiç tanımadığı bir erkek ve kadına aitti:
100 MB boyutundaki dosyanın içerisinde yer alan ses kayıtlarından bazıları, yabancı birinin Amazon’da yaptığı aramaları içeriyordu. Nitekim .wav formatındaki dosyaların haricinde, Alexa’nın yaptığı ses kayıt tercümelerinin de bulunduğu .pdf formatında bir rapor da vardı. Yani Alex’a sadece dinlemekle kalmamış, bu kayıtlar tercüme etmişti.
Amazon’un gönderdiği raporla, eskaza yabancı birinin bilgilerine ulaşan adam, hayatında hiç Alexa kullanmamıştı. Kayıtlara ve raporlara göre seslerin gerçek sahibi olan kullanıcın evinde bir Amazon Echo hoparlör, bir de Fire TV cihazı vardı, her ikisi de Alexa desteğine sahipti.
Bu durumu Amazon’a bildiren kullanıcı, kısa süre sonra kendisine bulut sistemi üzerinden gönderilen dosyalara erişiminin kesildiğini gördü, ancak çoktan o dosyaları yedeklemişti. Ardından bu haberin duyulmasını sağlayan C’T dergisi ile detayları paylaşmaya karar verdi.
Ses kayıtlarının sunduğu bilgilerle gerçek kullanıcıya ulaşıldı:
Derginin editörleri birçok dosyayı dinleyip, “müşterinin detaylı bir profilini, kişisel alışkanlıklarını” tespit edebilecek kadar detaylı kayıtlar yapıldığını keşfettiler. Kayıtlar, bir kadının zaman eve geldiğini gösteriyordu. Ayrıca erkek olan Alman kullanıcının duşta olduğu sırada bile kaydedilmiş sesler bulunuyordu.
Sesli olarak yapılan tüm toplu taşıma ve hava durumu sorguları, kurulan alarmlar, Spotify müzik tercihleri, kişinin mesleği gibi detaylara bu ses kayıtlarından ulaşmak mümkün görünüyordu. Kayıtlardaki detaylar kadın ve erkeğin isimlerini ve birisinin soyadını, yakın arkadaş çevrelerini içeriyordu. Bu bilgileri edinen C’T editörleri, gerçek kullanıcıları Facebook ve Twitter üzerinden bularak durumu bildirdiler.
Amazon yetkilisi, bir defaya mahsus hata yapıldığını söyledi(!)
Şok geçiren asıl kullanıcı, ses kayıtlarındaki erkeğin kendisi, kadının ise kız arkadaşı olduğunu kesin bir şekilde doğruladı. Söylediklerine göre Amazon, bu detaylar için kendisine herhangi bir bildirimde bulunmamıştı. Dergi yetkilileri Amazon ile iletişime geçtiler, üç gün sonra firma hem mağdur olan kullanıcıyı hem de verilerin ulaştığı kişiyi çağırdı.
Bir Amazon temsilcisi, her ikisine de “çalışanlarından birisinin bir defaya mahsus hata yaptığını” söyledi. Amazon, Routers ve Gizmodo’ya konuya ilişkin benzer bir açıklama gönderip, bunun talihsiz bir hata olduğunu söyledi. Ayrıca her iki kullanıcı ile sorunu aralarında çözdüklerini belirten şirket, açık şekilde detayları sümenaltı etmeye çalışıyordu.
Amazon’un “biz aramızda hallettik, konu kapandı” açıklaması, pek çok sorunun cevapsız kalmasına neden oldu.
Yaşanan olaylar, Amazon’un tavrı ve sesli asistanlara ilişkin iddialara yönelik düşüncelerinizi, yorumlar kısmından bizimle paylaşabilirsiniz.