Hükumetin, artan gıda fiyatlarına önlem olarak ortaya koyduğu tanzim satış noktaları, yerel belediyeler tarafından Pazartesi günü itibarıyla vatandaşın hizmetine açıldı. Büyük bir tartışma konusu olan tanzim satış noktaları, ilk günden itibaren büyük ilgi gördü. Açılması ile birlikte tanzim satış noktaları ile ilgili kafalarda birkaç soru işareti oluştu; tanzim satış nedir? Tanzim satış noktaları nerelere neden kuruldu? BBC Türkiye, bu sorulara dört maddede yanıt vermeye çalıştı.
1- Tanzim satış nedir?
Sabah gazetesi yazarı Erdal Şafak, 2012 yılında yazdığı köşe yazısında tanzim satışın, 1970'li yıllarda dönemin İzmir belediye başkanı İhsan Alyanak'ın gelir seviyesi düşük olan kişilerin eti, kömürü, sebze ve meyveyi piyasaya göre daha ucuza almalarını sağlamak için bir yöntem geliştirmesiyle ortaya çıktığını aktarmıştı.
O zamanlarda açılan tanzim satış noktaları, daha sonra Tansaş marketlere dönüşüyor ve 80’li yıllarda Tansaş, tanzim satış gerçekleştiren bir market zinciri haline geliyor. İlk olarak Doğuş Grubu bünyesine katılan Tansaş, 2005 yılında ise Migros’a satıldı. Tanzim satış gerçekleştiren ilk marka, böylece yavaş yavaş silinip gitmiş oldu.
2- Tanzim satış noktaları nerelerde kuruldu?
Tanzim satış noktaları İstanbul’da 50, Ankara’da ise 15 farklı noktada hizmete açıldı. Tanzim satış çadırları Ankara'da hafta içi her gün 10.00-22.00 saatlerinde, İstanbul'da haftanın yedi günü 10.00 ile 19.00 saatleri arasında satış gerçekleştirecek. Tanzim satış noktalarında kredi kartı da geçerli olacak.
3- Tanzim satış noktalarında hangi ürünler bulunuyor?
Henüz yeni bir uygulama olan tanzim satış noktalarında şu an için domates, salatalık, ıspanak, patates, soğan, patlıcan ve biber gibi ürünlerin satışı gerçekleşiyor ancak ilerleyen dönemde ürün çeşitliliğinin artması bekleniyor. Tanzim satış noktalarına gelen vatandaşların her üründen 3 kilogram alma hakkı bulunuyor.
4- Tanzim satış noktaları neden kuruldu?
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 5 Şubat tarihli AKP grup toplantısında, ‘’Biberiydi, çarlistonuydu, patlıcanıydı, domatesiydi; her şeyde bu fiyatlara gerekirse ayar çekme kararını aldık, adımlarımızı atacağız. Belediyelerimiz vasıtasıyla biz bu adımları atacağız.’’ sözleri ile tanzim satış noktalarının açılacağını belirtmişti.
Tanzim satış noktalarının kurulmasının en önemli nedeni gıda fiyatlarındaki enflasyonun inanılmaz seviyelerde seyretmesi. Öyle ki; çarliston biberdeki bir aylık fiyat artışı %87.87, patlıcanda %80.94, ıspanakta 67.63, seviyelerine ulaşmış durumda. Geçmişte neredeyse tüm meyve ve sebzeleri kilo kilo alan vatandaş, taneyle alır hale gelmiş durumda.