Yapay zeka teknolojisi hayatımızın vazgeçilmez bir parçası olma yolunda hızla ilerliyor. Siri, Alexa gibi yapay zekalar artık birçok insanın kolaylıkla ulaşabildiği yapay zeka örnekleri. Yapay zeka yazılımlarının karar verme yöntemlerini anlamak ve özellikle hata yaptıklarında nasıl tepkiler vereceklerini gözlemlemek, bu teknolojinin gelişimi adına büyük önem taşıyor.
School of Interactive Computing’den doktora öğrencisi Upol Ehsan ve ekip arkadaşları, yapay zekaların nasıl çalıştıklarının anlaşılması durumunda yapay zekalara güvenin artacağı fikrinden yola çıkarak ilginç bir proje geliştirdiler.
Ekip, araştırmada kullanmak üzere Frogger isimli oyunu seçti çünkü bu oyun, bir yapay zekanın nasıl karar verdiğini gözlemlemek için gayet uygundu. Öncelikle oyunculardan oyunu oynarken hamlelerden önce hangi kararı, neden verdikleri sesli olarak alındı. Ardından bu veriler kullanılarak bir yapay zeka eğitildi.
Yapay zeka oyunu oynarken ekranda üç farklı açıklama gösterildi. Birisi bir insan tarafından yazılmıştı, diğeri yapay zeka tarafından. Üçüncü ise rastgele olarak insan ve yapay zeka açıklamaları arasından seçilmişti. Oyunu izleyen insanlar hangi kararı kimin verdiğini bilmiyordu. İzleyicilerden, kararlara bakıp hangisinin daha çok bir insan kararına benzediğini seçmeleri istendi. İzleyiciler çoğunlukla insan kararlarını tercih ettiler ancak ikinci olarak yapay zeka kararları seçildi.
İkinci bir aşamada ise izleyicilere yapay zekanın kararlarından kısa ve basit olanları mı yoksa uzun ve detaylı olanları mı tercih ettikleri soruldu. Detaylı ve daha uzun anlatımlar daha çok tercih edilmişti.
Ehsan, araştırma sonucu için şu açıklamada bulundu: “Bu proje, yapay zekanın gelişimden daha çok insan algılarını anlama ve yapay zeka tercihlerini gözlemleme üzerine bir çalışma. Yapay zeka, tüm yetenekleri ile ayırt etmeden herkese ulaşabilmeli. İnsan merkezli yapay zekalara ihtiyacımız var.”