10 Nisan 2019 günü Event Horizon Telescope (Olay Ufku Teleskobu) isimli çalışmayla uluslararası bir radyo teleskop ağı, tarihte ilk kez bir kara deliği görüntüledi ve bu görüntü canlı yayınla aynı anda tüm dünyayla paylaşıldı. Gökbilimcilerin bugüne kadar ortaya attığı kara delik teorileri için büyük önem taşıyan bu görsel, sağladığı birçok yararlı bilginin yanında bazı bilinmezleri de beraberinde getirdi.
Emory Üniversitesi'nden araştırmacı Erin Bonning, Live Science'a verdiği röportajda elde edilen görüntünün oldukça şaşırtıcı olduğunu ve kara deliğin garip bir şekilde bugüne kadar oluşturulmuş bilgisayar simülasyonlarıyla büyük oranda benzediğini belirtti. Ayrıca Bonning, bu görselin yanıt veremediği bazı önemli soruların hâlâ uzay araştırmaları için büyük merak konusu olduğunu da ekledi. Gelin kara delik fotoğrafının cevap veremediği 3 önemli soruya birlikte göz atalım.
Kara delikler oldukça yüksek hızda dönen süper sıcak jetleri nasıl üretir?
Devasa galaksilerin merkezlerinde bulunan bazı kara delikler, ışık hızına yakın bir hızda dönen plazma ve gazdan oluşur. Kara deliklerin oluşturduğu jetler ise bilim tarihinin en büyük gizemlerinden biri. Merkezinde yer alan kara deliği görüntüleme şansı bulduğumuz Messier 87 adlı galaksi, bugüne kadar yapılan çalışmalarda etkileyici jetleriyle oldukça dikkat çekiyordu.
Daha önceki çalışmalarda temel olarak bu jetlerin nasıl oluştuğuna dair bazı fikirler ortaya atılmış olsa da bilim insanları ayrıntılar üzerinde hem fikir olamamışlardı. 10 Nisan'da yayımlanan fotoğraf da ne yazık ki bu jetler hakkında yararlı bilgiler sağlamadı. Dolayısıyla kara deliklerin oluşturduğu jetler, bir süre daha gizemini korumaya devam edecek gibi görünüyor.
Genel görelilik ve kuantum mekaniği birbiriyle uyumlu mu?
Fizikçilerin uzun yıllar boyunca üzerine çalıştığı iki farklı alan olan kuantum mekaniği ve genel görelilik, temelde birbiriyle ters düşüyor. Yer çekimi gibi büyük kavramlarla ilgilenen genel görelilik ve daha küçük kavramlarla ilgilenen kuantum mekaniği arasında büyük farklar bulunuyor.
Yeni araştırmaların sonuçlarıyla bu iki alan arasındaki ilişkiyi ortaya koymaya çalışan araştırmacılar, ne yazık ki 'Powehi' adı verilen kara deliğin görüntülenmesiyle de istedikleri sonuçlara ulaşamadılar. Elde edilen görüntü bir süre sonra güncellense bile bu iki alan arasındaki ilişkiyi açıklayabilecek etkileri bulmanın neredeyse imkânsız olduğunu düşünenler de var.
Stephen Hawking'in teorileri Einstein'ın teorisi kadar doğru muydu?
Dünyanın en önemli fizikçilerinden biri olan Stephen Hawking'in genç yaşta ortaya attığı 'Hawking Radyasyonu' teorisi, bu alandaki çalışmalar için oldukça kritik öneme sahip. Hawking'in 1975 yılında yayımlanan makalede belirttiği üzere kara delikler aslında 'kara' değildi ve radyasyon yayıyordu.
Teori, kara deliğin büyümesi durduğunda enerji kaybından çok daha yavaş bir şekilde küçülmeye başlayacağını söylüyordu. Fakat Powehi'nin kaydedilen görüntüsü ne yazık ki bu teorinin doğruluğu hakkında da net bilgiler vermedi.
Her ne kadar beraberinde birçok soruyu getirse de tarihin ilk kara delik fotoğrafı, bilim dünyası için oldukça önemli. Powehi'nin cevaplayamadığı 3 soruyu sizlerle paylaştığımız yazımızın sonuna geldik. Yukarıdaki haberimizden tarihin ilk kara delik fotoğrafının doğruladığı 3 şeye göz atabilirsiniz.